Το Καστελόριζο, η Χάλκη και η Κίμωλος. Τρεις γωνιές της Ελλάδας. Τρεις εκδοχές του Παραδείσου σπαρμένες στο απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου ενώνουν τις φωνές τους. Μας στέλνουν τη δύναμη και την αισιοδοξία τους αλλά και ένα ξεκάθαρο μήνυμα εν μέσω πανδημίας: «Αφήστε μας στην καραντίνα μας για να μείνουμε αλώβητοι από τον κορονοϊό».

«Είμαι 65 ετών και μεγάλωσα με το παράπονο των συμπολιτών μου γιατί δεν είχαμε τακτικά καράβι στο λιμάνι μας. Σήμερα όλοι παρακαλάνε να μην έρθει καράβι στο νησί για να μην φέρει τον ιό», λέει χαρακτηριστικά στο ethnos.gr ο δήμαρχος Κιμώλου Κωνσταντίνος Βεντούρης και προσθέτει: «Όλοι ανησυχούν. Έχουμε ανθρώπους με μεγάλο μέσο όρο ηλικιών. Μου κάνει όμως εντύπωση πως όλος ο κόσμος είναι συνειδητοποιημένος. Ξέρουμε πως θα έχουμε ζημιά από την έλλειψη τουρισμού αλλά η υγεία μας είναι πάνω απ΄όλα».

«Οι μικρές κοινωνίες οργανώνονται καλύτερα»

Τουλάχιστον μία φορά την ημέρα ο αντιδήμαρχος πολιτικής προστασίας Παναγιώτης Σάρδης μαζί με τον έναν από τους δύο αστυνομικούς που υπηρετούν στην Κίμωλο βγαίνουν με τον τηλεβόα και δίνουν οδηγίες στους κατοίκους του νησιού.

Η αντιδήμαρχος Χρυσάνθη Μουράτου έχει οργανώσει ομάδα που φροντίζει για τους κατοίκους που έχουν πρόβλημα στις μετακινήσεις. Φροντίζει για τις προμήθειες και τα φάρμακα τους. «Οι μικρές κοινωνίες των νησιών μπορεί να έχουν ελλείψεις αλλά οργανώνονται καλύτερα στις μεγάλες δυσκολίες και φυσικά έχουν και μεγαλύτερες αντοχές. Ελέγχουμε καθημερινά τις ανάγκες των κατοίκων. Επικοινωνούμε μαζί τους. Δεν θέλουμε να αισθάνεται κανείς μόνος του».

Η δασκάλα αγγλικών και τα μεροκάματα

Ανάμεσα στους μόνιμους κατοίκους και 45 παιδιά όλων των ηλικιών και όλων των βαθμίδων στην εκπαίδευση. «Μας λείπει μία δασκάλα αγγλικών. Στο νησί δεν έχουμε φροντιστήρια ξένων γλωσσών και έχουμε θέμα. Ελπίζω να βρεθεί και σε αυτό το θέμα μία λύση όπως και για την υποστήριξη ενός παιδιού που χρειάζεται ατομική εκπαίδευση. Το παλεύουμε και θα το πετύχουμε», πρόσθεσε ο δήμαρχος Κιμώλου και προσπαθεί να λύσει και το πρόβλημα των εργαζομένων στις επιχειρήσεις της Μήλου ώστε να μπορούν να μετακινούνται καθημερινά με ένα σκάφος που έχει άδεια αναψυχής. «Εχει απαγορευτεί ο απόπλους των σκαφών αναψυχής λόγω των μέτρων και οι εργαζόμενοι μας χάνουν τα μεροκάματα τους. Σκέφτονται να αφήσουν τις οικογένειες τους και να μείνουν μόνιμα στη Μήλο. Πρέπει να το λύσουμε και αυτό το πρόβλημα. Είναι κρίμα. Πρέπει να δώσουμε λύσεις και στο τελευταίο πρόβλημα κάθε πολίτη», είπε ο Κωνσταντίνος Βεντούρης.

Η Κίμωλος επικοινωνεί με τον Πειραιά δύο φορές την εβδομάδα ενώ υπάρχει τακτική σύνδεση και με την Απολλωνία στη Μήλο: «Είναι η πρώτη φορά που ακούω τους κατοίκους της Κιμώλου να μην θέλουν να έρθει καράβι. Όλοι φοβούνται και έτσι μένουμε ασφαλείς».

