Το στρατιωτικό πραξικόπημα της περασμένης εβδομάδας στον Νίγηρα, στη δυτική Αφρική, ενδέχεται να έχει σοβαρές συνέπειες σε ό,τι αφορά τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να μειώσει τις μεταναστευτικές ροές μέσω της Μεσογείου, σύμφωνα με αναλυτή που παρακολουθεί συστηματικά τις εξελίξεις στο Σαχέλ.

«Χωρίς τον Νίγηρα», η στρατηγική της Ευρώπης είναι πολύ πιθανό «να καταρρεύσει», προειδοποίησε ο Ουλφ Λέσινγκ, επικεφαλής του προγράμματος για το Σαχέλ στο Ίδρυμα Κόνραντ Αντενάουερ (KAS).

Οπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, το KAS πρόσκειται στην αντιπολιτευόμενη παράταξη Ένωση Χριστιανοδημοκρατών (CDU, δεξιά), πάντως είναι ανεξάρτητο.

Οι συμφωνίες που είχαν συναφθεί πρακτικά θα ακυρωθούν αν το νέο στρατιωτικό καθεστώς στον Νίγηρα επιλέξει να μη συνεχίσει τη συνεργασία με την Ευρώπη, προειδοποίησε ο κ. Λέσινγκ.

Την Παρασκευή ο επικεφαλής της προεδρικής φρουράς του Νίγηρα, ο στρατηγός Ομάρ Τσιανί, αυτοδιορίστηκε πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου και de facto νέος ηγέτης της χώρας.

Την Τετάρτη, η προεδρική φρουρά έθεσε υπό περιορισμό τον πρόεδρο Μοαμέντ Μπαζούμ. Το βράδυ της Τετάρτης προς Πέμπτη δέκα αξιωματικοί του στρατού εμφανίστηκαν στην κρατική τηλεόραση και ανακοίνωσαν πως κάποιο Εθνικό Συμβούλιο για τη Σωτηρία της Πατρίδας (ΕΣΣΠ) καταλαμβάνει την εξουσία.

Μετά την αναγόρευση του στρατηγού Τσιανί σε de facto πρόεδρο, οι πραξικοπηματίες ανακοίνωσαν πως ανατέλλουν το Σύνταγμα της χώρας της δυτικής Αφρικής και καταλύουν όλους τους θεσμούς. Ο κ. Τσιανί φέρεται να έχει αρχίσει να σχηματίζει νέα κυβέρνηση.

Η κατάσταση στην περιοχή του Σαχέλ είναι έκρυθμη, ιδίως στο Μαλί, στην Μπουρκίνα Φάσο και στο Σουδάν.

Ο Νίγηρας ήταν μέρος-κλειδί της διαδρομής που παίρνουν πολλοί μετανάστες από την υποσαχάρια Αφρική που φεύγουν για να σωθούν από τη βία και την ανέχεια με την ελπίδα να βρουν καλύτερη ζωή στην Ευρώπη.

Αφότου ανέλαβε την εξουσία τον Απρίλιο του 2021, ο ανατραπείς φιλοδυτικός πρόεδρος Μπαζούμ θεωρείτο σύμμαχος-κλειδί από την ΕΕ. Οι Βρυξέλλες συνεργάζονταν με τη Νιαμέ ήδη από το 2015, με σκοπό κυρίως να κλείσει το τμήμα της οδού που παίρνουν πολλοί μετανάστες από την Αγκαντέζ, στην έρημο, προς τη Λιβύη και τις ακτές της στη Μεσόγειο.

Η αποστολή κοινής πολιτικής άμυνας και ασφάλειας της ΕΕ στον Νίγηρα (EUCAP Sahel Niger) συμμετείχε ιδίως στην εκπαίδευση της αστυνομίας της χώρας της Αφρικής. Η Νιαμέ πέρασε εξάλλου νόμο που ποινικοποίησε τη διακίνηση ανθρώπων από την Αγκαντέζ μέσω Σαχέλ στα σύνορα με τη Λιβύη. Έκτοτε, ο αριθμός των μεταναστών που φθάνουν στη Λιβύη μειώθηκε, σύμφωνα με τον κ. Λέσινγκ.

Μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα, ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Τζουζέπ Μπορέλ έκανε γνωστό το Σάββατο πως η ΕΕ θα αναστείλει την οικονομική υποστήριξη που προσέφερε στον Νίγηρα, αξιώνοντας την αποκατάσταση της συνταγματικής τάξης.

Ο κ. Μπορέλ είπε ακόμη πως η «απαράδεκτη επίθεση εναντίον της ακεραιότητας των δημοκρατικών θεσμών του Νίγηρα» θα πλήξει την εταιρική σχέση των Βρυξελλών με τη Νιαμέ, διαμηνύοντας πως αναστέλλονται άμεσα και μέχρι νεοτέρας η δημοσιονομική στήριξη και η συνεργασία ως προς την ασφάλεια.

Το πρόγραμμα στήριξης της ΕΕ προέβλεπε τη χορήγηση ποσού 503 εκατομμυρίων ευρώ την περίοδο από το 2021 ως το 2024. Δεν είναι σαφές πόσο από το ποσό αυτό έχει δοθεί ήδη.

Είναι αμφίβολο το εάν η απόφαση της ΕΕ να σταματήσει τη χρηματοδότηση θα έχει κάποιο αποτέλεσμα, κατά την άποψη του κ. Λέσινγκ. Στην πραγματικότητα «οι Ευρωπαίοι βρίσκονται μάλλον ανίσχυρη θέση», καθώς «αν ανοίξει ξανά η μεταναστευτική οδός από τους πραξικοπηματίες, η Ευρώπη θα είναι αναγκασμένα να διαπραγματευτεί» μαζί τους, εξήγησε

Παραστρατιωτικοί βομβάρδισαν χθες Κυριακή (30/07) βάση των ένοπλων δυνάμεων στο Χαρτούμ και διέταξαν την εκκένωση γειτονικών συνοικιών, εκατό και πλέον ημέρες μετά το ξέσπασμα του ανελέητου πολέμου ανάμεσα σε δυο αντίπαλους στρατηγούς στο Σουδάν.

Σύμφωνα με το Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, οι Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης (ΔΤΥ) του στρατηγού Μοχάμεντ Χαμντάν Ντάγκλο επιτέθηκαν στο αρχηγείο μεραρχίας τεθωρακισμένων των ένοπλων δυνάμεων του στρατηγού Άμπντελ Φάταχ αλ Μπουρχάν στη συνοικία Ας Σατζάρα (νότια), είπαν κάτοικοι στο Γαλλικό Πρακτορείο.

Εκατοντάδες κάτοικοι των συνοικιών ας Σαχάφα και Τζάμπρα εγκατέλειψαν τα σπίτια τους, δήλωσε ένας.

«Παραστρατιωτικοί χτύπησαν την πόρτα μου και με διέταξαν να φύγω σε 24 ώρες», εξήγησε ο Φάουζι Ραντουάν, που είχε μείνει μόνος του στην πρωτεύουσα για να προσέχει το σπίτι της οικογένειας.

«Μας είπαν ότι η συνοικία είναι ζώνη επιχειρήσεων και δεν θέλουν αμάχους» εκεί, είπε ο Νάσερ Χουσέιν, κάτοικος στην Τζάμπρα.

Ο πόλεμος για την εξουσία ανάμεσα στους παραστρατιωτικούς και τον στρατό από τη 15η Απριλίου έχει στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 3.900 ανθρώπους, κατά την –αναμφίβολα υποτιμημένη– πιο πρόσφατη εκτίμηση της μη κυβερνητικής οργάνωσης ACLED, ενώ έχει ξεριζώσει πάνω από 3,5 εκατομμύρια άλλους, που μετατράπηκαν σε εσωτερικά εκτοπισμένους και πρόσφυγες, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.

Σφοδρές εχθροπραξίες «με όπλα όλων των τύπων» διεξάγονταν σε βόρειους τομείς του Χαρτούμ χθες, σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες.

Εκατομμύρια κάτοικοι του Χαρτούμ ζουν κλεισμένοι στα σπίτια τους, υπομένοντας φοβερές ελλείψεις –νερού, τροφής, ηλεκτρικού ρεύματος– εν μέσω αποπνικτικής ζέστης.

