Σε συνέντευξη στο Euronews, με αφορμή την αποχώρηση της Μέρκελ από την ηγεσία της Γερμανίας, ο πρώην πρόεδρος της Κομισιόν λέει πως είχε συγκρουστεί με την καγκελάριο για το ελληνικό ζήτημα, λέγοντας μάλιστα πως «οι Γερμανοί, η δική της κοινοβουλευτική ομάδα, ο γερμανικός τύπος, δεν σεβάστηκαν την αξιοπρέπεια του ελληνικού λαού». Επιβεβαιώνει ότι ο Σόιμπλε ήθελε ένα προσωρινό Grexit, αλλά η Μέρκελ «πίστευε ότι αυτό θα μπορούσε να μας οδηγήσει σε ταραγμένα νερά με την Ιταλία και κάποιους άλλους»
Ιδιαίτερο ελληνικό ενδιαφέρον παρουσιάζει η αποκλειστική συνέντευξη του πρώην προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερστο Euronews και στην δημοσιογράφο Έφη Κουτσοκώστα, για την «κληρονομιά» που αφήνει πίσω της η απερχόμενη Καγκελάριος της Γερμανίας, Άνγκελα Μέρκελ, αλλά και για την μελλοντική εικόνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ εκτιμά ότι «η μεγαλύτερη αποτυχία της Άνγκελα Μέρκελ ήταν η απροθυμία που έδειξε κατά τη διάρκεια της ελληνικής κρίσης. Εξαιτίας των δισταγμών και της απροθυμίας της, χάναμε χρόνο. Η Ελλάδα θα μπορούσε να είχε βοηθηθεί νωρίτερα».
Ο πρώην πρόεδρος της Κομισιόν λέει ότι είχε συγκρούσεις με τη Μέρκελ, «κυρίως για την Ελλάδα επειδή οι Γερμανοί, η δική της κοινοβουλευτική ομάδα, ο γερμανικός τύπος, δεν σεβάστηκαν την αξιοπρέπεια του ελληνικού λαού. Και έτσι της έλεγα ότι η Ελλάδα ήταν διαφορετική από την άποψη που είχε για την Ελλάδα».
Ο Σόιμπλε ήθελε το Grexit, η Μέρκελ δεν αρνήθηκε ποτέ τη «χρησιμότητα» του
Ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ λέει ότι προσπαθούσε να αλλάξει την οπτικής της Μέρκελ για την Ελλάδα, ενώ επισημαίνει ότι ο Σόιμπλε «ήθελε να αποκλείσει σε προσωρινή βάση την Ελλάδα από την ευρωζώνη». «Εναντιώθηκα σθεναρά σ’ αυτή την ιδέα», επισημαίνει ο Γιούνκερ, ενώ προσθέτει ότι «η ίδια [η Μέρκελ] δεν μοιράστηκε (ασπάστηκε) ποτέ αυτή την ιδέα, αλλά δεν αρνήθηκε και ποτέ τη χρησιμότητα αυτής της ιδέας».
Ο Ζ.Κλ. Γιούνκερ, πάντως, επιβεβαιώνει ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες φοβόντουσαν το φαινόμενο του ντόμινο μετά από ένα Grexit, λέγοντας: «Αλλά στην τελική, [η Μέρκελ] πάντα σκεφτόταν με προοπτική, πίστευε ότι αυτό θα μπορούσε να μας οδηγήσει σε ταραγμένα νερά με την Ιταλία και με κάποιους άλλους».
Ο πρώην ηγέτης της ΕΕ απορρίπτει πάντως τις απόψεις περί γερμανική ηγεμονίας στην Ευρώπη, υποστηρίζοντας ότι: «Δεν υπάρχει γερμανική ηγεσία στην Ευρώπη. Αυτή είναι μια γερμανική άποψη που συμμερίζονται οι Έλληνες και όλοι οι άλλοι, αλλά η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν ήταν ποτέ ομάδα χωρών υπό την ηγεσία της Γερμανίας. Αυτό δεν είναι αλήθεια».
