Οι επτά χώρες που γειτονεύουν με το Σουδάν ζήτησαν κατά τη διάρκεια συνόδου στην Αίγυπτο χθες Πέμπτη (13/07) βοήθεια από διεθνείς δωρητές για τη φιλοξενία των 700.000 και πλέον προσφύγων που εγκατέλειψαν τη χώρα τους εξαιτίας του πολέμου, ο οποίος αύριο κλείνει τρεις μήνες, καθώς ο ΟΗΕ ανακοίνωνε πως βρέθηκε ομαδικός τάφος με 87 πτώματα στο Νταρφούρ.

Σύμφωνα με το Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, μετά το εύρημα αυτό, ο εισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ) έκανε γνωστό με αναφορά που υπέβαλε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ πως άρχισε να διενεργεί έρευνα για εγκλήματα πολέμου στο Σουδάν και εξέφρασε τη «μεγάλη ανησυχία» του.

Το Σουδάν, ανάμεσα στο Κέρας της Αφρικής, το Σαχέλ και τη Μέση Ανατολή, παραμένει βυθισμένο στο χάος από τη 15η Απριλίου, όταν οι δυο στρατηγοί που κατέλαβαν την εξουσία με πραξικόπημα το 2021 έστρεψαν τα όπλα τους ο ένας εναντίον του άλλου.

Έκτοτε, οι εχθροπραξίες ανάμεσα στις ένοπλες δυνάμεις υπό τον στρατηγό Άμπντελ Φάταχ αλ Μπουρχάν και τους παραστρατιωτικούς των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (ΔΤΥ) υπό τον στρατηγό Μοχάμεντ Χαμντάν Ντάγκλο έχουν στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 3.300 ανθρώπους, κατά την πιο πρόσφατη εκτίμηση της μη κυβερνητικής οργάνωσης ACLED, κι έχουν ξεριζώσει 3 εκατομμύρια άλλους, που μετατράπηκαν σε εσωτερικά εκτοπισμένους και πρόσφυγες, κατά υπολογισμούς του ΟΗΕ.

Η Αίγυπτος, ο βόρειος γείτονας με επιρροή, έχει υποδεχθεί τους περισσότερους πρόσφυγες, πάνω από 255.000, ακολουθούμενη από το Τσαντ (240.000) και το Νότιο Σουδάν (160.000).

Η διεθνής κοινότητα, που δεσμεύτηκε να διαθέσει 1,5 δισεκατομμύριο δολάρια σε σύνοδο τον Ιούνιο, «πρέπει να τηρήσει τις υποσχέσεις της» και «να βοηθήσει τις γειτονικές χώρες», υπογράμμισε ο αιγύπτιος πρόεδρος Άμπντελ Φάταχ αλ Σίσι.

«Διακίνηση όπλων»

«Σε μια εβδομάδα μέσα, υποδεχτήκαμε πάνω από 150.000 ανθρώπους, στην πλειονότητά τους γυναίκες και παιδιά», που έφυγαν για να σωθούν από το Νταρφούρ, όπου διαπράττονται οι χειρότερες ωμότητες, υπερθεμάτισε ο πρόεδρος του Τσαντ, ο στρατηγός Μαχαμάτ Ιντρίς Ντεμπί Ιτνό.

Χθες η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα ανακοίνωσε πως τουλάχιστον 87 άνθρωποι, που προφανώς δολοφονήθηκαν από τις ΔΤΥ και συμμάχους τους, βρέθηκαν θαμμένοι σε ομαδικό τάφο στο Νταρφούρ, όπου ήδη τα Ηνωμένα Έθνη έκαναν λόγο για «εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας», καθώς ο πόλεμος έχει πάρει πλέον εθνικές και φυλετικές διαστάσεις.

Κάνοντας λόγο για «ανάφλεξη των τιμών» και «ελλείψεις» σε παραμεθόριες περιοχές, ο πρόεδρος της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας Φοστάν Αρκάνζ Τουαντερά προειδοποίησε ταυτόχρονα εναντίον της εκθετικής αύξησης της «διακίνησης όπλων μέσω των πορωδών συνόρων».

Οι επτά χώρες που συμμετείχαν στη σύνοδο στο Κάιρο, μαζί με στελέχη της Αφρικανικής Ένωσης και του Αραβικού Συνδέσμου, τόνισαν πως θα κάνουν το παν προκειμένου το Σουδάν να μη μετατραπεί σε «ελντοράντο για την τρομοκρατία και το οργανωμένο έγκλημα», σύμφωνα με κοινή ανακοίνωσή τους.

Ταυτόχρονα, στο πεδίο, εκατομμύρια κάτοικοι της σουδανικής πρωτεύουσας Χαρτούμ συνέχιζαν να ζουν στον ρυθμό των βομβαρδισμών και των μαχών: πολλοί ανέφεραν στο Γαλλικό Πρακτορείο πως διεξάγονταν ανταλλαγές πυρών με βαριά όπλα σε διάφορες συνοικίες.

