Υψηλόβαθμος εκπρόσωπος του αμερικανικού Πενταγώνου δήλωσε χθες, Τρίτη, ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν«είναι προφανές ότι ανησυχεί» για τους Αμερικανούς πολίτες στο Αφγανιστάν, αλλά και για τους Αφγανούς συμμάχους της που παραμένουν ακόμη στο έδαφος του Αφγανιστάν μετά την ολοκλήρωση της αποχώρησης των Αμερικανών στρατιωτών από τη χώρα.

Το Πεντάγωνο παραδέχεται ότι αυτοί που έμειναν πίσω τελούν υπό ένα υψηλό επίπεδο απειλής από τους Ταλιμπάν, αλλά και από το περιφερειακό παρακλάδι του Ισλαμικού Κράτους, που είναι γνωστό ως Ισλαμικό Κράτος του Χορασάν (ISIS-K), σχολιάζει το POLITICO.

Το σχόλιο από τον υπεύθυνο Τύπου του υπουργείου Άμυνας Τζον Κίρμπι έγινε ώρες μετά την ανακοίνωση του στρατηγού Φρανκ Μακένζι, διοικητή της Κεντρικής Στρατιωτικής Διοίκησης των ΗΠΑ, ότι το τελευταίο αμερικανικό μεταγωγικό αεροσκάφος C-17 είχε απογειωθεί από το διεθνές αεροδρόμιο Χαμίντ Καρζάι στην Καμπούλ. Με την ανακοίνωση αυτή ολοκληρώθηκε επίσημα η προσπάθεια απομάκρυνσης Αμερικανών πολιτών και συνεργατών των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν, που ακολούθησε την πτώση της Καμπούλ στα χέρια των Ταλιμπάν στα μέσα Αυγούστου.

Παράλληλα, ολοκληρώθηκε η σχεδόν εικοσαετής αμερικανική στρατιωτική παρουσία στο Αφγανιστάν.

Περίπου 79.000 άνθρωποι απομακρύνθηκαν από το Αφγανιστάν από την 14η Αυγούστου, σύμφωνα με Αμερικανούς αξιωματούχους, συμπεριλαμβανομένων περίπου 6.000 Αμερικανών και 73.500 πολιτών τρίτων χωρών, αλλά και Αφγανών αμάχων.

Συνολικά, περισσότεροι από 123.000 άνθρωποι απομακρύνθηκαν από τις ΗΠΑ εκτός του Αφγανιστάν.

Χθες, ο Αμερικανός υπουργός των Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν επιβεβαίωσε ότι περίπου 100 Αμερικανοί πολίτες παραμένουν στο Αφγανιστάν, παρά τη δέσμευση του προέδρου Μπάιντεν νωρίτερα μέσα στο μήνα, ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει να διατηρήσουν μία στρατιωτική παρουσία στη χώρα μέχρι την απομάκρυνση όλων των Αμερικανών πολιτών που επιθυμούν να την εγκαταλείψουν. Αργότερα, ο Αμερικανός πρόεδρος επέκτεινε τη δέσμευση του και για τους Αφγανούς συμμάχους των ΗΠΑ.

Ειδική ανθρωπιστική βοήθεια

Παράλληλα, οι ΗΠΑ ενέκριναν την προηγούμενη εβδομάδα μία άδεια προκειμένου οι συνεργάτες τους να συνεχίσουν να εξυπηρετούν την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στο Αφγανιστάν, όπως δήλωσε στο Reuters ένας αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών, μετά την ανάληψη του ελέγχου της χώρας από τους Ταλιμπάν τον προηγούμενο μήνα.

Η ειδική άδεια εκδόθηκε από το υπουργείο Οικονομικών την προηγούμενη Τετάρτη και εξουσιοδοτεί την κυβέρνηση των ΗΠΑ και τους συμβαλλόμενους με αυτή να υποστηρίξουν την αποστολή ανθρωπιστική βοήθειας προς τους ανθρώπους στο Αφγανιστάν, συμπεριλαμβανομένης της διανομής ειδών διατροφής, φαρμάκων, παρά την εφαρμογή των αμερικανικών κυρώσεων κατά των Ταλιμπάν.