Έπαινοι για τη στάση της Μέρκελ στο προσφυγικό
Ο πρώην πρόεδρος της Κομισιόν επαινεί ωστόσο την απερχόμενη Καγκελάριο για στη στάση της το 2015 με τα μεγάλα προσφυγικά ρεύματα. Οπως λέει χαρακτηριστικά:
«Μου έλεγε “τι εικόνα θα δώσει η Ευρωπαϊκή Ένωση στον υπόλοιπο κόσμο και τι εικόνα θα δώσει η Γερμανία στον υπόλοιπο κόσμο αν κλείσουμε τα σύνορα, αν βάλουμε στρατό και αστυνομικούς στα σύνορα με την Αυστρία, απορρίπτοντας αυτούς τους φτωχούς ανθρώπους;”; Πολλοί απ’ αυτούς προέρχονται από τη Συρία, άλλοι από το Αφγανιστάν και από αλλού, φτωχοί άνθρωποι, απελπισμένοι άνθρωποι. Και το έκανε αυτό ενάντια στην πλειοψηφία της γερμανικής κοινής γνώμης (…)»
Σε ό,τι αφορά το μέλλον της ΕΕ, ο πρώην Πρόεδρος της Κομισιόν τόνισε ότι το μπλοκ δεν αλλάζει αρκετά, για να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα. «Δεν πρέπει να είμαστε πολύ σεμνοί, αλλά δεν πρέπει και να προσπαθούμε να κάνουμε κήρυγμα σε όλο τον κόσμο. Αυτή είναι μια ευρωπαϊκή αντι-αρετή, όποτε βρισκόμαστε στην Αφρική ή στην Ασία, τους λέμε τι να κάνουν. Δεν τους αρέσει αυτό. Και δεν είναι ο ρόλος της Ευρώπης να κάνει κήρυγμα στους άλλους, αλλά να δίνει το παράδειγμα», υπογράμμισε ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ στο Euronews:
Έφη Κουτσοκώστα: Κύριε Πρόεδρε, σας ευχαριστώ που είσαστε μαζί μας.
Ζαν Κλοντ Γιούνκερ: «Χαίρομαι που σας βλέπω».
Έφη Κουτσοκώστα: Μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας κάποιες στιγμές που δεν θα ξεχάσετε ποτέ στα χρόνια που συνεργαστήκατε με την Άνγκελα Μέρκελ;
Ζαν Κλοντ Γιούνκερ: «Είναι ένα άτομο με πολύ χιούμορ, αν και στη Γερμανία τη γνωρίζουν ως προσγειωμένη, σοβαρή, μιμούνταν πάντα συναδέλφους, καθώς κι εμένα τον ίδιο. Αλλά ποτέ δεν με μιμήθηκε όταν ήμουν εκεί. Αλλά μιμούνταν τον Σαρκοζί, τον Τραμπ και άλλους με εξαιρετικό τρόπο. Ήταν καλλιτέχνης σε αυτό».
Έφη Κουτσοκώστα: Θυμάστε όμως κάποιες συγκρούσεις που μπορεί να είχατε στο παρελθόν στη διάρκεια όλων αυτών των κρίσεων;
Ζαν Κλοντ Γιούνκερ: «Είχα συγκρούσεις μαζί της. Ναι, συγκρούσεις, μεγάλες διαφωνίες, κυρίως για την Ελλάδα επειδή οι Γερμανοί, η δική της κοινοβουλευτική ομάδα, ο γερμανικός τύπος, δεν σεβάστηκαν την αξιοπρέπεια του ελληνικού λαού. Και έτσι της έλεγα ότι η Ελλάδα ήταν διαφορετική από την άποψη που είχε για την Ελλάδα».
Έφη Κουτσοκώστα: Θα μπορούσατε να πείτε ότι την πείσατε;
Ζαν Κλοντ Γιούνκερ: «Όχι, προσπαθούσα να το κάνω. Κατάφερα μαζί με άλλους, κυρίως με τον τότε Γάλλο Πρόεδρο, Φρανσουά Ολάντ και, ναι, με τον δικό της υπουργό Οικονομικών, τον Σόιμπλε, ο οποίος ήταν καλός μου φίλος, και παρεμπιπτόντως, ήταν πολύ φιλοευρωπαίος. Ήθελε να αποκλείσει σε προσωρινή βάση την Ελλάδα από την ευρωζώνη. Εναντιώθηκα σθεναρά σ’ αυτή την ιδέα. Η ίδια [η Μέρκελ] δεν μοιράστηκε ποτέ αυτή την ιδέα, αλλά δεν αρνήθηκε και ποτέ τη χρησιμότητα αυτής της ιδέας. Αλλά στην τελική, πάντα σκεφτόταν με προοπτική, πίστευε ότι αυτό θα μπορούσε να μας οδηγήσει σε ταραγμένα νερά με την Ιταλία και με κάποιους άλλους».
