Η υποδοχή της είδησης της αγοράς γαλλικών φρεγάτων από την Ελλάδα φανερώνει την ενόχληση της τουρκικής πλευράς.
H ανακοίνωση της αγοράς τριών γαλλικών φρεγατών από την Ελλάδα αντιμετωπίστηκε με καχυποψία και σκεπτικισμό από τον τουρκικό τύπου, ειδικά από το μέρος που ελέγχεται από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν το οποίο είναι και το μεγαλύτερο.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η αγγλική έκδοση της εφημερίδας Sabah στο διαδίκτυο είχε κεντρικό θέμα την αγορά των φρεγατών από την Ελλάδα υπό τον τίτλο “η Ελλάδα αγοράζει γαλλικές φρεγάτες παρά τον ισχυρισμό ότι θέλει να αποφύγει τον εξοπλιστικό ανταγωνισμό”.
Στο εν λόγω ρεπορτάζ περιγράφονται οι λεπτομέρειες της αγοράς, παρατίθενται οι δηλώσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος έκανε λόγο για μία “ιστορική στιγμή” και τονίζεται ότι η ενέργεια αποτελεί τόνωση της γαλλικής βιομηχανίας λίγες ημέρες μετά την ανακοίνωση της συμφωνίας AUKUS με την οποία ακυρώθηκε μία μεγάλη αυστραλέζικη παραγγελία (γεγονός που εξόργισε τον Εμανουέλ Μακρόν και προκάλεσε διπλωματική κρίση στις σχέσεις Γαλλίας-ΗΠΑ).
Η τουρκική ενόχληση προκύπτει από το γεγονός ότι προβάλλεται ιδιαίτερα η ατάκη του κυρίου Μητσοτάκη σε συνέντευξη του στην ΕΡΤ σύμφωνα με την οποία ότι “πρόθεσή μου δεν είναι ο εξοπλιστικός ανταγωνισμός με την Τουρκία”. Οι γείτονες εντοπίζουν, κατά τη γνώμη τους, μία αναντιστοιχία εδώ.
Ωστόσο, κανείς δεν αφαιρεί το δικαίωμα στην Ελλάδα να εξοπλίζεται (για παν ενδεχόμενο) αλλά την ίδια ώρα να πιστεύει ότι πράγματι το εξοπλιστικό ράλι μεταξύ των δύο χωρών καλό θα ήταν να μην συνεχιστεί.
Στο ίδιο ρεπορτάζ αναφέρεται και η μάλλον κακεντρεχής δήλωση του Υπουργού Αμυνας της Τουρκίας Χουλουσί Ακάρ ο οποίος τόνισε ότι οι “ισορροπίες στο Αιγαίο δεν αλλάζουν με αγορές μεταχειρισμένων αεροπλάνων” εννοώντας την αγορά των επίσης γαλλικών Ραφάλ.
Στο ίδιο μήκος κύματος και η Xουριέτ η οποία επίσης προβάλλει, χωρίς όμως διάθεση περαιτέρω σχολιασμού, τη δήλωση Μητσοτάκη περί εξοπλιστικών ανταγωνισμών που δεν θέλει να ακολουθήσει.
Γιατί οι ΗΠΑ “ευλογούν” την ελληνο-γαλλική συμφωνία
Θα μπορούσε να το πει κανείς και “γεωπολιτική τριγωνική συναλλαγή”.
Η προμήθεια τριών γαλλικών φρεγατών Belharra από την Ελλάδα έχει βεβαίως την αυτοτελή σημασία της σε ό,τι αφορά τους συσχετισμούς στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο, όμως η ανακοίνωσή της (και συνολικά η συνυπογραφή αμυντικής συμφωνίας από τους Εμανουέλ Μακρόν και Κυριάκο Μητσοτάκη) αποκτά την πλήρη σημασία της μόνο σε πολύ ευρύτερα διεθνή συμφραζόμενα.
