Το παιχνίδι της μετάθεσης των ευθυνών συνεχίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση, που ανακοίνωσε ακόμη μία «συνεργασία» με τρίτη χώρα στο πλαίσιο της σκληρής αντιμεταναστευτική στάσης της στο προσφυγικό.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ανακοίνωσε τη χρηματοδότηση της Τυνησίας με αντάλλαγμα για καλύτερους ελέγχους στα σύνορά της, χωρίς να δώσει στη δημοσιότητα τις λεπτομέρειες για τους οικονομικούς όρους. Toν Ιούνιο είχε δηλώσει πως η Κομισιόν εξέταζε την παροχή έως και 900 εκατομμύρια ευρώ σε μακροοικονομική οικονομική βοήθεια, συν «έως 150 εκατομμύρια ευρώ σε δημοσιονομική στήριξη».
Ορισμένες προϋποθέσεις έβρισκαν μέχρι πρότινος αντίθετο τον Κάις Σάιεντ, τον πρόεδρο της χώρας -η οποία είναι στα πρόθυρα χρεοκοπίας και σε διαπραγμάτευση ενός επώδυνου πακέτου «διάσωσης» από το ΔΝΤ- υποστηρίζοντας ότι δεν θα συναινούσε σε μια αντιμεταναστευτική συμφωνία στο πρότυπο της ευρωτουρκικής (Βλ «Η Ε.Ε. «χρυσώνει» τη φτωχή Τυνησία για φύλαξη συνόρων», «Εφ.Συν.» 13.06.2023).
Στόχος της Ε.Ε. ο περιορισμός των αναχωρήσεων μεταναστών από το αφρικανικό κράτος προς την Γηραιά Ήπειρο, καθώς αποτελεί μία από τις οδούς προέλευσης και διέλευσης με τα στοιχεία να αναφέρουν ότι από εκεί προέρχεται πλέον ο μεγαλύτερος όγκος των αφίξεων -το 2022 ο αριθμός όσων έφτασαν στη Μεσόγειο αυξήθηκε κατά 57%-.
Η χθεσινή δήλωση της Φον ντερ Λάιεν αναφέρει ότι η συμφωνία καλύπτει πέντε πυλώνες: μετανάστευση, μακροοικονομική σταθερότητα, μετάβαση στην πράσινη ενέργεια, εμπόριο και επενδύσεις. Τα κεφάλαια για τον πρώτο τομέα αναμένεται να διοχετευτούν στην προστασία των συνόρων, τις επιχειρήσεις κατά των διακινητών και τις απελάσεις.
Η πρόεδρος της Κομισιόν εστίασε ακόμα μία φορά στον ρόλο τον διακινητών και δεν δίστασε να χρησιμοποιήσει το ναυάγιο με τους εκατοντάδες νεκρούς στην Πύλο, παρότι αυτό ανέδειξε τις τραγικές συνέπειες της πολιτικής της Ευρώπης-φρούριο, την επείγουσα ανάγκη για ασφαλείς οδούς για τους πρόσφυγες και την απουσία πολιτικής βούλησης για ουσιαστική μέριμνα στην υποδοχή και μετεγκατάσταση των αιτούντων άσυλο.
«Το τραγικό ναυάγιο πριν από μερικές εβδομάδες ήταν μία ακόμη έκκληση για δράση. Πρέπει να πατάξουμε τα εγκληματικά δίκτυα διακινητών. Εκμεταλλεύονται την ανθρώπινη απελπισία και πρέπει να σπάσουμε το επιχειρηματικό τους μοντέλο. Επομένως, θα συνεργαστούμε με την Τυνησία για μια Επιχειρησιακή Σύμπραξη κατά της διακίνησης» είπε προκλητικά η Φον ντερ Λάιεν.
Παράλληλα, επικέντρωσε στην αύξηση του συντονισμού στις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης και στη συνεργασία ΕΕ-Τυνησίας για τη διαχείριση των συνόρων, την καταπολέμηση της διακίνησης, τις επιστροφές και την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών, με πλήρη σεβασμό του διεθνούς δικαίου, όπως ισχυρίστηκε.
Υποθαλάσσια καλώδια, «συνεργασίες ταλέντου» και… Erasmus
Σε ό,τι αφορά τις επενδύσεις υποστήριξε ότι σημαντικό ρόλο θα έχει ο ψηφιακός τομέας και μίλησε για το σχεδιασμό «καλών έργων», όπως το… υποθαλάσσιο καλώδιο Medusa, που «θα συνδέσει την Τυνησία με την Ευρώπη, θα συνδέσει 11 χώρες γύρω από τη Μεσόγειο, από το 2025 και μετά, και 150 εκατομμύρια ευρώ θα εισρεύσουν σε αυτό το σημαντικό έργο».