Έφη Κουτσοκώστα: Συνεπώς την περιγράφετε και γενικά την περιγράφουν ως πραγματιστή πολιτικό. Ποιο ήταν όμως για εσάς, το μεγαλύτερο επίτευγμά της και ποια η μεγαλύτερη αποτυχία της;
Ζαν Κλοντ Γιούνκερ: «Νομίζω ότι η μεγαλύτερη αποτυχία της ήταν η απροθυμία που έδειξε κατά τη διάρκεια της ελληνικής κρίσης. Εξαιτίας των δισταγμών και της απροθυμίας της, χάναμε χρόνο. Η Ελλάδα θα μπορούσε να είχε βοηθηθεί νωρίτερα».
Έφη Κουτσοκώστα: Εκτός λοιπόν από την Ελλάδα γενικά, ποιο ήταν το μεγαλύτερο επίτευγμά της; Και, φυσικά, το μεγαλύτερο μέρος της κληρονομιάς της, της ευρωπαϊκής κληρονομιάς της.
Ζαν Κλοντ Γιούνκερ: «Το μεγαλύτερο επίτευγμα κατά τη γνώμη μου, ήταν ο ρόλος που έπαιξε κατά τη διάρκεια της προσφυγικής κρίσης τον Αύγουστο, Σεπτέμβριο του 2015. Ήταν αυστηρά αντίθετη με την ιδέα να κλείσουν τα γερμανικά σύνορα με την Αυστρία, μεταξύ Τιρόλου και Βαυαρίας, γιατί και σε αυτό το ζήτημα στη σκέψη της ήταν ένας προσανατολισμός προς το μέλλον τρόπος προσέγγισης αυτής της μεγάλης κρίσης, επειδή μου το είχε πει, μιλούσαμε όλη την ώρα στο τηλέφωνο τον Αύγουστο και Σεπτέμβριο του 15 και συναντιόμασταν πολύ συχνά. Μου έλεγε «τι εικόνα θα δώσει η Ευρωπαϊκή Ένωση στον υπόλοιπο κόσμο και τι εικόνα θα δώσει η Γερμανία στον υπόλοιπο κόσμο αν κλείσουμε τα σύνορα, αν βάλουμε στρατό και αστυνομικούς στα σύνορα με την Αυστρία, απορρίπτοντας αυτούς τους φτωχούς ανθρώπους »; Πολλοί απ’ αυτούς προέρχονται από τη Συρία, άλλοι από το Αφγανιστάν και από αλλού, φτωχοί άνθρωποι, απελπισμένοι άνθρωποι. Και το έκανε αυτό ενάντια στην πλειοψηφία της γερμανικής κοινής γνώμης και ενάντια στην πλειοψηφία της δικής της κοινοβουλευτικής ομάδας του CDU. Ηγέτης είναι κάποιος που μπορεί να πει όχι στο δικό του στρατόπεδο».
Έφη Κουτσοκώστα: Συνεπώς είναι ηγέτιδα σε αυτό το σημείο.
Ζαν Κλοντ Γιούνκερ: «Ναι, ήταν ηγέτιδα. Ποια είναι η κληρονομιά της Μέρκελ στην Ευρώπη; Η κληρονομιά της είναι ότι έφερε κοντά τη Γερμανία στην Ευρώπη. Έκανε σαφές στους Γερμανούς πολίτες ότι η Ευρώπη είναι μέρος του γερμανικού “στατους κβο” και αυτή είναι η κύρια κληρονομιά της, γιατί μετά από αυτήν, δεν θα υπάρχει καγκελάριος που να μην είναι φιλοευρωπαίος».