Καθώς και ότι, όπως συμβαίνει σε πολλές άλλες πολιτείες του Σουδάν για πάνω από 24 ώρες, για άλλη μια φορά δεν είχαν ρεύμα.

Στην Ουάντ Μαντάνι, πόλη όπου έχουν συρρεύσει οι περισσότεροι εκτοπισμένοι, 200 χιλιόμετρα νότια του Χαρτούμ, η διακοπή της ηλεκτροδότησης σημαίνει πως δεν υπάρχει επίσης τρεχούμενο νερό, αφού δεν λειτουργούν οι αντλίες. Σε υδραγωγείο, η ουρά έφθανε τα 300 μέτρα, διαπίστωσε ανταποκριτής του AFP.

Λιμός, βροχές, επιδημίες

Σε μια από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου, όπου ο ένας κάτοικος στους δύο χρειάζεται ανθρωπιστική βοήθεια για να επιβιώσει, ο συναγερμός για τον κίνδυνο λιμού βρίσκεται πλέον στο υψηλότερο επίπεδο, την ώρα που τα δύο τρίτα και πλέον των δομών υγείας έχουν τεθεί εκτός λειτουργίας.

Άρχισε η περίοδος των βροχών, οι επιδημίες θα αρχίσουν να εξαπλώνονται εκρηκτικά, όπως κάθε χρόνο, με φόντο τον υποσιτισμό των πολιτών που χειροτερεύει.

Ανθρωπιστικές οργανώσεις συνεχίζουν να ζητούν –μάταια– ασφαλή πρόσβαση στις εμπόλεμες ζώνες. Οι αρχές, καταγγέλλουν, εμποδίζουν τη βοήθεια, την αφήνουν στα τελωνεία, και δεν δίνουν βίζες στους εργαζομένους τους.

Χθες το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch, HRW) επισήμανε ακόμη ένα πρόβλημα: την απόφαση της αιγυπτιακής κυβέρνησης τον Ιούνιο να απαιτεί πλέον όλοι οι Σουδανοί που εισέρχονται στην επικράτεια να διαθέτουν βίζες. Ενώ μέχρι τότε οι γυναίκες, τα παιδιά και οι άνδρες άνω των 50 ετών δεν χρειάζονταν θεωρήσεις διαβατηρίων.

Η απόφαση δεν αποκλείεται να αποδειχθεί πως ισοδυναμεί με θανατική ποινή για πολλούς αιτούντες άσυλο, προειδοποίησε η ΜΚΟ.

Οι διπλωματικές προσπάθειες, ιδίως αυτές που κατέβαλαν η Σαουδική Αραβία και οι ΗΠΑ, δεν απέφεραν παρά μόνο μερικές συμφωνίες κατάπαυσης του πυρός — όλες τους παραβιάστηκαν μέσα σε ώρες.

Αφρικανικές χώρες προσπαθούν να αναλάβουν πλέον την πρωτοβουλία. Όμως ο σουδανικός στρατός απείχε από τη σύνοδο του λεγόμενου κουαρτέτου της IGAD, περιφερειακού οργανισμού της ανατολικής Αφρικής.

Παρ’ όλ’ αυτά, «πρέπει να ευθυγραμμιστούμε με τους μηχανισμούς της IGAD και της Αφρικανικής Ένωσης», εισηγήθηκε στο Κάιρο ο Άμπι Άχμεντ, ο ομοσπονδιακός πρωθυπουργός της Αιθιοπίας, χώρας που όχι σπάνια αντιμετωπίζει με φωτιά και με μαχαίρι τις υποθέσεις του Σουδάν.

Η αποστολή υποστήριξης του ΟΗΕ στη Λιβύη (MANUL) εξέφρασε χθες Πέμπτη (13/07) την «ανησυχία» της για τις απαγωγές, τις συλλήψεις και τις εξαναγκαστικές εξαφανίσεις πολιτών και δημοσίων μορφών, συμπεριλαμβανομένου πρώην υπουργού, προειδοποιώντας εναντίον της δημιουργίας κλίματος φόβου και έντασης.

Η αποστολή των Ηνωμένων Εθνών είναι «βαθιά ανήσυχη για τις συνεχιζόμενες απαγωγές, αυθαίρετες συλλήψεις και εξαφανίσεις πολιτών και δημόσιων προσωπικοτήτων από διάφορα όργανα [σ.σ. των δυνάμεων] ασφαλείας στη Λιβύη», αναφέρει ανακοίνωσή της που δόθηκε στη δημοσιότητα χθες.

Ο Φάρατζ Αμπντεραμάν Μπουμτάρι, πρώην υπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης εθνικής εθνότητας (2018), «συνελήφθη την Τετάρτη κατά την άφιξή του στο αεροδρόμιο Μιτίγκα [της Τρίπολης] και οδηγήθηκε σε άγνωστη τοποθεσία», σημειώνει η MANUL.