Στο Νταρφούρ (δυτικά), όπου επικεντρώνονται οι μάχες πέρα από την πρωτεύουσα, χιλιάδες άνθρωποι εκτοπίστηκαν από τη Νιάλα, πρωτεύουσα της πολιτείας Νότιο Νταρφούρ και δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Σουδάν, καθώς «όλμοι έπληξαν σπίτια αμάχων», σύμφωνα με κάτοικο.

Ο Ισά Αντάμ, κάτοικος, έφυγε για τον καταυλισμό εκτοπισμένων στην Κάλμα. «Εγκαταλείψαμε τα σπίτια μας εξαιτίας των βομβαρδισμών, πλέον δεν έχουμε κατάλυμα εν μέσω της περιόδου των βροχών», είπε.

«Γίνονταν μάχες πολύ κοντά στο σπίτι μας, είχαμε γείτονες που έπεσαν θύματα. Πήραμε τα παιδιά μας και καταφύγαμε στον καταυλισμό Οτάς, όπου δεν έχουμε πρόσβαση σε καμιά οργάνωση» αρωγής, δήλωσε άλλος κάτοικος της Νιάλα, ο Μοχάμεντ Χάτερ. «Φοβόμαστε πως οι μάχες θα φθάσουν μέχρι εδώ», πρόσθεσε.

Μάχες ανάμεσα στις ΔΤΥ και τον στρατό ξέσπασαν επίσης στη Ζαλιγκέι, πρωτεύουσα της πολιτείας Κεντρικό Νταρφούρ, σύμφωνα με στρατιωτική πηγή.

Πόλεις και χωριά έχουν καταστραφεί ολοσχερώς στο Νταρφούρ, προπύργιο των ΔΤΥ, που είχε ήδη αιματοκυλιστεί τα χρόνια του 2000, όταν μαινόταν εμφύλια σύρραξη.

Ο εναέριος χώρος παραμένει κλειστός ως τουλάχιστον την 15η Αυγούστου

Η σουδανική υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας παρέτεινε το κλείσιμο του εναέριου χώρου για τα εμπορικά αεροσκάφη ως τουλάχιστον την 15η Αυγούστου, με εξαίρεση πτήσεις για την παράδοση ανθρωπιστικής βοήθειας ή την εσπευσμένη απομάκρυνση αμάχων εγκεκριμένες από τις αρχές, ανακοίνωσε η διεύθυνση του διεθνούς αεροδρομίου του Χαρτούμ, της πρωτεύουσας του Σουδάν.

Ο σουδανικός εναέριος χώρος παραμένει κλειστός για τα πολιτικά αεροσκάφη από το ξέσπασμα του πολέμου ανάμεσα στις ένοπλες δυνάμεις και τους παραστρατιωτικούς των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (ΔΤΥ) την 15η Απριλίου.

Ουκρανικές πηγές έκαναν λόγο για σφοδρές μάχες στο βορειοανατολικό τμήμα της χώρας χθες Κυριακή (30/7), διαβεβαιώνοντας πως οι δυνάμεις του Κιέβου κρατούν τις θέσεις τους και σημειώνουν εδαφικά κέρδη σε κάποιους τομείς.

Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας ανέφερε πως σταμάτησε τις ουκρανικές δυνάμεις στο βορειοανατολικό τμήμα της χώρας. Ανακοίνωσε επίσης πως καταρρίφθηκαν τρία ουκρανικά τηλεκατευθυνόμενα μη επανδρωμένα αεροσκάφη-καμικάζι, που προσπάθησαν να πλήξουν τη Μόσχα και προκάλεσαν ζημιά σε πολυώροφο κτίριο όπου έχουν την έδρα τους κρατικές υπηρεσίες.

Ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι από την πλευρά του διαβεβαίωσε πως, χθες ο ουκρανικός στρατός είχε “καλή”, “δυνατή” μέρα στα μέτωπα, κυρίως γύρω από την Μπαχμούτ, όπου το Κίεβο λέει πως σημειώνει πρόοδο, ανακτά εδάφη που έχασε όταν ο ρωσικός στρατός κατέλαβε την πόλη τον Μάιο.