Έφη Κουτσοκώστα: Ας κοιτάξουμε μπροστά. Θα διατηρήσει η Γερμανία την ηγεσία της στην Ευρώπη μετά τη Μέρκελ;
Ζαν Κλοντ Γιούνκερ: «Δεν υπάρχει γερμανική ηγεσία στην Ευρώπη. Αυτή είναι μια γερμανική άποψη που συμμερίζονται οι Έλληνες και όλοι οι άλλοι, αλλά η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν ήταν ποτέ ομάδα χωρών υπό την ηγεσία της Γερμανίας. Αυτό δεν είναι αλήθεια. Αλλά η Γερμανία έχει παίξει σημαντικό ρόλο, είναι η μεγαλύτερη χώρα, η ισχυρότερη οικονομία, η χώρα με τον μεγαλύτερο αριθμό Ευρωπαίων γειτόνων. Συνεπώς, η Γερμανία πρέπει να παίξει το ρόλο της καθώς βρίσκεται στο κέντρο της ηπείρου. Και η Γερμανία είναι πολύ κοντά στο κέντρο και στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη. Άρα η Γερμανία πρέπει να διαδραματίσει έναν ρόλο ανεξάρτητα από το ποιος είναι Καγκελάριος στη χώρα. Το έκανε πάντως με έναν πολύ προσεκτικό, πρέπει να πω, σοφό και έξυπνο τρόπο γιατί άκουγε όλες τις χώρες, τις μεγάλες χώρες, τις χώρες μεσαίου μεγέθους ή τις μικρότερες χώρες. Ακόμα και όταν ήμουν πρωθυπουργός, δεν μου έδωσε ποτέ την εντύπωση ότι με αγνοούσε με ευγενικό τρόπο. Όχι, όχι, όχι. Μου έδινε την εντύπωση ότι ήμουν εξίσου σημαντικός με τον Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών».
Έφη Κουτσοκώστα: Και τελικά, ποια πιστεύετε ότι θα είναι η εικόνα της Ευρώπης τα επόμενα χρόνια, σε μια παγκόσμια σκηνή που αλλάζει;
Ζαν Κλοντ Γιούνκερ: «Το παγκόσμιο σκηνικό αλλάζει, αλλά η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν αλλάζει αρκετά. Δεν προσαρμοζόμαστε στον μελλοντικό νέο κόσμο, στον κόσμο όπως θα είναι το 2030, το 2040. Και νομίζω ότι ο διεθνής ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να ενισχυθεί, συμπεριλαμβανομένου του διεθνούς ρόλου του ευρώ, του κοινού μας νομίσματος. Δεν πρέπει να είμαστε πολύ σεμνοί, αλλά δεν πρέπει και να προσπαθούμε να κάνουμε κήρυγμα σε όλο τον κόσμο. Αυτή είναι μια ευρωπαϊκή αντι-αρετή, όποτε βρισκόμαστε στην Αφρική ή στην Ασία, τους λέμε τι να κάνουν. Δεν τους αρέσει αυτό. Και δεν είναι ο ρόλος της Ευρώπης να κάνει κήρυγμα στους άλλους, αλλά να δίνει το παράδειγμα».
Έφη Κουτσοκώστα: Έχουμε χαρισματικούς ηγέτες για να οδηγούν το τρένο;
Ζαν Κλοντ Γιούνκερ: «Αυτό πρέπει να αποδειχθεί».
Γιώργος Καββαθάς: Σχεδιάζουν ευθανασία των μικρών επιχειρήσεων
«Οι συγχωνεύσεις και οι εξαγορές επιχειρήσεων μειώνουν τις θέσεις εργασίας και μεγεθύνουν τις μεγάλες επιχειρήσεις»
«Μέχρι σήμερα, παρά τον πακτωλό χρημάτων που έρχεται μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για τις μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις γιατί ο σχεδιασμός της κυβέρνησης είναι να κλείσουν», είπε Στο Κόκκινο και στον Νίκο Ξυδάκη, ο πρόεδρος της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Ελλάδας, Γιώργος Καββαθάς.
Πρέπει να βάλουμε καλά στο μυαλό μας ότι όσα λέγονται για τις μικρομεσαίες μικρές επιχειρήσεις και την ανάγκη συγχωνεύσεών τους, είναι όνειρο θερινής νυκτός γιατί δεν υπάρχει κανένα εργαλείο που να βοηθάει προς την κατεύθυνση αυτή.
Η Έκθεση Πισσαρίδη και το Ταμείο Ανάκαμψης μιλούν για εξαγορές και συγχωνεύσεις, κάτι που απευθύνεται στις μεγάλες επιχειρήσεις, καθώς η εμπειρία των συγχωνεύσεων και εξαγορών επιχειρήσεων δείχνει μείωση των θέσεων εργασίας. Άρα είναι ένα εργαλείο το οποίο μεγεθύνει τις μεγάλες επιχειρήσεις, τις κάνει να έχουν δεσπόζουσα θέση στην αγορά. Ταυτόχρονα μειώνει τις θέσεις εργασίες για τις μικρές επιχειρήσεις, γιατί δεν υπάρχει κανένα εργαλείο είτε σε επίπεδο χρηματοδότησης, είτε σε επίπεδο νομικού πλαισίου, έτσι ώστε οι επιχειρήσεις να γίνουν ανταγωνιστικότερες.