Σύμφωνα με λιβυκά μέσα ενημέρωσης, συνελήφθη από πράκτορες του Οργάνου Εσωτερικής Ασφαλείας (ΟΕΑ)· η πληροφορία αυτή πάντως δεν έχει επιβεβαιωθεί από τις αρχές μέχρι τώρα.

Μέλη της φυλής του κ. Μπουμτάρι, της Ζουάγια, απείλησαν χθες Πέμπτη (13/07) να αποκλείσουν πετρελαϊκούς τερματικούς σταθμούς στην ανατολική Λιβύη εάν δεν αφεθεί ελεύθερος ο πρώην υπουργός.

Δυο κρίσιμης σημασίας πετρελαϊκά κοιτάσματα στον νότο (ας Σαράρα, αλ Φιλ), από τα οποία αντλείται το ένα τρίτο της παραγωγής μαύρου χρυσού της Λιβύης, ήδη αποκλείστηκαν από διαδηλωτές, κατά πληροφορίες που κυκλοφορούν σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, που το Γαλλικό Πρακτορείο σημειώνει πως δεν έχει επαληθεύσει, μέχρι στιγμής τουλάχιστον.

Χθες Πέμπτη (13/07), «απαγορεύτηκε να ταξιδέψουν πέντε μέλη του Ανώτερου Συμβουλίου του Κράτους στο ίδιο αεροδρόμιο», συμπληρώνει η ανακοίνωση της MANUL, που επικαλείται «δημοσιεύματα».

Το αεροδρόμιο Μιτίγκα ελέγχεται από τις αρχές, αλλά και από σώματα ασφαλείας, που έχουν (και οι μεν και τα δε) την εξουσία να απαγορεύουν σε επιβάτες να εισέρχονται ή να εξέρχονται.

Η αποστολή του ΟΗΕ κάλεσε τις λιβυκές αρχές και τα σώματα ασφαλείας να «απελευθερώσουν όλους όσοι έχουν τεθεί υπό κράτηση αυθαίρετα» και να «εγγυηθούν ανεξάρτητες έρευνες» για τις απαγωγές τους.

Για τη MANUL, συμβάντα αυτής της φύσης δημιουργούν «κλίμα φόβου και τροφοδοτούν τις εντάσεις μεταξύ κοινοτήτων και φυλών», εξ ορισμού «δυσμενείς» όσον αφορά τη «διεξαγωγή εκλογών που θα είναι διαφανείς και χωρίς αποκλεισμούς» και για «την εθνική συμφιλίωση».

Όπως αναφέρει το Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, η Λιβύη, η χώρα με τα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου στην Αφρική, παραμένει βυθισμένη στο χάος μετά την ανατροπή του καθεστώτος του Μουάμαρ Καντάφι το 2011, υπονομευμένη από τον διχασμό ανατολής και δύσης.

Δυο κυβερνήσεις συνεχίζουν να ανταγωνίζονται για την εξουσία: η μια είναι εγκατεστημένη στην Τρίπολη (δυτικά), αναγνωρίζεται από τον ΟΗΕ κι έχει επικεφαλής τον Αμπντελχαμίντ Ντμπάιμπα, η άλλη εδρεύει στην ανατολή κι υποστηρίζεται από τον ισχυρό στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ.

Η τυνησιακή ακτοφυλακή ανέσυρε τα πτώματα 13 μεταναστών από την υποσαχάρια Αφρική και διέσωσε άλλους 25 όταν το πλοιάριο με το οποίο σκόπευαν να φτάσουν στην Ιταλία βυθίστηκε στα ανοιχτά του Σφαξ.

Οι αρχές δεν διευκρίνισαν σε πόση απόσταση από την πόλη έγινε το ναυάγιο.

Η Τυνησία βρίσκεται αντιμέτωπη με μια άνευ προηγουμένου μεταναστευτική κρίση καθώς έχει πάρει τη θέση της Λιβύης ως λιμάνι αναχώρησης για τους ανθρώπους που προσπαθούν να γλιτώσουν από τη φτώχεια και τις συρράξεις στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή, με την ελπίδα ότι θα φτιάξουν μια καλύτερη ζωή στην Ευρώπη.

Από τις αρχές του έτους περίπου 630 άνθρωποι πνίγηκαν ή αγνοούνται στα νερά της Τυνησίας, σύμφωνα με στοιχεία που συνέλεξε το πρακτορείο Reuters.

Η Τυνησία δέχεται πιέσεις από ευρωπαϊκές χώρες ώστε να σταματήσει τις αναχωρήσεις μεταναστών από τα παραλία της, όμως ο πρόεδρος Καΐς Σάγεντ είπε ότι δεν θα αναλάβει τον ρόλο του συνοριοφύλακα.