Διότι στη συμφωνία αυτή μεταξύ δύο ευρωπαϊκών χωρών, ο κρισιμότερος παράγοντας είναι ο αφανής μεγάλος τρίτος εκτός Ευρώπης. Η Ουάσιγκτον είναι αυτή που ενθάρρυνε παρασκηνιακά την ελληνο-γαλλική συμφωνία, ακριβώς όπως είχε σταθεί εμπόδιο στην υλοποίησή της πέρυσι. Η απεμπλοκή της αγοράς των Belharra, αποτελεί έναν από τους τρόπους με τους οποίους επιχειρείται να αποκατασταθεί η ευρω-αμερικανική σχέση και δη να “αποζημιωθεί” η Γαλλία, μετά το ρήγμα (με ανάκληση πρεσβευτών και λοιπά πρωτοφανή μεταξύ συμμάχων) που προκάλεσε η εμφάνιση της ομάδας AUKUS και η ακύρωση, λόγω της αμερικανοβρετανικής παρεμβολής, της παραγγελίας γαλλικών υποβρυχίων από την Αυστραλία.
Η Αθήνα δεν είχε λόγους να μην διευκολύνει – όπως δεν είχε και όταν με την αποστολή συστημάτων Patriot στη Σαουδική Αραβία κάλυψε το κενό που προκάλεσε η απόσυρση των αντίστοιχων αμερικανικών.
Συνολικά, ο άτυπος άξονας της Γαλλίας, του Ισραήλ και των αραβικών μοναρχιών, στον οποίο συμμετέχει και η Ελλάδα, επείγεται, μετά την ήττα του σχεδίου “αλλαγής καθεστώτος” στη Συρία και τον διαφαινόμενο περιορισμό των αμερικανικών δεσμεύσεων στη Μέση Ανατολή, να καταστήσει εμφανή την παρουσία του, ώστε να περιορίσει τις φιλοδοξίες της Τουρκίας, αλλά και να εξασφαλίσει τη “νομιμοφροσύνη” ταλαντευόμενων δυνάμεων, όπως η Αίγυπτος.
Όμως το κρίσιμο δεδομένο στη συγκυρία είναι η διατλαντική σχέση μετά το “επεισόδιο AUKUS”.
Από τη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν και της Γαλλίας, Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν προέκυψε ότι οι δύο πλευρές συμφωνούν στην ανάπτυξη των στρατιωτικών δυνατοτήτων της Ευρώπης – γεγονός που προϋποθέτει εταίρους για νέα εξοπλιστικά εγχειρήματα.
Με το βλέμμα στραμμένο και στο εσωτερικό της Ε.Ε. (όπου υπήρξαν χώρες, όπως η Δανία, οι οποίες αρνήθηκαν να τη στηρίξουν στην υπόθεση AUKUS), η Γαλλία διαγκωνίζεται να καταστεί ο κατεξοχήν συνομιλητής των ΗΠΑ στη Γηραιά Ήπειρο και τη γειτονιά της – σε μία “υπεργολαβική” σχέση την οποία έμοιαζε να έχει εξασφαλίσει η Γερμανία όταν ο Ομπάμα την ονομάτιζε “partner in leadership”.
Σε κάθε περίπτωση, οι τελευταίες εξελίξεις θα αξιοποιηθούν σε μία πολύπλευρη διαπραγμάτευση, η οποία περιλαμβάνει τη συμπερίληψη της Γαλλίας και των υπερπόντιων κτήσεών της στους αγγλοσαξονικούς σχεδιασμούς για την περιοχή Ινδικού-Ειρηνικού, την αμερικανική στήριξη, όπως ήδη ανακοινώθηκε, στη γαλλική στρατιωτική προσπάθεια στο Σαχέλ, αλλά και τα ανοικτά μέτωπα στον επόμενο γύρο ευρω-αμερικανικών εμπορικών συνομιλιών (δασμοί στον χάλυβα και το αλουμίνιο που παραμένουν από την εποχή Τραμπ κ.ο.κ.).