Παρότι είναι σαφές ότι δεν μπορεί να προχωρήσει καμία ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας με αποκλεισμένες τις μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις από το τραπεζικό σύστημα, έρχεται η Ένωση των Τραπεζών και λέει το 80% των μικρών επιχειρήσεων απορρίπτεται γιατί δεν καλύπτει τα τραπεζικά κριτήρια. Δεν μας λένε όμως ποια είναι αυτά τα κριτήρια και πώς η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα μπορεί να διορθώσει ή να βελτιώσει τους δείκτες της ώστε να μην αποκλείεται από το πρόγραμμα χρηματοδότησης του Ταμείου Ανάκαμψης.
Οι μικρές επιχειρήσεις που περιλαμβάνουν μέχρι εννέα άτομα προσωπικό απασχολούν το 57% των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα. Αν χαθούν 400.000 θέσεις εργασίας από τις μικρές επιχειρήσεις, είναι βέβαιο ότι δεν μπορεί να τις καλύψει η μοναδική επένδυση στο Ελληνικό, η οποία θα φέρει σε μια δεκαετία, στην ωρίμανση του έργου 75.000 θέσεις. Για να καλυφθούν οι θέσεις εργασίας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, θα χρειάζονταν 20 Ελληνικά.
Το πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης έγινε εν κρυπτώ χωρίς δημόσιο διάλογο. Ενα τέτοιο σχέδιο συνολικού ποσού πάνω από 70 δισεκατομμυρίων αν συμπεριλάβουμε και το ΕΣΠΑ, θα έπρεπε να ήταν αποτέλεσμα κοινωνικού διαλόγου κι όχι μονομερής ενέργεια της κυβέρνησης. Πρόκειται για σχέδιο συρρίκνωσης των εισοδημάτων των μισθωτών και των μικρών επιχειρήσεων και εξαναγκασμού σε πτώχευση, υπέρ των μεγάλων και των ολιγοπωλίων».
Σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης οι φτωχοί Έλληνες. Αδυνατούν να καλύψουν τις ανάγκες τους
Το 45,8% των φτωχών νοικοκυριών δηλώνει ότι στερείται διατροφής που περιλαμβάνει κάθε δεύτερη ημέρα κοτόπουλο, κρέας, ψάρι ή λαχανικά ίσης θρεπτικής αξίας
Σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης βρίσκονται οι φτωχοί Ελληνες και πολύ δύσκολα τα βγάζουν πέρα. Μάλιστα με το κύμα ακρίβειας αναμένεται να βρεθούν σε αδιέξοδο και οι ελλείψεις θα εκτοξευτούν στα ύψη. Ηδη το 96,7% των φτωχών νοικοκυριών και το 40,8% των μη φτωχών αδυνατούσαν, σύμφωνα με την έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ για το 2020, να καλύψουν αναγκαίες δαπάνες 395 ευρώ το μήνα, που σημαίνει ότι ή δεν κάλυπταν τις ανάγκες ή χρησιμοποιούσαν χρήματα από τις καταθέσεις που είχαν στις τράπεζες.
Επίσης, το 43,7% των νοικοκυριών που έχουν λάβει καταναλωτικό δάνειο για αγορά αγαθών και υπηρεσιών, δυσκολεύεται πάρα πολύ στην αποπληρωμή και το 50,1% των φτωχών νοικοκυριών δυσκολεύεται στην έγκαιρη πληρωμή πάγιων λογαριασμών, όπως αυτών του ηλεκτρικού ρεύματος, του νερού, του φυσικού αερίου, κ.λπ. Και όπως γίνεται αντιληπτό ύστερα από τη εκτόξευση των τιμών του ρεύματος, του φυσικού αερίου και άλλων αγαθών, το πρόβλημα θα πάρει τεράστιες διαστάσεις και οι ελλείψεις αγαθών και υπηρεσιών θα γίνουν καθημερινό και αξεπέραστο φαινόμενο. Ειδικά το χειμώνα που θα χρειαστούν χρήματα για θέρμανση.
Πρόσθετο στοιχείο της δυσκολίας των νοικοκυριών είναι η μείωση του εισοδήματος. Πιο συγκεκριμένα το 21,8% των ελληνικών νοικοκυριών είδε το τελευταίο δωδεκάμηνο πριν από την έρευνα τα εισοδήματά του να μειώνονται και με το λοκντάουν του 2021 η κατάσταση επιδεινώθηκε, που σημαίνει ότι οι κίνδυνοι για τα φτωχά νοικοκυριά μεγαλώνουν και γίνονται αξεπέραστοι.