«Θα ξεκινήσουμε επίσης τις “Συνεργασίες Ταλέντου” για να δώσουμε στους νέους της Τυνησίας ευκαιρίες να σπουδάσουν, να εργαστούν ή να εκπαιδευτούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Έτσι θα αποκτήσουν τεχνογνωσία στην Ε.Ε. και νέες δεξιότητες που θα είναι σημαντικές για την οικονομία της Τυνησίας» συμπλήρωσε. Τέλος, σημείωσε ότι θα υπάρξει συνεργασία για τον εκσυγχρονισμό των σχολείων, αναφέροντας ότι υποστηρίζονται 80 σχολεία για να προετοιμαστούν για την ψηφιακή και πράσινη μετάβαση, με συνεισφορά 65 εκατομμυρίων ευρώ από την Team Europe, ενώ ανακοίνωσε και άλλη μια… ευκαιρία για την αφρικανική χώρα σχετικά με το πρόγραμμα Erasmus+, αξίας 10 εκατομμυρίων ευρώ, ώστε να ενισχυθεί η ανταλλαγή φοιτητών.
Την διαπραγμάτευση για την συμφωνία με την Τυνησία είχε χαιρετήσει στην σύνοδο κορυφής του περασμένου μήνα ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Προχθές πάντως ρεπορτάζ του Spiegel κατέγραψε τη θανατηφόρα τακτική της αφρικανικής χώρες να εγκαταλείπει μετανάστες στη μέση της ερήμου χωρίς νερό ή φαγητό.

Ο Ρώσος πρόεδρος δήλωσε ότι η ουκρανική αντεπίθεση με στόχο την ανάκτηση εδαφών «δεν είναι επιτυχής» και ότι οι προσπάθειες των ουκρανικών δυνάμεων να διασπάσουν τις ρωσικές αμυντικές γραμμές έχουν αποτύχει.
Στο πλαίσιο συνέντευξή του στην κρατική τηλεόραση ο Βλαντιμίρ Πούτιν είπε πολλά, όμως, κυρίως εκτίμησε ότι το Κίεβο έχει αποτύχει στην προσπάθεια αντεπίθεσής του.
«Τα στρατεύματά μας συμπεριφέρονται ηρωικά. Απροσδόκητα για τον αντίπαλο, προχωρούν ακόμη και στην επίθεση σε ορισμένους τομείς και καταλαμβάνουν καλύτερες θέσεις», είπε ο Ρώσος ηγέτης.
Την Παρασκευή, ο Αντρίι Γερμάκ, προσωπάρχης του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, παραδέχτηκε ότι η αντεπίθεση του Κιέβου δεν προχωρούσε «τόσο γρήγορα», διαβεβαιώνοντας ότι οι δυτικοί σύμμαχοι δεν άσκησαν πίεση στο Κίεβο για αυτό το θέμα.
Παράλληλα, ο Ρώσος πρόεδρος έστειλε μήνυμα λέγοντας ότι η χώρα του έχει επαρκές απόθεμα σε βόμβες διασποράς και ότι η Μόσχα επιφυλάσσεται του δικαιώματός της να τις χρησιμοποιήσει αν τέτοιου είδους όπλα χρησιμοποιηθούν κατά των ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία.
«Βεβαίως αν χρησιμοποιηθούν εναντίον μας, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματος να προβούμε σε δράση αντιποίνων», δηλώνει ο Πούτιν σε συνέντευξη που παραχώρησε στην κρατική τηλεόραση, αποσπάσματα από την οποία δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα.
Η Ουκρανία έχει λάβει βόμβες διασποράς από τις ΗΠΑ, πυρομαχικό που έχει απαγορευτεί σε πάνω από 100 χώρες. Το Κίεβο έχει δεσμευτεί να τις χρησιμοποιήσει μόνον σε στρατιωτικούς στόχους στην Ουκρανία.
Guardian: Οι θερμοκρασίες τον Ιούλιο ίσως οι μεγαλύτερες των τελευταίων 120.000 ετών
Ο πλανήτης βίωσε μία αξιομνημόνευτη εμπειρία, την πιο ζεστή εβδομάδα όλων των εποχών την την ώρα που ειδικοί επιστήμονες προειδοποιούν ότι υπάρχουν σοβαρές πιθανότητες ότι ο Ιούλιος θα δώσει τις υψηλότερες παγκόσμιες θερμοκρασίες εδώ και 120.000 χρόνια.
Συγκεκριμένα, η θερμότερη εβδομάδα ήταν ανάμεσα στις 3 και τις 10 Ιουλίου, με τους μετεωρολόγους να λένε ότι «τα χειρότερα είναι μπροστά μας», σημειώνει ο Guardian.
Τα υψηλά επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα και μια ασυνήθιστη αλυσίδα ισχυρών ανέμων που πνέουν πάνω από τον Ατλαντικό έχουν ήδη προκαλέσει κύματα καύσωνα στο Τέξας, την Ελλάδα, την Ισπανία, την Ιταλία και πολλά άλλα κράτη.
