«Τα συμπεράσματα που αναφέρονται στην Τουρκίαικανοποιούν πλήρως τις ελληνικές θέσεις» σημείωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκηςστις δηλώσεις που έκανε μετά τη Σύνοδο Κορυφήςτης ΕΕ και ανέφερε πως «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναλαμβάνει ότι ΕΕ είναι έτοιμη να συζητήσει με την Τουρκία «κατά τρόπο σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο για την ενίσχυση της συνεργασίας σε διάφορους τομείς». 

Υπογράμμισε μάλιστα τη σημασία των λέξεων «σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο» στο κείμενο συμπερασμάτων διότι «μέσα σε αυτές κρύβεται ο πυρήνας της διττής προσέγγισης που έχουμε».

Σε ερώτηση για την αντίδραση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικώνμετά τη γνωστοποίηση των συμπερασμάτων της ΣυνόδουΚορυφήςτου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου υπογράμμισε πως «η Τουρκία μονίμως εκφράζει αντίρρηση για τα συμπεράσματα και στο βαθμό που η θέση της ΕΕ είναι σταθερή δεν περίμενα μία διαφορετική αντίδραση».

Είπα στον Τατάρ ότι η λύση των δύο κρατών δε θα μας πάει πουθενά

«Η Ευρώπη στέλνει ένα ξεκάθαρο μήνυμα προς την Τουρκία και θεωρώ πως θα συνεχίσει στη λογική της αποκλιμάκωσης» τόνισε ο πρωθυπουργός, και συμπλήρωσε πως «δεν συναντήθηκα με τον Τατάρ, διασταυρωθήκαμε για δύο λεπτά και του είπα πως η λύση των δύο κρατών στην Κύπρο δεν θα μας πάει πουθενά. Όταν ο κ. Τατάρ μιλάει για δύο κράτη κανείς στην Ευρώπη δεν τον ακούει, σταματάει η συζήτηση. Ας βλέπουμε το ποτήρι μισογεμάτο και όχι μισοάδειο. Το πλαίσιο των σχέσεων μας με την Τουρκία μετά τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είναι ξεκάθαρο».

Ως προς τα ζητήματα για το προσφυγικό, ο πρωθυπουργός σημείωσε πως η Ελλάδα δεν είναι αντίθετη σε μια συνεργασία με την Τουρκία στα ζητήματα του προσφυγικού άλλα με προϋποθέσεις: «Η πρώτη είναι η αποφυγή προσπάθειας εργαλειοποιήσης μεταναστών και προσφύγων και είναι απαράβατη» σημειώσε.

«Δεύτερη προϋπόθεση, η Τουρκία να κάνει κινήσεις καλής θέλησης σε συνέχεια της εφαρμογής της συμφωνίας με την Ευρώπη και να αποδέχεται πια επιστροφές από την Ελλάδα.  Γνωρίζετε καλά, έχουμε μιλήσει πολλές φορές για αυτό, για το θέμα των 1.450 ανθρώπων που βρίσκονται σε ελληνικά νησιά. Οι αιτήσεις τους για χορήγηση ασύλου έχουν απορριφθεί τελεσίδικα, πρέπει να επιστρέψουν στην Τουρκία το συντομότερο δυνατό» τόνισε.

Αναλυτικά οι δηλώσεις του πρωθυπουργού για την Τουρκία

«Εχετε δει τα Συμπεράσματα που αφορούν στην Τουρκία. Θεωρώ ότι ικανοποιούν πλήρως τις ελληνικές θέσεις. Επαναλαμβάνεται στην παράγραφο 15 ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναλαμβάνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη να συζητήσει με την Τουρκία κατά τρόπο σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο για την ενίσχυση της συνεργασίας σε διάφορους τομείς. Τονίζω τη σημασία αυτών των λέξεων διότι μέσα σε αυτές κρύβεται ο πυρήνας της διττής προσέγγισης που εξακολουθούμε να έχουμε προς την Τουρκία.

Ως προς τα ζητήματα τα οποία αφορούν τη συνεργασία Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας για το προσφυγικό, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να υποβάλλει, χωρίς καθυστέρηση, επίσημες προτάσεις για τη συνέχιση της χρηματοδότησης.

Επανέλαβα και στο Συμβούλιο ότι η Ελλάδα δεν είναι αντίθετη σε μία συνεργασία με την Τουρκία στα ζητήματα του προσφυγικού, υπό την προϋπόθεση όμως ότι θα πληρούνται δύο βασικές προϋποθέσεις.

Η πρώτη, η οποία αποτυπώνεται στο λήμμα για τη μετανάστευση, δηλαδή την αποφυγή οποιασδήποτε προσπάθειας τρίτης χώρας εργαλειοποίησης μεταναστών και προσφύγων για πολιτικούς σκοπούς. Είναι κάτι το οποίο, προφανώς, αποτελεί για εμάς μια απαράβατη γραμμή, αλλά όχι μόνο για εμάς, για όλο το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Και, βέβαια, δεύτερη προϋπόθεση, η Τουρκία να κάνει κινήσεις καλής θέλησης σε συνέχεια της εφαρμογής της συμφωνίας με την Ευρώπη και να αποδέχεται πια επιστροφές από την Ελλάδα.  Γνωρίζετε καλά, έχουμε μιλήσει πολλές φορές για αυτό, για το θέμα των 1.450 ανθρώπων που βρίσκονται σε ελληνικά νησιά. Οι αιτήσεις τους για χορήγηση ασύλου έχουν απορριφθεί τελεσίδικα, πρέπει να επιστρέψουν στην Τουρκία το συντομότερο δυνατό.