Πιο συγκεκριμένα σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ τα ελληνικά νοικοκυριά δυσκολεύονται στην πληρωμή έκτακτων οικονομικών αναγκών, στην κάλυψη εξόδων για διακοπές μίας εβδομάδας το χρόνο, στη διατροφή που να περιλαμβάνει κάθε δεύτερη ημέρα κοτόπουλο, κρέας ή ψάρι, στην πληρωμή για ικανοποιητική θέρμανση της κατοικίας, ενώ παρουσιάζουν έλλειψη βασικών αγαθών, όπως πλυντήριο ρούχων, έγχρωμη τηλεόραση, τηλέφωνο και αυτοκίνητο. Παράλληλα, εμφανίζουν αδυναμία αποπληρωμής δανείων ή αγορών με δόσεις, δυσκολίες στην πληρωμή πάγιων λογαριασμών όπως αναφέρει η ΕΛΣΤΑΤ.
ΕΛΣΤΑΤ: Δυσκολίες για το 40% του μη φτωχού πληθυσμού
Χαρακτηριστικό είναι ότι το 96,7% των φτωχών νοικοκυριών και το 40,8% των μη φτωχών δηλώνει οικονομική δυσκολία να καλύψει έκτακτες, αλλά αναγκαίες δαπάνες ύψους περίπου 395 ευρώ.
Τα νοικοκυριά που αντιμετωπίζουν ελλείψεις βασικών ανέσεων στην κύρια κατοικία κατατάσσονται, κατά καθεστώς ιδιοκτησίας, ως εξής:
- το 6,2% των νοικοκυριών διαθέτει ιδιόκτητη κατοικία με οικονομικές υποχρεώσεις (δάνειο, υποθήκη, κ.λπ.),
- το 4,9% διαθέτει ιδιόκτητη κατοικία χωρίς οικονομικές υποχρεώσεις (δάνειο, υποθήκη, κ.λπ.),
- το 8,6% διαμένει σε ενοικιασμένη κατοικία,
- το 8,1% διαμένει σε δωρεάν παραχωρημένη κατοικία.
Το ποσοστό του πληθυσμού που διαβιεί σε κατοικία με στενότητα χώρου ανέρχεται σε 29% για το σύνολο του πληθυσμού, σε 25,8% για τον μη φτωχό πληθυσμό και σε 43,9% για τον φτωχό πληθυσμό. Το ποσοστό του πληθυσμού που διαβιεί σε κατοικία με στενότητα χώρου είναι μεγαλύτερο στην περίπτωση της ηλικιακής ομάδας έως και 17 ετών και ανέρχεται σε 43,2% για το σύνολο του πληθυσμού, σε 38,4% για τον μη φτωχό πληθυσμό και σε 61,2% για τον φτωχό πληθυσμό.
Το 45,8% των φτωχών νοικοκυριών δηλώνει ότι στερείται διατροφής που περιλαμβάνει κάθε δεύτερη ημέρα κοτόπουλο, κρέας, ψάρι ή λαχανικά ίσης θρεπτικής αξίας, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό των μη φτωχών νοικοκυριών εκτιμάται σε 5,3%.
Το ποσοστό των νοικοκυριών που δηλώνουν οικονομική αδυναμία να έχουν ικανοποιητική θέρμανση τον χειμώνα ανέρχεται σε 17,1%, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τα φτωχά νοικοκυριά είναι 39,1% και για τα μη φτωχά νοικοκυριά 12,4%.
Περιβαλλοντικά προβλήματα από παρακείμενη βιομηχανία ή προβλήματα από την κυκλοφορία αυτοκινήτων δηλώνει ότι αντιμετωπίζει το 20,2% των νοικοκυριών, ενώ ποσοστό 18,1% των νοικοκυριών αναφέρει ως πρόβλημα τους βανδαλισμούς και την εγκληματικότητα στην περιοχή του.
Το ποσοστό των νοικοκυριών που δηλώνουν επιβάρυνση από το κόστος στέγασης ανέρχεται σε 33,3%, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τα φτωχά νοικοκυριά είναι 83,4% και για τα μη φτωχά νοικοκυριά 22,5%.
Το 43,7% των νοικοκυριών που έχουν λάβει καταναλωτικό δάνειο για αγορά αγαθών και υπηρεσιών, δηλώνει ότι δυσκολεύεται πάρα πολύ στην αποπληρωμή αυτού ή των δόσεων.