Κόκκινος συναγερμός για όλη την Ευρώπη – πυρκαγιές μαίνονται στην Κροατία, στις ακτές της Αδριατικής και στη Ναβάρα της Ισπανίας – ενώ τουριστικά μέρη, όπως η Ακρόπολη έχουν κλείσει καθώς οι θερμοκρασίες έχουν εκτοξευθεί στους 40 βαθμούς Κελσίου, γράφει το βρετανικό μέσο.
Η Γη δεν έχει ξαναζήσει κάτι παρόμοιο από τότε που άρχισαν οι μετρήσεις της θερμοκρασίας του αέρα με όργανα τη δεκαετία του 1850, αποκάλυψε ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός (WMO) την περασμένη εβδομάδα. «Βρισκόμαστε σε αχαρτογράφητη περιοχή και αυτό είναι ανησυχητικό νέο για τον πλανήτη», δήλωσε ο καθηγητής Κρίστοφερ Χιούιτ, διευθυντής κλιματικών υπηρεσιών του WMO.
Την ίδια άποψη έχει και ο Κάρστεν Χοστέιν, ερευνητής σε θέματα ατμοσφαιρικής ακτινοβολίας στο Πανεπιστήμιο της Λειψίας. «Οι πιθανότητες δείχνουν ότι ο Ιούλιος θα είναι ο θερμότερος μήνας όλων των εποχών». «Όλων των εποχών», δηλαδή από τη μεσοπαγετώδη περίοδο Εΐμια (σ.σ. Eemian), «δηλαδή πριν από περίπου 120.000 χρόνια», εξήγησε ο ερευνητής.
Πως εξηγούν το φαινόμενο οι επιστήμονες
Μία από τις σημαντικότερες αιτίες των σημερινών καυσώνων που σπάνε ρεκόρ θερμοκρασιών, είναι το φαινόμενο Ελ Νίνιο στον Ειρηνικό που αρχίζει να κάνει αισθητή την παρουσία του σε ολόκληρο τον κόσμο, τονίζει.
«Ένα τυπικό Ελ Νίνιο προσθέτει προσωρινά περίπου 0,2 βαθμούς Κελσίου στη μέση παγκόσμια θερμοκρασία», δήλωσε ο Τζεφ Νάιτ, διευθυντής μοντελοποίησης της κλιματικής μεταβλητότητας, για το Met Office.
Πολλοί επιστήμονες προειδοποιούν ότι φέτος ή το επόμενο έτος η παγκόσμια θερμοκρασία θα μπορούσε να ξεπεράσει το όριο του 1,5 βαθμού Κελσίου που ορίστηκε από την IPCC ως το ανώτατο όριο για την αύξηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Αν αυτό το όριο ξεπεραστεί, τότε αυτό θα μπορούσε να επιφέρει μη αναστρέψιμες αλλαγές στις παγκόσμιες καιρικές συνθήκες.
Οι συνέπειες ενός νέου καύσωνα – ρεκόρ που θα σημειωθεί πολύ σύντομα θα είναι βαθιές και επικίνδυνες, προσθέτουν οι επιστήμονες. Περισσότεροι από 61.000 άνθρωποι εκτιμάται ότι έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας των υψηλών θερμοκρασιών που χτύπησαν την Ευρώπη το περασμένο καλοκαίρι.
Δεδομένης της πιθανότητας το ρεκόρ αυτό να καταρριφθεί φέτος – ή το αργότερο το επόμενο έτος – είναι πολύ πιθανό ο θλιβερός αριθμός των νεκρών του 2022 να ξεπεραστεί πολύ σύντομα, με μεσογειακές χώρες όπως η Ελλάδα, η Ισπανία και η Ιταλία να υποστούν τις χειρότερες συνέπειες, γράφει ακόμα ο Guardian.
Η κλιματική αλλαγή είναι εκτός ελέγχου
Σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες «η κλιματική αλλαγή είναι εκτός ελέγχου». Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ προειδοποίησε ότι αν ο πλανήτης επιμείνει στην αναβολή βασικών μέτρων που απαιτούνται για τον περιορισμό των εκπομπών ορυκτών καυσίμων, θα κινηθεί προς «μια καταστροφική κατάσταση».
Πολλοί επιστήμονες αντέδρασαν με λύπη μετά από τον συναγερμό που χτύπησε ο Γκουτέρες αφού οι ίδιοι προειδοποιούσαν για περισσότερα από 30 χρόνια ότι η συνεχιζόμενη καύση ορυκτών καυσίμων θα προκαλούσε τους καύσωνες που βιώνουμε τώρα.
«Δεν πρέπει να μας εκπλήσσουν καθόλου οι υψηλές παγκόσμιες θερμοκρασίες», δήλωσε στο BBC ο καθηγητής Ρίτσαρντ Μπετς, επιστήμονας για το κλίμα στο Met Office και στο Πανεπιστήμιο του Έξετερ.
«Όλα αυτά είναι μια έντονη υπενθύμιση αυτού που γνωρίζουμε εδώ και πολύ καιρό και θα βλέπουμε όλο και περισσότερα ακραία φαινόμενα μέχρι να σταματήσουμε να συσσωρεύουμε περισσότερα αέρια του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα», σχολίασε.