Πώς βλέπει η Αθήνα το deal Ερντογάν για F-16 μετά το “ναι” στο ΝΑΤΟ — Ελληνοτουρκικά: Τι περιμένει η Αθήνα από τη σημερινή συνάντηση Μητσοτάκη με Ερντογάν

Πώς βλέπει η Αθήνα το deal Ερντογάν για F-16 μετά το "ναι" στο ΝΑΤΟ

Αισιόδοξος για την αυριανή συνάντηση με τον πρόεδρο της Τουρκίας ο Κ. Μητσοτάκης. Εκτίμησε ότι μπορεί να καλλιεργηθεί κλίμα εμπιστοσύνης.

Αισιόδοξος για την αυριανή συνάντηση με τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, εμφανίστηκε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ.

Η κυβέρνηση εξάλλου θέλει να βλέπει θετικά τις εξελίξεις μετά την άρση του βέτο της Τουρκίας στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Κίνηση η οποία συνοδεύτηκε από κλείσιμο του ματιου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για επανέναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Αλλά κυρίως και από την ανακοίνωση πως Αμερικανός πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, θα προχωρήσει στην πώληση 40 αεροσκαφών F16 και κιτ εκσυγχρονισμού για 79 πολεμικά αεροσκάφη στην Τουρκία.

Ο κ. Μητσοτάκης στη δήλωση του πριν την έναρξη των εργασιών της Συνόδου χαρακτήρισε το αυριανό ραντεβού του με τον κ.Ερντογάν ως ένα πρώτο βήμα στη βελτίωση των σχέσεων των δύο χωρών.

Εκτίμησε δε ότι μπορεί να καλλιεργηθεί κλίμα εμπιστοσύνης, ξεκινώντας από τα θέματα της λεγόμενης θετικής ατζέντας, με την ελπίδα ότι Ελλάδα και Τουρκία μπορούν να λύσουν τη μόνη τους διαφορά, που είναι η οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών, πάντα με βάση το διεθνές δίκαιο.

Ο πρωθυπουργός εξέφρασε επίσης την ελπίδα να ολοκληρωθεί σύντομα η διαδικασία ώστε η Σουηδία να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ.

Ειδικότερα ο κ. Μητσοτάκης προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής δήλωσε:

“Συναντιόμαστε εδώ, στο Βίλνιους, καθόσον ακόμα, λίγες εκατοντάδες χιλιόμετρα πιο πέρα μαίνεται η Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Κατά συνέπεια, η επανεπιβεβαίωση στις βασικές αρχές και αξίες της Συμμαχίας είναι σήμερα περισσότερο απαραίτητη παρά ποτέ και θέλω να χαιρετίσω την επί της αρχής απόφαση της Τουρκίας και του Προέδρου Erdoğan να δεχθεί στους κόλπους της Συμμαχίας τη Σουηδία. Και εύχομαι πολύ σύντομα και επίσημα η φίλη Σουηδία να αποτελέσει το 32ο μέλος της Συμμαχίας μας.

Θα έχω, όπως γνωρίζετε, επίσης την ευκαιρία να συναντηθώ αύριο κατ’ ιδίαν με τον Πρόεδρο Erdoğan, στην πρώτη συνάντησή μας μετά τη διπλή εκλογική μας επικράτηση. Πιστεύω ότι και οι δύο, με μία ισχυρή λαϊκή εντολή, μπορούμε να κάνουμε ένα πρώτο βήμα επανεκκίνησης των σχέσεων Ελλάδος και Τουρκίας.

Όπως έχω πει πολλές φορές, δεν είμαστε καταδικασμένοι να ζούμε με την Τουρκία σε ένα διαρκές κλίμα έντασης. Έχουμε προφανώς σημαντικές διαφορές. Μπορούμε όμως να συμφωνήσουμε ότι, με γνώμονα τις σχέσεις καλής γειτονίας αλλά και τον σεβασμό μας στο Διεθνές Δίκαιο, θα χαράξουμε έναν οδικό χάρτη ώστε να μπορέσουμε να επιλύσουμε τη σημαντικότερη γεωπολιτική μας διαφορά, που δεν είναι άλλη από την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών, δηλαδή ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδος, στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.

Έχει διαμορφωθεί ένα θετικό κλίμα τους τελευταίους μήνες στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών μας και ευελπιστώ και προσβλέπω ότι μπορούμε να οικοδομήσουμε πάνω σε αυτό το θετικό κλίμα και να κάνουμε κάποια σημαντικά βήματα προόδου. Βήματα προόδου τα οποία θα είναι προφανώς προς όφελος και των δύο λαών μας” .

Δεν βλέπει πρόβλημα με την πώληση F16 στην Τουρκία η κυβέρνηση

Απο κυβερνητικής πλευράς υποστηρίζουν άλλωστε ότι η Ελλάδα θέλει την Τουρκία κοντά στη Δύση. Σημειώνουν επίσης ότι οι σχέσεις Τουρκίας- ΕΕ περνάνε μέσα από την Ελλάδα. Αλλά και ότι η ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο δεν θα αλλάξει εις βάρος της χώρας μας, καθώς η Ελλάδα θα έχει ολοκληρώσει την αναβάθμιση των δικών της F16 και θα ετοιμάζεται να πάρει τα νεότερης γενιάς F35, πριν η γειτονική χώρα πάρει τα δικά της μαχητικά.