Το 50,1% των φτωχών νοικοκυριών δηλώνει δυσκολία στην έγκαιρη πληρωμή πάγιων λογαριασμών, όπως αυτών του ηλεκτρικού ρεύματος, του νερού, του φυσικού αερίου, κ.λπ.
Το 71,6% των φτωχών νοικοκυριών αναφέρει μεγάλη δυσκολία στην αντιμετώπιση των συνήθων αναγκών του με το συνολικό μηνιαίο ή εβδομαδιαίο εισόδημά του.
Το ελάχιστο μέσο καθαρό μηνιαίο εισόδημα για την αντιμετώπιση των αναγκών των νοικοκυριών της χώρας ανέρχεται, κατά δήλωσή τους, σε 2.000 ευρώ. Τα φτωχά νοικοκυριά χρειάζονται 1.915 ευρώ, ενώ τα μη φτωχά νοικοκυριά 2.018 ευρώ.
Το 19,7% των φτωχών νοικοκυριών, το 6,5% των μη φτωχών νοικοκυριών και το 8,8% του συνόλου των νοικοκυριών δεν διαθέτουν ένα τουλάχιστον ΙΧ επιβατηγό αυτοκίνητο, ενώ το 9% των φτωχών νοικοκυριών, το 1,8% των μη φτωχών και το 3% του συνόλου των νοικοκυριών δεν διαθέτουν προσωπικό ηλεκτρονικό υπολογιστή, αν και τον χρειάζονται, λόγω οικονομικής αδυναμίας.
Ως προς την υλική στέρηση που σχετίζεται με την οικονομική δυνατότητα κάλυψης βασικών αναγκών σχετικών με κοινωνικές δραστηριότητες- για άτομα ηλικίας 16 ετών και άνω- προέκυψαν τα ακόλουθα ευρήματα:
- Το 13,1% του πληθυσμού δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να συναντιέται (στο σπίτι ή κάπου αλλού) με φίλους ή συγγενείς για ένα γεύμα ή ένα ποτό τουλάχιστον μια φορά το μήνα. Τα αντίστοιχα ποσοστά για τον φτωχό και τον μη φτωχό πληθυσμό ανέρχονται σε 31,4% και 9,4%.
- Το 26,9% του πληθυσμού δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να συμμετέχει τακτικά σε δραστηριότητες αναψυχής, όπως αθλητισμό, σινεμά κ.λπ. Τα αντίστοιχα ποσοστά για τον φτωχό και τον μη φτωχό πληθυσμό ανέρχονται σε 49% και 22,4%.
- Το 37,2% του πληθυσμού δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να ξοδεύει χρήματα για τον εαυτό του ή για κάποιο χόμπι χωρίς να συμβουλευτεί κάποιο άλλο μέλος του νοικοκυριού. Το ποσοστό εκτιμάται στο 65,4% για τον φτωχό πληθυσμό και στο 31,3% για τον μη φτωχό πληθυσμό.
- Το 4% του πληθυσμού δεν διαθέτει σύνδεση στο διαδίκτυο για οικιακή χρήση λόγω έλλειψης οικονομικής δυνατότητας. Τα αντίστοιχα ποσοστά για τον φτωχό και τον μη φτωχό πληθυσμό ανέρχονται σε 12,3% και 2,3%.
Σχετικά με την υγεία του πληθυσμού ηλικίας 16 ετών και άνω, προκύπτουν τα εξής:
- Το 6,7% δήλωσε ότι έχει πολύ κακή ή κακή υγεία, το 14,7% μέτρια, ενώ το 78,6% πολύ καλή ή καλή υγεία.
- Το 23,7% έχει χρόνιο πρόβλημα υγείας.
- Το 9,8% για διάστημα έξι μηνών ή περισσότερο είχε περιορίσει, λόγω δικού του προβλήματος υγείας, κάποιες, συνήθεις για τον γενικό πληθυσμό δραστηριότητες ή είχε δυσκολευτεί σε αυτές πάρα πολύ, ενώ το 13,6% είχε, αλλά όχι πάρα πολύ.
- Το 25,6% δήλωσε ότι υπήρξε περίπτωση, κατά την διάρκεια των τελευταίων 12 μηνών, που πραγματικά χρειάστηκε ιατρική εξέταση ή θεραπεία για πρόβλημα υγείας και δεν υποβλήθηκε σε αυτήν. Τα ποσοστά για τον φτωχό και μη φτωχό πληθυσμό ανέρχονται σε 51,2% και 20,9%, αντίστοιχα.
