Ποια θα πρέπει να είναι η αντίδραση στην ανθρωπιστική και μεταναστευτική κρίση με αιxμή το Αφγανικό και συγκεκριμένα πώς θα βοηθηθούν οι άνθρωποι που έχουν ανάγκη και κινδυνεύουν από την εκ νέου επιβολή της εξουσίας των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν; Ποια είναι η στήριξη που θα μπορούσε να προσφέρει η Ε.Ε. στους Αφγανούς πρόσφυγες, καθώς και στους ανθρώπους που συνεχίζουν να προσπαθούν να εγκαταλείψουν τη χώρα, αλλά και ποιες θα είναι οι σχέσεις της Ε.Ε. με τις αρχές των Ταλιμπάν στην Καμπούλ.

Απάντηση στα ερωτήματα αυτά καλούνται να δώσουν πολιτικές ομάδες και ευρωβουλευτές στην προγραμματισμένη συζήτηση που έχει οριστεί για αύριο Τρίτη 14 Σεπτεμβρίου στην Ολομέλεια του Ε.Κ., παρουσία του επιτρόπου Ζοζέπ Μπορέλ, ύπατου εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Ενωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας. Μετά τη συζήτηση θα κατατεθεί την Πέμπτη 16 Σεπτεμβρίου το σχετικό κείμενο.

Υπενθυμίζεται ότι χιλιάδες πολίτες προσπαθούν να δραπετεύσουν αεροπορικώς και διά ξηράς ενώ ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ντέιβιντ Σασόλι ζήτησε ισχυρή και ενιαία ευρωπαϊκή φωνή στη διεθνή σκηνή. «Παράλληλα με τις ανθρωπιστικές ανησυχίες, οι τελευταίες εξελίξεις στο Αφγανιστάν έχουν πυροδοτήσει επίσης συζητήσεις σχετικά με τα άμεσα διδάγματα που θα πρέπει να αντλήσει η Ε.Ε. από την αποχώρηση του ΝΑΤΟ» αναφέρει ενημερωτικό σημείωμα του γραφείου του Ε.Κ. στην Αθήνα, το οποίο θεωρεί πιθανό να θιγούν στη συζήτηση της Τρίτης θέματα όπως η κατάσταση της ασφάλειας στην Ευρώπη, η κοινή ευρωπαϊκή αμυντική πολιτική, η στρατηγική αυτονομία της Ε.Ε. και η ανάγκη ενίσχυσης των στρατιωτικών δυνάμεων της Ευρώπης.

Πάντως, η συνομοσπονδιακή ομάδα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς στο ΕΚ, GUE/NGL, καλεί τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. να προστατεύσουν τους Αφγανούς σε κίνδυνο το συντομότερο δυνατόν, παρέχοντας ασφαλείς ανθρωπιστικούς διαδρόμους και θεωρήσεις, πρόσθετους χώρους επανεγκατάστασης, γρήγορη επανεξέταση των απορριφθεισών αιτήσεων ασύλου και διευκόλυνση της οικογενειακής επανένωσης. Zητεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποβάλει επειγόντως πρόταση στο Συμβούλιο να επικαλεστεί και να εφαρμόσει την οδηγία του 2001 για την προσωρινή προστασία.

«Η Ευρώπη θα πρέπει να προετοιμαστεί για να φιλοξενήσει εκείνους που αναμένεται να φτάσουν στο βραχύ και πιο μακρινό μέλλον, σύμφωνα με τις υποχρεώσεις της, βάσει του Διεθνούς Δικαίου και μέσω ενός ευρωπαϊκού δεσμευτικού μηχανισμού δίκαιης, αναλογικής και υποχρεωτικής κατανομής. Η Ευρώπη πρέπει επίσης να τερματίσει την αρχή της ευθύνης για την πρώτη χώρα εισόδου. Καλούμε τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. να μην επιστρέψουν Αφγανούς σε τρίτες χώρες, να καλέσουν την Ελλάδα να αναθεωρήσει τη νομοθεσία της που θεωρεί την Τουρκία ασφαλή τρίτη χώρα για Αφγανούς αιτούντες άσυλο και, παράλληλα, να διασφαλίσει τη μετεγκατάσταση Αφγανών από την Ελλάδα σε άλλα κράτη-μέλη της Ε.Ε.» αναφέρεται στο κείμενο των θέσεών της που θα επαναλάβουν οι εκπρόσωποί της στη συνεδρίαση της Πέμπτης.