Η ισχύς της άδειας εκπνέει την 1η Μαρτίου του 2022, ενώ αυτή εκδόθηκε μετά από τις ανησυχίες ότι οι κυρώσεις της Ουάσινγκτον κατά των Ταλιμπάν θα μπορούσαν να επιταχύνουν την εξέλιξη της ανθρωπιστικής κρίσης στη χώρα, καθώς το Αφγανιστάν εξαρτάται ουσιαστικά από την ξένη βοήθεια.

«Πρόκειται για στοχευμένη ανθρωπιστική βοήθεια που έχει σχεδιαστεί να βοηθήσει τους ανθρώπους του Αφγανιστάν», είπε ο αξιωματούχος, προσθέτοντας ότι η βοήθεια δεν πηγαίνει στις αρχές των Ταλιμπάν.

Οι ειδικές άδειες σε γενικές γραμμές δεν δημοσιοποιούνται από το υπουργείο Οικονομικών.

Ο ΟΗΕ ανακοίνωσε ότι περισσότεροι από 18 εκατομμύρια άνθρωποι, περίπου το 50% του πληθυσμού στο Αφγανιστάν, έχουν ανάγκη βοήθειας, ενώ περίπου τα μισά από τα παιδιά στο Αφγανιστάν ηλικίας κάτω των πέντε ετών, υποφέρουν ήδη από οξύ υποσιτισμό, μετά από τη δεύτερη ξηρασία που έπληξε τη χώρα μέσα σε τέσσερα χρόνια.

Η κυβέρνηση του προέδρου Τζο Μπάιντεν έχει ανακοινώσει ότι είναι δεσμευμένη να επιτρέψει τη συνέχιση της ανθρωπιστικής δράσης στο Αφγανιστάν, παρά τον χαρακτηρισμό των Ταλιμπάν από την Ουάσινγκτον ως παγκόσμιας τρομοκρατικής οργάνωσης.

Οι κυρώσεις παγώνουν όλα τα περιουσιακά στοιχεία της ισλαμικής οργάνωσης σε αμερικανικό έδαφος και απαγορεύουν στους Αμερικανούς να έχουν δοσοληψίες μ’ αυτή, συμπεριλαμβανομένων των συνεισφορών σε χρήματα, αγαθά ή υπηρεσίες. Οι κυρώσεις αυτές εξακολουθούν να εφαρμόζονται, είπε ο αξιωματούχος.

Παρά το γεγονός ότι οι αμερικανικές κυρώσεις περιλαμβάνουν συχνά εξαιρέσεις για ανθρωπιστικούς λόγους, οι επικριτές τους υποστηρίζουν ότι κυρώσεις, όπως αυτές που εφαρμόζονται κατά του Ιράν και της Βενεζουέλας μπορούν να αποθαρρύνουν τις ανθρωπιστικές ομάδες από το να αναλάβουν δράση σε μία χώρα, εξαιτίας του φόβου μιας ενδεχόμενης αντιπαράθεσης με την Ουάσινγκτον.

Οι Ταλιμπάν κατέλαβαν την Καμπούλ στις 15 Αυγούστου, καθώς οι ξένες στρατιωτικές δυνάμεις αποχωρούσαν μετά από 20 χρόνια παραμονής στο Αφγανιστάν.

Τα μέλη του ισλαμικού κινήματος των Ταλιμπάν έχουν δηλώσει ότι θα σεβαστούν τα ανθρώπινα δικαιώματα και δεν θα επιτρέψουν τη δράση τρομοκρατών στη χώρα. Παράλληλα, έχουν ενθαρρύνει τα μέλη ανθρωπιστικών οργανώσεων να συνεχίσουν τη δράση τους, τονίζοντας ότι η παρουσία τους είναι καλοδεχούμενη, όσο δεν χρησιμοποιείται ως μέσο άσκησης πολιτικής επιρροής στο Αφγανιστάν.