Κυβερνητικά στελέχη σχολίαζαν ειδικότερα ότι πριν από τέσσερα χρόνια η Τουρκία ετοιμαζόταν να πάρει 100 F35 χωρίς περιορισμό, αλλά σήμερα η Ελλάδα είναι στο πρόγραμμα των F35, η Τουρκία όχι και επιπλέον υπόκειται και σε περιορισμούς όσον αφορά τα F16.

Σημειωτέον ότι ο Ερντογάν θα έχει συναντήσεις σήμερα στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ με τον πρόεδρο της Γαλλίας, Εμμανουέλ Μακρόν, αλλά και με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν στις έξι το απόγευμα.

Η συνάντηση Μητσοτάκη- Ερντογάν θα πραγματοποιηθεί αύριο, Τετάρτη 12 Ιουλίου, στις 12 το μεσημέρι. Παρόντες θα είναι οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας, Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν, καθώς και η διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του κ.Μητσοτάκη, Άννα Μαρία Μπούρα, και ο εκπρόσωπος τύπου της τουρκικής προεδρίας. Τσαγατάι Κιλίτς.

Στη συνέχεια θα έχουν ξεχωριστές συναντήσεις, Γεραπετρίτης- Φιντάν, αλλά και ο υπουργός Άμυνας, Νίκος Δένδιας με το νέο Τούρκο ομόλογο του, Γιασάρ Γκιουλέρ.

Κύκλος επαφών Μητσοτάκη με Ευρωπαίους και Βαλκάνιους ηγέτες

Καθώς δε είναι η πρώτη συμμετοχή του κ. Μητσοτάκη σε Σύνοδο Κορυφής της Συμμαχίας μετά την εκλογική νίκη, αποτελεί και ευκαιρία για συναντήσεις με ευρωπαίους ηγέτες.

Ο πρωθυπουργός θα συναντηθεί ειδικότερα το πρωί της Τετάρτης με Μακρόν, ενώ – μετά τη συνάντησή του με τον πρόεδρο της Τουρκίας – θα συναντηθεί και με τον καγκελάριο της Γερμανίας Όλαφ Σολτς. Είναι οι πρώτες συναντήσεις του κ. Μητσοτάκη με τον πρόεδρο της Γαλλίας και τον καγκελάριο της Γερμανίας μετά τη νίκη της ΝΔ, καθώς στο τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είχαν προλάβει να ανταλλάξουν μόνο σύντομους χαιρετισμούς.

Ο κ. Μητσοτάκης θα έχει επίσης το απόγευμα της Τρίτης κατ΄ιδίαν συνάντηση με τον Αλβανό ομόλογο του Έντι Ράμα. Πρόκειται για την πρώτη τους συνάντηση μετά την σοβαρή κρίση που έχει προκαλέσει στις ελληνοαλβανικές σχέσεις η σύλληψη του Φρέντη Μπελέρη, που σαφώς θα τεθεί στο τραπέζι, καθώς ο κ. Μητσοτάκης έχει ήδη διαμηνύσει πως το ζήτημα συνδέεται με την ευρωπαϊκή πορεία των Τιράνων.

Ο πρωθυπουργός όμως θα συναντηθεί και με τον ομόλογο του της Βόρειας Μακεδονίας, Ντιμιτάρ Κοβάτσεφσκι.

Βίκυ Σαμαρά

Ελληνοτουρκικά: Τι περιμένει η Αθήνα από τη σημερινή συνάντηση Μητσοτάκη με Ερντογάν – H θετική ατζέντα και οι κόκκινες γραμμέςethnos.gr

H θετική ατζέντα και οι κόκκινες γραμμές

Ευκαιρία για ένα … restart στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μπορεί να αποτελέσει η συνάντηση που θα έχουν σήμερα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.  Σχεδόν δεκαέξι μήνες μετά το ραντεβού της Κωνσταντινούπολης οι δύο ηγέτες καλούνται να πιάσουν εκ νέου το νήμα και να επιχειρήσουν την επανεκκίνηση των ελληνοτουρκικών σχέσεων.

Το momentum της συνάντησης είναι θετικό, ωστόσο μένει να φανεί αν η Άγκυρα είναι πραγματικά αποφασισμένη να γυρίσει σελίδα. Τους τελευταίες μήνες – μετά τους καταστροφικούς σεισμούς στην γείτονα – επικρατούν ήρεμα νερά στις σχέσεις των δύο χωρών, ενώ ένας κρίσιμος παράγοντας που λαμβάνεται υπόψη είναι πως η Τουρκία επαναπροσεγγίζει την Δύση.