Πολιτικές απασχόλησης

Η έκθεση με τις κατευθυντήριες γραμμές που πρέπει να τηρήσουν τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. για τις πολιτικές απασχόλησης έρχεται προς ψήφιση αύριο στην Ολομέλεια του Στρασβούργου. Επί της ουσίας οι κατευθύνσεις, οι οποίες θα αποτελέσουν και τη βάση των συστάσεων που θα απευθύνει στη συνέχεια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στα κράτη-μέλη, δεν είναι τίποτε παραπάνω από ένα ευχολόγιο υπέρ του κοινωνικού πυλώνα και δεν αλλάζει τίποτε ουσιώδες σε σχέση με τις πολιτικές που ίσχυσαν το 2020.

Γνωρίζετε ότι…

Το ένα τρίτο των γυναικών στην Ε.Ε. έχει υποστεί σωματική βία, σεξουαλική βία ή και τα δύο; Περίπου 50 γυναίκες χάνουν τη ζωή τους λόγω ενδοοικογενειακής βίας κάθε εβδομάδα, ενώ το 75% των γυναικών έχει υποστεί σεξουαλική παρενόχληση σε επαγγελματικό περιβάλλον.

(Από το σχέδιο ψηφίσματος του Ε.Κ. για την καταπολέμηση της έμφυλης βίας)

H «κατάσταση της Ευρώπης» στο Ε.Κ. την Τετάρτη

H καταπολέμηση της πανδημίας, η οικονομική ανάκαμψη, η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, η Ψηφιακή Στρατηγική, αλλά και η Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης, είναι τα πεδία πάνω στα οποία αναμένεται να επικεντρωθεί η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κατά την ομιλία της για την «Κατάσταση της Ενωσης» (State of the European – SOTEU), την Τετάρτη 15 Σεπτεμβρίου, στις 10.00 π.μ. (ώρα Ελλάδας), στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που θα συνεδριάσει στο Στρασβούργο.

Αν και πολλοί είναι οι ευρωβουλευτές που δεν θα παραστούν στην αίθουσα της ολομέλειας, καθώς θεωρούν έναν ιδιότυπο «ηρωισμό» τη μετακίνηση -εν μέσω κύματος πανδημίας- των ιδίων αλλά και εκατοντάδων βοηθών και συνεργατών στα μικρά γραφεία του λαβυρινθώδους κτιρίου όπου στεγάζεται το Ε.Κ. στο Στρασβούργο, η ομιλία για την «κατάσταση της Ενωσης» αποτελεί τον θεσμό με τον οποίο ξεκινά κάθε Σεπτέμβριο τις εργασίες του το Ε.Κ. και θεωρητικά αποτελεί ευκαιρία για τα μέλη του Ε.Κ. να ελέγξουν το έργο και τα σχέδια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και να συμβάλουν στον καθορισμό των κατευθύνσεων της Ε.Ε. Βασικό ζητούμενο της συζήτησης θα είναι το ερώτημα γιατί, ενώ ο πληθυσμός της Ε.Ε. έχει αγγίξει κατά 70% το ποσοστό εμβολιασμού, η πανδημία συνεχίζει να επηρεάζει όλες τις πτυχές της ευρωπαϊκής κοινωνίας.

Έγκλημα η έμφυλη βία

Nα χαρακτηριστεί η έμφυλη βία (εντός και εκτός διαδικτύου) νέος τύπος εγκλήματος ζητεί το Ευρωκοινοβούλιο. Σε σχέδιο νομοθετικής πρωτοβουλίας που θα συζητηθεί την Τετάρτη και θα τεθεί σε ψηφοφορία την Πέμπτη, οι ευρωβουλευτές ζητούν να εγκριθούν στοχευμένη νομοθεσία και πολιτικές για την κατάσταση που αντιμετωπίζουν τα θύματα βίας και διακρίσεων λόγω φύλου, είτε εντός είτε εκτός διαδικτύου.