Με αφορμή τα θέματα και τις σχέσεις μας με την Τουρκία, αλλά και τη συζήτηση που είχαμε με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών επανέλαβα -και εκφράζω την ικανοποίησή μου γιατί αυτό αποτυπώνεται με απόλυτη σαφήνεια στα Συμπεράσματα- ότι δεν νοείται λύση στο Κυπριακό έξω από το πλαίσιο της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα. Είναι κάτι το οποίο έχουμε επαναλάβει σε όλους τους τόνους και στην Τουρκία και στους Τουρκοκύπριους. Αποτυπώνεται και στα Συμπεράσματα και αποτελεί και την πάγια θέση, όπως επαναδιατυπώθηκε και στη συζήτηση που είχαμε εχθές, του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών. Αυτή είναι η εντολή που έχει λάβει από το Συμβούλιο Ασφαλείας και δεν πρόκειται να πάρει άλλη εντολή που να τροποποιεί αυτή την κεντρική προσέγγιση».

Στην Σύνοδο των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών για το μέλλον της Ευρώπης, στο Βερολίνο, βρέθηκε η Φώφη Γεννηματά. Η πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ κατέκρινε τη στάση που τήρησε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ για την Τουρκία.

Η Γεννηματά υποστήριξε ότι, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, η Ελλάδα έχασε μια ακόμα ευκαιρία λόγω της υποχωρητικότητας της κυβέρνησης. «Ο κ. Μητσοτάκης ούτε ζήτησε, ούτε έλαβε καμία ουσιαστική εγγύηση για τα εθνικά συμφέροντα έναντι της Τουρκίας. Είναι πραγματικά πρόκληση να δηλώνει ικανοποιημένος από τα συμπεράσματα, την ώρα που προχωράει η θετική ατζέντα για την Τουρκία, χωρίς καμία απολύτως αντίστοιχη δική της δέσμευση. Αυτή η στάση της κυβέρνησης και του Συμβουλίου δεν είναι ικανή να αποθαρρύνει τις προκλήσεις από τη μεριά του Ερντογάν», τόνισε η κ. Γεννηματά.

Νέο μανιφέστο για την ΕΕ

Στην παρέμβασή της, λίγο αργότερα, στο συνέδριο των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών για το μέλλον της Ευρώπης, η Φώφη Γεννηματά ανέφερε μεταξύ άλλων ότι οι προκλήσεις της ψηφιακής εποχής και της κλιματικής αλλαγής και εξελίξεις μετά την πανδημία, απαιτούν νέες πολιτικές απαντήσεις. «Είναι η ώρα μας. Η ώρα των σοσιαλιστών. Να φέρουμε και πάλι στο προσκήνιο τις ιδέες, τις αξίες της σοσιαλδημοκρατίας. Να παρέμβουμε λοιπόν δυναμικά στον διάλογο που σε όλο τον κόσμο έχει ανοίξει μετά τις πρωτοβουλίες του Προέδρου Μπάιντεν. Αφήνοντας πίσω μας τους συμβιβασμούς του παρελθόντος με τις συντηρητικές δυνάμεις που θόλωσαν το μήνυμα μας. Είναι η ώρα εμείς οι Σοσιαλιστές να διαμορφώσουμε και να προτείνουμε ένα νέο ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ για την Ευρωπαϊκή Ένωση», υπογράμμισε.

Η πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής πρότεινε να δημιουργηθεί μια ad hoc Επιτροπή που θα επεξεργαστεί τις νέες θέσεις μας, ώστε να αποτελέσουν το αντικείμενο συζήτησης σε ένα «Συνέδριο Νέας Αρχής». Πρόσθεσε, μάλιστα, ότι «είναι επιβεβλημένο να αναλάβουμε πρωτοβουλίες μέσα στα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για καίρια και άμεσα ζητήματα που «απαντούν» πειστικά στις ανάγκες των πολιτών μετά την κρίση της πανδημίας».

Η πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής υπογράμμισε ότι «Είναι ώρα η Ευρωπαϊκή Ένωση:

• Να εγκαταλείψει οριστικά την προσήλωση στα δημοσιονομικά μεγέθη και τους περιοριστικούς όρους του Συμφώνου Σταθερότητας.

Αρκετά πια με τη διαρκή λιτότητα, που άνοιξε τον δρόμο για τον λαϊκισμό και την ακροδεξιά. Είναι ώρα για ένα νέο Σύμφωνο Ανάπτυξης, χωρίς τις ασφυκτικές υποχρεώσεις που τραυματίζουν την κοινωνική συνοχή.

• Να θεσμοθετήσει τον Μηχανισμό του Ταμείο Ανάκαμψης, ως μόνιμου μέσου στήριξης της ανάπτυξης και των διαρθρωτικών αλλαγών στην Ευρώπη. Με προβλέψεις για την στήριξη του κοινωνικού κράτους και την ανάπτυξη κοινών πολιτικών για τη Δημόσια Υγεία.
• Να δώσει κοινή, βιώσιμη λύση στα δημόσια χρέη των χωρών του Ευρωπαϊκού Νότου, για το μέρος τουλάχιστον που η πανδημία διόγκωσε, ώστε να μην καταρρεύσουν οι οικονομίες μας.
• Να υιοθετήσει στο νέο Σύμφωνο για την Μετανάστευση, την δυνατότητα αιτήσεων ασύλου και σε άλλες χώρες (όχι μόνο της πρώτης εισόδου) και τον δίκαιο επιμερισμό των αιτούντων άσυλο σε όλους».

Κλείνοντας την παρέμβασή της ευχήθηκε καλή επιτυχία στις μεγάλες πολιτικές μάχες που έχει μπροστά του το SPD.