Η Ουκρανία δεν ανέλαβε άμεσα την ευθύνη για τις επιθέσεις με τα UAVs, πάντως ο κ. Ζελένσκι είπε πως ο πόλεμος “σταδιακά επιστρέφει στο έδαφος της Ρωσίας”, στα “συμβολικά της κέντρα”.

Από την άλλη, ρωσική αεροπορική επιδρομή έπληξε εμπορικό κτίριο στην πόλη Χάρκοβο στα βορειοανατολικά.. Εκδηλώθηκε πυρκαγιά, πάντως δεν αναφέρθηκαν θύματα. Ο κ. Ζελένσκι δήλωσε ακόμη πως ο απολογισμός των θυμάτων ρωσικού πλήγματος σε σχολείο στην πόλη Σούμι (βόρεια) το Σάββατο αυξήθηκε σε δυο νεκρούς.

Η υφυπουργός Άμυνας της Ουκρανίας, Χάνα Μαλιάρ, δήλωσε πως ρωσικές δυνάμεις “προσπαθούν να μας διώξουν” από θέσεις σε υψώματα στο βορειοανατολικό τμήμα της χώρας, που αρχικά είχαν καταληφθεί αλλά ανακτήθηκαν. Σύμφωνα με την κυρία Μαλιάρ, η οποία εκφράστηκε μπροστά στην κάμερα της ουκρανικής κρατικής τηλεόρασης, στόχος των Ρώσων είναι “να αποσπάσουν τις δυνάμεις μας από την περιοχή της Μπαχμούτ, όπου κάνουμε επιτυχή επίθεση“.

“Εξαπέλυσαν ατελείωτες επιθέσεις αυτή την εβδομάδα. Όμως οι δικές μας δυνάμεις αντιστέκονται και μερικές φορές τους απωθούν καταφέρνοντάς τους βαριές απώλειες”, συνέχισε.

Πάντα κατά την υφυπουργό Άμυνας, Μαλιάρ, τα ρωσικά στρατεύματα υπέστησαν “όχι λιγότερες απώλειες απ’ ό,τι όταν μαίνονταν οι μάχες στην Μπαχμούτ”, που έπεσε στα χέρια τους έπειτα από 10 μήνες άγριων εχθροπραξιών.

Σημειώνεται ότι οι δυνάμεις της Ουκρανίας εξαπέλυσαν τον περασμένο μήνα αντεπίθεση, επικεντρωμένη στον νότο, προκειμένου να αποκοπούν οι δυνάμεις στα ανατολικά από την προσαρτημένη το 2014 από τη Μόσχα χερσόνησο της Κριμαίας, καθώς και στην ανακατάληψη εδαφών γύρω από την Μπαχμούτ.

Σφοδρές μάχες μαίνονταν επίσης γύρω από τις βορειοανατολικές πόλεις Κούπιανσκ και Λίμαν, υπό ουκρανικό έλεγχο. Σύμφωνα με την κυρία Μαλιάρ, ο ρωσικός στρατός προσπαθεί “επίμονα” παράλληλα «να ανακαταλάβει» τομείς στο νότιο μέτωπο που πήραν οι Ουκρανοί. Ο ουκρανικός στρατός, σύμφωνα με την ίδια, έχει ανακαταλάβει 200 τετραγωνικά χιλιόμετρα στον νότο, όμως η προέλασή του περιορίζεται από τα ρωσικά ναρκοπέδια και τις ρωσικές οχυρές θέσεις.

Το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας, στην καθημερινή ενημέρωσή του για τις επιχειρήσεις, ανέφερε πως δυνάμεις του εντόπισαν και χρησιμοποίησαν ρουκέτες για να καταστρέψουν ουκρανική δύναμη με τεθωρακισμένα κοντά στη Σβάτοβε, πόλη-κλειδί στα χέρια των Ρώσων στο βορειοανατολικό τμήμα της χώρας.

Τα ρωσικά στρατεύματα, σύμφωνα με την ίδια πηγή, απώθησαν τέσσερις ουκρανικές επιθέσεις κοντά στην πόλη Λίμαν, νοτιότερα.

Το πρακτορείο ειδήσεων Reuters σημειώνει πως δεν είναι σε θέση να επαληθεύσει με ανεξάρτητο τρόπο τις πληροφορίες που δίνουν οι αντιμαχόμενες πλευρές για τις εξελίξεις στα μέτωπα.