Η Επιτροπή θα πρέπει να χρησιμοποιήσει τον νέο τομέα εγκληματικότητας που θα θεσπιστεί δυνάμει του άρθρου 83 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ (Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ε.Ε.) ως νομική βάση για μια οδηγία της Ε.Ε. για την πρόληψη και την καταπολέμηση κάθε μορφής έμφυλης βίας. Η νέα αυτή οδηγία θα πρέπει να εφαρμόσει τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης και άλλα διεθνή πρότυπα και θα πρέπει να περιλαμβάνει κυρίως μέτρα πρόληψης (μεταξύ άλλων μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων που λαμβάνουν υπόψη τη διάσταση του φύλου), υπηρεσίες υποστήριξης και μέτρα προστασίας των θυμάτων, ελάχιστα πρότυπα για την επιβολή του νόμου και καλύτερη συνεργασία μεταξύ των κρατών-μελών.

Η επικεφαλής ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα Ηνωμένα Έθνη δήλωσε σήμερα ότι η «τριπλή κρίση του πλανήτη» της κλιματικής αλλαγής, της μόλυνσης και της καταστροφής της φύσης, αποτελούν τη μεγαλύτερη παγκοσμίως μεμονωμένη απειλή για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

«Καθώς αυτές οι περιβαλλοντικές απειλές εντείνονται, θα αποτελέσουν τη μεγαλύτερη μεμονωμένη απειλή για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην εποχή μας», δήλωσε η Μισέλ Μπατσελέτ, στην έναρξη συνεδρίασης του συμβουλίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Γενεύη, αναφερόμενη σε πρόσφατα «ακραία και φονικά» κλιματικά γεγονότα, όπως οι πλημμύρες στη Γερμανία και οι πυρκαγιές στην Καλιφόρνια.

«Πρέπει να θέσουμε τον πήχυ ψηλότερα –πράγματι, το κοινό μας μέλλον εξαρτάται από αυτό», πρόσθεσε η ίδια.

Η Μπατσελέτ υπογράμμισε ότι η «τριπλή αυτή κρίση του πλανήτη» έχει ήδη μεγάλο και άμεσο αντίκτυπο σε σειρά ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως «τα δικαιώματα για επαρκή σίτιση, νερό, μόρφωση, στέγαση, υγεία, ανάπτυξη ακόμα και στην ίδια τη ζωή».

«Η μόλυνση –που προέρχεται από τους ίδιους μη βιώσιμους τρόπους κατανάλωσης και παραγωγής όπως η κλιματική αλλαγή– είναι η αιτία για έναν στους έξι πρόωρους θανάτους», είπε η ίδια.

Ο λιμός στη Μαδαγασκάρη, η ερημοποίηση στο Σαχέλ, η άνοδος της στάθμης των υδάτων στο Μπαγκλαντές, η λειψυδρία στη Μέση Ανατολή, οι τεράστιες πυρκαγιές στη Σιβηρία και στην Καλιφόρνια, οι πλημμύρες στην Κίνα και στη Γερμανία…Η Μπατσελέτ αναφέρθηκε σε μια μακρά λίστα περιβαλλοντικών κρίσεων που θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή μεγάλων τμημάτων πληθυσμού σε όλο τον κόσμο.

Κριτική για Ταλιμπάν, Κίνα

Η Μπατσελέτ επέκρινε επίσης τα πεπραγμένα των Ταλιμπάν σε ό,τι αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα από τότε που κατέλαβαν την εξουσία στο Αφγανιστάν, σημειώνοντας ότι οι δεδηλωμένες δεσμεύσεις δεν συμβαδίζουν με την πραγματικότητα στη χώρα, όπως είναι το καθεστώς που ισχύει για τις γυναίκες.

«Το σημαντικό είναι, και σε αντίθεση με τις διαβεβαιώσεις ότι οι Ταλιμπάν θα σεβαστούν τα δικαιώματα των γυναικών, πως τις τελευταίες τρεις εβδομάδες, οι γυναίκες αντ’ αυτού αποκλείονται σταδιακά από τη δημόσια σφαίρα», δήλωσε η Μπατσελέτ.

Εξέφρασε επίσης την απογοήτευσή της για τη σύνθεση της νέας κυβέρνησης των Ταλιμπάν, σημειώνοντας την απουσία των γυναικών και την κυριαρχία εκπροσώπων Παστούν.

Παράλληλα, η Μπατσελέτ εξέφρασε τη λύπη της που δεν είχαν επιτυχή έκβαση οι προσπάθειες για να εξασφαλιστεί πρόσβαση στην περιοχή Σιντζιάνγκ της Κίνας προκειμένου να ερευνηθούν οι αναφορές για σοβαρές παραβιάσεις σε βάρος των μουσουλμάνων Ουιγούρων, προσθέτοντας ότι η έκθεση για την κατάσταση εκεί είναι στη διαδικασία ολοκλήρωσης.