«Η απομόνωση πρώτη φορά είναι σωτήρια»

Αφήνουμε την Κίμωλο και ταξιδεύουμε 205 μίλια νοτιοδυτικά στην πανέμορφη Χάλκη. Αυτή τη στιγμή το νησί έχει 204 κατοίκους. Υπάρχει συχνή ακτοπλοϊκή συγκοινωνία με την Κάμειρο Ρόδου (περίπου μία ώρα με το καραβάκι) και δύο ώρες μέχρι την πόλη της Ρόδου. Κι εδώ η ίδια αγωνία. «Ο κόσμος ανησυχεί πολύ εδώ μην έχουμε κάποιο κρούσμα κορονοϊού. Η αλήθεια είναι πως το 70% του πληθυσμού είναι πάνω από 60 ετών. Δεν έχουμε κρούσματα αλλά επειδή ακούμε πως το 80% των φορέων είναι ασυμπτωματικοί φοβόμαστε μήπως κάποιος έρθει και μεταφέρει τον ιό. Κρατάμε κλειστές τις πόρτες στον κορονοϊό με κάθε κόστος. Η απομόνωση των νησιών για όλους μας είναι η σωτήρια μας. Ολοι θα θέλαμε να ζήσουμε το Πάσχα σύμφωνα με τις παραδόσεις μας. Ολοι αυτό περιμέναμε, αλλά τι νόημα θα είχε να ρισκάρουμε τις ζωές μας», είπε στο ethnos.gr ο δήμαρχος Χάλκης Άγγελος Φραγκάκης.

«Όλοι θέλαμε να κάνουμε το Πάσχα όλοι μαζί»

Σχετικά με την καθημερινότητα στο νησί είπε: «Εχουμε οργανωθεί και οι τρεις υπάλληλοι του Δήμου από το πρωί μέχρι το βράδυ προσπαθούμε να δίνουν λύσεις στις ανάγκες των 204 κατοίκων και των 990 δημοτών μας. Φροντίζουμε για τις ανάγκες όλων των συμπολιτών μας. Υπάρχει καλή ψυχολογία. Υπάρχει θετική σκέψη και προσπαθούμε να δίνουμε λύσεις. Κάνουμε μεγάλη προσπάθεια να τους βοηθήσουμε να κάνουν ηλεκτρονικές συναλλαγές και να τους ενημερώνουμε. Ολοι θα θέλαμε να κάναμε Πάσχα με τις οικογένειες μας αλλά έτσι όπως έγιναν τα πράγματα προέχει η υγεία μας. Μου κάνει πάντως μεγάλη εντύπωση το γεγονός πως ο κόσμος είναι ενωμένος και αποφασισμένος να κρατήσει την καραντίνα όσο χρειαστεί ακόμα και μέχρι να βρεθεί ένα φάρμακο ή ένα εμβόλιο που θα δώσει οριστική λύση στην πανδημία».

«Τι να μας πουν οι καραντίνες;»

Αφήνουμε και τη Χάλκη και κατευθυνόμαστε 95 μίλια πιο νοτιοανατολικά στο πανέμορφο Καστελόριζο. Κάποιοι το χαρακτηρίζουν «εσχατιά της Ελλάδας». Μέγα λάθος. Η πρώτη πύλη της Μεσογείου. Η πρώτη πόρτα της Ελλάδας στην Ανατολή. Ο δήμαρχος Γιώργος Σαμψάκος βρίσκεται επί ποδός. Μόλις είχε τελειώνει την ημερήσια… αναφορά και όλα βαίνουν καλώς. «Ο κόσμος είναι στα σπίτια του. Δεν είναι μέρες για διακοπές και ξενοιασιά. Οταν χάνονται τόσες ζωές πρέπει να κρατήσουμε τα νησιά μας μακριά από τη συμφορά του κορονοϊού. Ολοι εδώ στεναχωριόμαστε που δεν θα κάνουμε Πάσχα με τους συγγενείς μας και τους τουρίστες που μας στηρίζουν οικονομικά αλλά δεν έχουμε άλλη επιλογή. Ξέρουμε πως δεν έχουμε την υποδομή να υποστηρίξουμε πιθανά κρούσματα. Φοβόμαστε και έτσι κάνουμε υπομονή».

«Τα λεφτά θα τα βρούμε, την υγεία μας θέλουμε»

Το πλοίο από τη Ρόδο κάνει 3,5 ώρες και έρχεται κάθε Δευτέρα και Παρασκευή. «Έχουμε απ΄όλα τα καλά. Έχουμε γιατρούς και ευτυχώς μας πήραν από εδώ όλους τους πρόσφυγες και τους μετανάστες και είμαστε ήσυχοι. Δεν φοβόμαστε τίποτα και δεν ανησυχούμε. Εντάξει πάθαμε καταστροφή αλλά τα λεφτά θα τα βρούμε. Την υγεία μας δεν θα ξαναβρούμε. Στην Ελλάδα είμαστε μαθημένοι με τα λίγα. Αυτό που έχω να πω σε όλους τους Έλληνες είναι να κάνουν υπομονή. Εμείς είμαστε στην καραντίνα για όλη μας τη ζωή. Να μην φοβόσαστε. Ολα θα τα ξεπεράσουμε».