Ο εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών Νεντ Πράις δήλωσε την Παρασκευή ότι οι ΗΠΑ θα παραμείνουν ένας «πολύ γενναιόδωρος» δωρητής ανθρωπιστικής βοήθειας για τους Αφγανούς, ενώ θα αποφευχθεί το «πέρασμα» οποιασδήποτε βοήθειας από τα ταμεία των Ταλιμπάν.

Είναι οι ιστορίες δύο Γερμανών που θα μπορούσε να διηγηθεί κάθε άλλος που βρέθηκε αυτές τις ημέρες στο χώρο γύρω από το αεροδρόμιο της Καμπούλ.

Εκεί όπου δεκάδες άλλοι, Αφγανοί κυρίως, έχασαν τη ζωή τουw στο διπλό τρομοκρατικό χτύπημα. Εκεί που παίχτηκαν οι τύχες χιλιάδων άλλων που θέλησαν να μπουν στην πίστα του αεροδρομίου για να φύγουν από το Αφγανιστάν. Άλλοι τα κατάφεραν, άλλοι όχι.

«Χάος»

Η Μάριαμ Κ. ανήκει ανάμεσα στους τελευταίους. Παντρεύτηκε Αφγανό, είναι έγκυος 6 μηνών και τον περασμένο Ιούλιο επισκέφθηκε την οικογένεια του συζύγου της στην Καμπούλ. Στις 24 Αυγούστου είχαν βγάλει εισιτήρια επιστροφής με κανονική πτήση. Αλλά κανείς τους δεν περίμενε τις εξελίξεις. Ότι οι Ταλιμπάν θα έφταναν μέχρι την πρωτεύουσα. Εν ριπή οφθαλμού.

«Εγγραφήκαμε στο ηλεκτρονικό σύστημα Γερμανών στο εξωτερικό του υπουργείου Εξωτερικών και την επόμενη, 23.08 μιλήσαμε με έναν ευγενικό κύριο του υπουργείου που μας καθησύχασε και μας κατέγραψε. Πήρε μάλιστα και το ονόματα μελών του στενού πυρήνα της οικογένειάς μας, πεθερά, κουνιάδα και κουνιάδο και συνέκρινε τους αριθμούς διαβατηρίων μας. Μας είπε ότι σε δύο ώρες θα παίρναμε κάποιο μέιλ με εισιτήρια που θα μας βοηθούσαν να φτάσουμε στο σημείο συνάντησης κοντά στο αεροδρόμιο για να μας πάρουν. Όλα πολύ γραφειοκρατικά, γερμανικά. Πακετάραμε τα πράγματά μας αλλά τίποτα. Πέρασε μια ώρα, δύο, τρεις, έφτασε μεσάνυχτα, μέχρι τις 5 το πρωί ήμασταν ξύπνιοι. Αλλά τίποτα» αναφέρει.

Η αδελφή της Μάριαμ τηλεφώνησε πάλι στο υπουργείο Εξωτερικών για να δει τι συμβαίνει. «Από το νέο τηλεφώνημα δεν μάθαμε τίποτα το νεώτερο. Αργότερα πήραμε άλλο ένα μέιλ που στάλθηκε σε όλους, μας έλεγε να αποφύγουμε το αεροδρόμιο. Παρόλα αυτά πήγαμε» αναφέρει και αφηγείται:

«Ήταν η απόλυτη καταστροφή. Σκεφτήκαμε ότι ίσως βοηθούσε να κρατάμε στο χέρι τα γερμανικά διαβατήρια. Αλλά ο ένας ήταν επάνω στον άλλο, νεογέννητα, τραυματίες, ένα άντρας να κλαίει δίπλα στη νεκρή γυναίκα του, άλλοι να πέφτουν λιπόθυμοι. Η απογευματινός καύσωνας ήταν αφόρητος. Συναντήσαμε Αμερικανούς που μας γύρισαν πίσω και επιστρέψαμε σπίτι. Μια γνωστή μας Αφγανή που εργάζεται στο Ίδρυμα Κόνραντ Αντενάουερ, έμεινε τη νύχτα μαζί μας με την ελπίδα ότι ως Γερμανίδα, θα έπαιρνε το πολυπόθητο μέιλ για να ξεκινούσαμε μαζί για το αεροδρόμιο. Την Πέμπτη επιχειρήσαμε και πάλι. Χάος. Κάποιος μας έδωσε το τηλέφωνο ενός Γερμανού. Μας είπε ότι υπάρχει άμεσος κίνδυνος και να γυρίσουμε σπίτι. Γυρίσαμε. Τρία δευτερόλεπτα αργότερα έγινε η διπλή επίθεση αυτοκτονίας. Μια στο αεροδρόμιο, η άλλη στην πόλη. Δεν μας μένει από το να ελπίζουμε ότι κάποια στιγμή θα ξεκινήσουν κανονικές πτήσεις, αλλά μεγάλες ελπίδες δεν τρέφουμε».

«Ποδοπατημένοι ή χτυπημένοι με σφαίρες»

Αλλά υπάρχει και η ιστορία του Αχμάντ Ρ., προγραμματιστή από τη νότια Γερμανία. Παντρεύτηκε στο Μαζάρ ι Σαρίφ και ήθελε με τη γυναίκα του να φύγει πριν τις εξελίξεις, αλλά όλες οι κανονικές πτήσεις ακυρώνονταν. Ο Αχμάντ ακολούθησε την ίδια διαδικασία όπως και η Μάριαμ και ενημερώθηκαν ότι έπρεπε να πάνε στο αεροδρόμιο της Καμπούλ.

«Φύγαμε αμέσως στο αεροδρόμιο. Το πλήθος ήταν η κυρίαρχη εικόνα. Ξεπερνούσε τους 10.000. Από το σπρώξιμο λιποθύμησε η γυναίκα μου. Κάποιος κύριος την μετέφερε στην άκρη. Ρίχναμε νερό για να δροσιστούμε, ο καύσωνας μας πλάκωνε. Καταφέραμε να φτάσουμε στην άλλη πύλη, την βόρεια, αλλά από το σπρώξιμο δεν μπορέσαμε να πλησιάσουμε. Αμερικανοί στρατιώτες φώναζαν ‚go away‘ και μας απειλούσαν με όπλα. Μετά από προσπάθειες βρήκαμε έναν Γερμανό στρατιώτη και τον ρωτήσαμε εάν μπορούσαμε να μπούμε στο αεροδρόμιο γιατί η γυναίκα μου ήταν αδύναμη και νηστικιά από το πρωί. Μας είπε να περιμένουμε αλλά δεν ξαναγύρισε».

Περιγραφή μιας απίστευτης περιπέτειας που όμως είχε θετική εξέλιξη.

«Πηγαίνοντας στο σπίτι μας, μάς έριξαν δακρυγόνα. Ευτυχώς είχαμε νερό. Είδα όμως γυναίκες και παιδιά να κείτονται στο δρόμο. Είδα και τραυματίες που ήταν χτυπημένοι με σφαίρες ή είχαν ποδοπατηθεί. Την επόμενη ημέρα μας έπιασε απελπισία. Δεν περιμέναμε από πουθενά βοήθεια, δεν είχαμε καμιά πληροφορία. Δεν είχε νόημα. Αλλά η γυναίκα μου επέμενε να πάμε στο αεροδρόμιο. Για τρίτη φορά ξαναπήγαμε και μετά από 4 ώρες φτάσαμε στο αεροδρόμιο. Για καλή μας τύχη βρήκαμε Γερμανούς στρατιώτες. Από εκεί και μετά όλα ήταν ευκολότερα. Δείξαμε τα χαρτιά μας σε Αφγανό στρατιώτη και μας άφησε να μπούμε μέσα. Στις 21 Αυγούστου το απόγευμα πετάξαμε για Τασκένδη και από εκεί στην Φρανκφούρτη. Είμαστε χαρούμενοι που είμαστε στη Γερμανία, αλλά αφήσαμε πίσω τους δικούς μας. Το σοκ έχει ριζώσει βαθιά μέσα μας»…