«Λυπάμαι που δεν είμαι σε θέση να αναφέρω πρόοδο στις προσπάθειές μου να έχω ουσιαστική πρόσβαση στην Αυτόνομη Περιοχή των Ουιγούρων Σιντζιάνγκ», δήλωσε η Μπατσελέτ.

«Στο μεταξύ, το γραφείο μου οριστικοποιεί την αξιολόγησή του για τις διαθέσιμες πληροφορίες αναφορικά με τους ισχυρισμούς για σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε εκείνη την περιοχή, με στόχο να τη δημοσιοποιήσει».

Η ισραηλινή κρατική αμυντική βιομηχανία παρουσίασε ένα τηλεχειριζόμενο οπλισμένο ρομπότ το οποίο προορίζεται να χρησιμοποιείται αντί στρατιωτών στα σύνορα και σε πολεμικά μέτωπα και θα μπορεί να αντιμετωπίζει αντιπάλους ανοίγοντας πυρ. Όπως ισχυρίζεται η κατασκευάστρια Aerospace Industries με το REX MKII, στόχος είναι να προστατεύονται οι στρατιώτες, ωστόσο δημιουργούνται σοβαρά ερωτήματα καθώς σταδιακά φαίνεται ότι περνάμε σε μια εποχή που μηχανές θα μπορούν να λαμβάνουν αποφάσεις ζωής και θανάτου.

Το τετράτροχο όχημα ρομπότ είναι οπλισμένο με δύο πολυβόλα, κάμερες και αισθητήρες και μπορεί να συγκεντρώνει πληροφορίες για την παρουσία στρατιωτών, να μεταφέρει τραυματίες και πυρομαχικά, αλλά, το κυριότερο, να ανοίγει πυρ κατά κοντινών στόχων.

Τα τελευταία χρόνια η Aerospace Industries έχει κατασκευάσει ακόμη έξι μικρότερα τηλεχειριζόμενα οχήματα μάχης, με τελευταίο το «Jaguar», που περιπολεί τα σύνορα του Ισραήλ με τη Γάζα και βοηθά στον αποκλεισμό που έχει επιβάλει η ισραηλινή κυβέρνηση στα Παλαιστινιακά Εδάφη.

Ο ισραηλινός στρατός δεν έχει δώσει σαφείς απαντήσεις για το πώς χρησιμοποιεί το Jaguar, ένα από τα όπλα που έχει μαζί με τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη και τους τηλεκατευθυνόμενους πυραύλους, εναντίον της Χαμάς.

Πάντως, σύμφωνα με τις πληροφορίες για το νέο όχημα, εκτός από τον τηλεχειρισμό, είναι ότι μπορεί να λειτουργήσει αυτόνομα, ενώ όπως τόνισε ένας εκ των εκπροσώπων της αμυντικής βιομηχανίας «σε κάθε επιχείρηση συγκεντρώνει πληροφορίες και δεδομένα και μαθαίνει ώστε να μπορεί να τα χρησιμοποιεί σε μελλοντικές αποστολές».

Απαντώντας στην κριτική ότι τα ρομποτικά όπλα θα μπορούσαν να ανοίξουν πυρ εναντίον στόχων λειτουργώντας αυτόνομα, η εταιρεία υποστηρίζει ότι «το όπλο μπορεί να λειτουργήσει αυτόνομα, αλλά ακόμη δεν έχει ωριμάσει η ιδέα της χρήσης αυτής».

Πάντως, η Μπόνι Ντόχερτι, της Human Rights Watch, τόνισε ότι αυτού του είδους τα όπλα προκαλούν μεγάλη ανησυχία, καθώς δεν μπορούν να διακρίνουν μεταξύ στρατιωτών και αμάχων. «Ούτε μπορούν να αντιληφθούν την αξία της ανθρώπινης ζωής, πράγμα που σημαίνει ότι έτσι παραβιάζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και η ανθρώπινη αξιοπρέπεια».

Να σημειωθεί πάντως ότι και άλλες χώρες χρησιμοποιούν μη επανδρωμένα οχήματα-ρομπότ σε εμπόλεμες ζώνες, σε ναρκοπέδια κ.λπ.