- Το 36,9% ότι υπήρξε περίπτωση, κατά τη διάρκεια των τελευταίων 12 μηνών, που δεν υποβλήθηκε σε ιατρική εξέταση ή θεραπεία όταν πραγματικά την χρειάστηκε λόγω της πανδημίας. Τα αντίστοιχα ποσοστά για τον φτωχό και μη φτωχό πληθυσμό ανέρχονται σε 10% και 51,2%.
- Το 30,5% δήλωσε ότι υπήρξε περίπτωση, κατά την διάρκεια των τελευταίων 12 μηνών, που πραγματικά χρειάστηκε οδοντιατρική εξέταση ή θεραπεία για πρόβλημα υγείας και δεν υποβλήθηκε σε αυτήν. Τα αντίστοιχα ποσοστά για τον φτωχό και μη φτωχό πληθυσμό ανέρχονται σε 56,1% και 26,3%. Το 22,4% του αντίστοιχου πληθυσμού δεν υποβλήθηκε στην εξέταση λόγω COVID-19.
ΕΛΣΤΑΤ: Ένας στους τρεις αντιμετωπίζει κίνδυνο φτώχειας
Στο 28,9% του πληθυσμού της χώρας (3.043.869 άτομα) ανέρχονταν πέρυσι (εισοδήματα 2019) ο πληθυσμός που βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικό αποκλεισμό, παρουσιάζοντας μείωση σε σχέση με το 2019 κατά 1,1 ποσοστιαίες μονάδες (3.161.936 άτομα που αντιστοιχούσαν στο 30% του πληθυσμού).
Το μέσο ισοδύναμο ατομικό διαθέσιμο εισόδημα ανήλθε σε 10.041 ευρώ, αυξημένο κατά 7% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Το 5,9% των νοικοκυριών δήλωσε ότι το εισόδημα του αυξήθηκε κατά τους τελευταίους δώδεκα μήνες, ενώ το 21,8% ότι μειώθηκε και το 72,3% ότι παρέμεινε το ίδιο.
Σύμφωνα με τη σχετική έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ, το 14,5% δήλωσε ότι ο κύριος λόγος αύξησης ή μείωσης του εισοδήματος ήταν η πανδημία, εκ των οποίων το 2,9% δήλωσε ότι αυξήθηκε το εισόδημα του και το 13% ότι μειώθηκε.
Το κατώφλι της φτώχειας ανέρχεται στο ποσό των 5.269 ευρώ ετησίως ανά μονοπρόσωπο νοικοκυριό και σε 11.064 ευρώ για νοικοκυριά με δύο ενήλικες και δύο εξαρτώμενα παιδιά ηλικίας κάτω των 14 ετών, και ορίζεται στο 60% του διάμεσου συνολικού ισοδύναμου διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, το οποίο εκτιμήθηκε σε 8.781 ευρώ, ενώ το μέσο ετήσιο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών της χώρας εκτιμήθηκε σε 17.263 ευρώ.
Το 2020, το 17,7% του συνολικού πληθυσμού της χώρας ήταν σε κίνδυνο φτώχειας. Τα νοικοκυριά που βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας εκτιμώνται σε 701.405 σε σύνολο 4.115.678 νοικοκυριών και τα μέλη τους σε 1.856.081 στο σύνολο των 10.514.769 ατόμων του εκτιμώμενου πληθυσμού της χώρας.
Ο κίνδυνος φτώχειας για παιδιά ηλικίας 0-17 ετών (παιδική φτώχεια) ανέρχεται σε 20,9% σημειώνοντας πτώση κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2019, ενώ για τις ομάδες ηλικιών 18- 64 ετών και 65 ετών και άνω ανέρχεται σε 18,4% και 13%, αντίστοιχα.
Σε 5 περιφέρειες (Ιόνια Νησιά, Αττική, Κρήτη, Νότιο Αιγαίο και Ήπειρος) καταγράφονται ποσοστά κινδύνου φτώχειας χαμηλότερα από αυτό του συνόλου της χώρας, ενώ σε 8 περιφέρειες (Θεσσαλία, Στερεά Ελλάδα, Πελοπόννησος, Βόρειο Αιγαίο, Κεντρική Μακεδονία, Δυτική Μακεδονία, Ανατολική Μακεδονία και Θράκη και Δυτική Ελλάδα) τα αντίστοιχα ποσοστά είναι υψηλότερα.