Βέβαια δεν παραγνωρίζεται πως ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι ένας απρόβλεπτος και ριψοκίνδυνος παίχτης στην διεθνή σκηνή, που επιδίδεται σε σκληρά παζάρια για να αποκομίσει οφέλη. Επομένως μένει να φανεί αν θα παραμείνει στο δρόμο του ρεαλισμού και θα συνεχίσει να κλείνει μέτωπα.

Σε αυτή την συγκυρία η ελληνική πλευρά εκτιμά πως θα μπορούσε να μπει μπροστά μια θετική ατζέντα, καθώς οι δύο χώρες έχουν θέματα στα οποία μπορούν να βρουν κοινό βηματισμό (π.χ. οικονομία, τουρισμός). Εντυπωσιακές κινήσεις δεν αναμένονται  από τη μία μέρα στην άλλη, ωστόσο υπάρχουν σημαντικά βήματα που μπορούν να γίνουν. Για παράδειγμα ο οδικός χάρτης θα μπορούσε να περιλαμβάνει τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (θέμα που συζητήθηκε και σε πρόσφατη τηλεφωνική επικοινωνία των υπουργών Άμυνας των δύο χωρών) και τον 65ο γύρο των διερευνητικών επαφών (που είχαν διακοπεί το 2022) .

Ανάλογες κινήσεις θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μία βελτίωση των ελληνο-τουρκικών σχέσεων  προκειμένου σε δεύτερο χρόνο να συζητηθεί η μια και μοναδική διαφορά – όπως υπογραμμίζει η Αθήνα – που δεν είναι άλλη από την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών, δηλαδή ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδος, στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο». Με την ελληνική πλευρά να έχει θέσει πάντως και ξεκάθαρες κόκκινες γραμμές.

«Δεν είμαστε καταδικασμένοι να ζούμε με την Τουρκία σε ένα διαρκές κλίμα έντασης» σημείωσε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ. «Εχουμε  προφανώς σημαντικές διαφορές» σημείωσε για να προσθέσει «μπορούμε όμως να συμφωνήσουμε ότι, με γνώμονα τις σχέσεις καλής γειτονίας αλλά και τον σεβασμό μας στο Διεθνές Δίκαιο, θα χαράξουμε έναν οδικό χάρτη ώστε να μπορέσουμε να επιλύσουμε τη σημαντικότερη γεωπολιτική μας διαφορά, που δεν είναι άλλη από την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών, δηλαδή ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδος, στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο».

Να σημειωθεί πως στη σημερινή συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα είναι παρόντες από την ελληνική πλευρά ο υπουργός  Εξωτερικών  Γιώργος Γεραπετρίτης και η διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού Αννα Μαρία Μπούρα. Από την τουρκική πλευρά ο υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, καθώς και ο εκπρόσωπος τύπου της τουρκικής προεδρίας Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς. Μάλιστα  σήμερα είναι προγραμματισμένες και συναντήσεις των υπουργών Εξωτερικών και Άμυνας των δύο χωρών.

Πώς «διαβάζουν» στην Αθήνα την τουρκική στάση

Ο Τούρκος πρόεδρος με μια σειρά κινήσεων προσεγγίζει την Δύση και από την αλλαγή της στάσης του όσον αφορά στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ είναι  εμφανές πως θέλει να κλείσει μέτωπα αποκομίζοντας οφέλη. Μάλιστα χθες έγινε  και το πολυαναμενόμενο ραντεβού του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν.

Σε κάθε περίπτωση στην Αθήνα περιμένουν να δουν πως θα κινηθεί ο Τούρκος Πρόεδρος  στη σημερινή συνάντηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη αλλά και γενικότερα το επόμενο διάστημα. Κυβερνητικές πηγές χαρακτήριζαν θετική την εξέλιξη της επαναπροσέγγισης Τουρκίας – Δύσης λίγες ώρες πριν από το κρίσιμο ραντεβού του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Σε ό,τι αφορά στο θέμα των F-16, οι ίδιες πηγές επεσήμαναν πως πριν από 4 χρόνια η γειτονική χώρα θα λάμβανε 100 αμερικανικά μαχητικά 5ης γενιάς, τύπου F-35 χωρίς κανένα περιορισμό, ενώ σήμερα υπόκειται στους περιορισμούς του Κογκρέσου για την αναβάθμιση και την απόκτηση μαχητικών, τύπου F-16.

Και μπορεί η συνάντηση με τον Τούρκο πρόεδρο να κυριαρχεί στην επικαιρότητα, ωστόσο ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει σειρά σημαντικών επαφών στην πρωτεύουσα της Λιθουανίας.  Σήμερα θα έχει τετ α τετ  με τον Πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν καθώς και με τον Καγκελάριο της Γερμανίας Όλαφ Σολτς, με κυβερνητικές πηγές να σημειώνουν πως οι συναντήσεις αυτές  αποτελούν ευκαιρία για μια συνολική ανταλλαγή απόψεων για θέματα της ευρωπαϊκής και διμερούς ατζέντας.

Κατερίνα Κοκκαλιάρη