Εγκύκλιο με την οποία ενημερώνει τους εργαζόμενους για τα δεδομένα που ισχύουν για την καταβολή του δώρου Πάσχα, εξέδωσε η ΓΣΕΕ. Στην επικαιροποιημένη εγκύκλιο, αναφέρεται και η περίπτωση καθυστέρησης της καταβολής από τους εργοδότες, λόγω του κορονοϊού, ενώ υπάρχουν και σχετικές πλατφόρμες, στις οποίες υπολογίζεται το ποσό που δικαιούται να λάβει ο κάθε εργαζόμενος.

Όπως αναφέρεται: «Το δώρο Πάσχα, όπως και το δώρο Χριστουγέννων, είναι κατοχυρωμένα για όλους τους εργαζομένους του ιδιωτικού τομέα στην ελληνική επικράτεια από την Εθνική Γενική ΣΣΕ.

Οι διατάξεις του θεσμικού πλαισίου για τα δώρα εορτών είναι δημοσίας τάξεως, με συνέπεια να μην επιτρέπεται και να είναι άκυρη κάθε αντίθετη ρητή ή σιωπηρή συμφωνία, καθώς και η παραίτηση του εργαζομένου από την αξίωση καταβολής τους.

Ποιοι εργαζόμενοι δικαιούνται δώρο Πάσχα;

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, όλοι οι μισθωτοί που απασχολούνται στον ιδιωτικό τομέα με σχέση εξαρτημένης εργασίας αορίστου ή ορισμένου χρόνου, πλήρους ή μερικής απασχόλησης, σε οποιονδήποτε εργοδότη, δικαιούνται δώρο Πάσχα.

Πότε καταβάλλεται το δώρο Πάσχα;

Το δώρο Πάσχα καταβάλλεται τη Μεγάλη Τετάρτη, εννοείται βέβαια ότι ο εργοδότης μπορεί να καταβάλει το δώρο και νωρίτερα από την παραπάνω ημερομηνία. Για το δώρο Πάσχα αποδίδονται εισφορές υπέρ ΕΦΚΑ (ΙΚΑ) και φόρος μισθωτών υπηρεσιών. Το δώρο Πάσχα σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται να καταβληθεί σε είδος αλλά μόνο σε χρήμα.

Σε περίπτωση που το δώρο Πάσχα δεν καταβληθεί έγκαιρα, οι εργαζόμενοι ή/και τα σωματεία μπορούν και πρέπει να προσφύγουν στην οικεία Επιθεώρηση Εργασίας προκειμένου να συνταχθεί μηνυτήρια αναφορά. Η μηνυτήρια αναφορά διαβιβάζεται στον εισαγγελέα για την άσκηση ατομικής δίωξης σε βάρος του εργοδότη, ενώ παράλληλα διαβιβάζεται και στο οικείο αστυνομικό τμήμα για την κίνηση της αυτόφωρης διαδικασίας.

Οι εργαζόμενοι ή/και τα σωματεία τους έχουν το δικαίωμα να υποβάλουν μήνυση απευθείας στο αρμόδιο αστυνομικό τμήμα και να ζητήσουν την εφαρμογή της αυτόφωρης διαδικασίας.

Επισημαίνεται ότι στη μηνυτήρια αναφορά θα πρέπει να αναγράφονται τα στοιχεία της επιχείρησης και τα στοιχεία κατοικίας του εργοδότη, εάν αυτό είναι δυνατό, δεδομένου ότι η διαδικασία του αυτοφώρου διαρκεί 48 ώρες.

Σε κάθε περίπτωση μη καταβολής του δώρου Πάσχα, μέσα στην τασσόμενη προθεσμία, οι κοινωνικοί επιθεωρητές εργασίας του ΣΕΠΕ έχουν υποχρέωση να επεμβαίνουν άμεσα, διενεργώντας ελέγχους, και να βρίσκονται σε πλήρη ετοιμότητα για την άσκηση της διαδικασίας του αυτοφώρου και την επιβολή των σχετικών κυρώσεων.

Τι προβλέπεται για την καταβολή δώρου Πάσχα το 2020

Λόγω των έκτακτων συνθηκών που επικρατούν εξαιτίας της πανδημίας του COVID-19, η ΠΝΠ της 30ής Μαρτίου 2020 (άρθρο 19) προβλέπει αναφορικά με το δώρο Πάσχα τα ακόλουθα:

• Οι επιχειρήσεις-εργοδότες των οποίων η επιχειρηματική δραστηριότητα έχει ανασταλεί με απόφαση της δημόσιας αρχής καθώς και οι επιχειρήσεις-εργοδότες οι οποίοι ανήκουν στους κλάδους που πλήττονται σημαντικά λόγω των αρνητικών συνεπειών της πανδημίας μπορούν να καταβάλουν το δώρο Πάσχα μέχρι την 30ή Ιουνίου 2020.
• Στην περίπτωση κατά την οποία η εργασιακή σχέση των απασχολουμένων στις ανωτέρω επιχειρήσεις-εργοδότες τίθεται σε αναστολή και η διάρκεια της εργασιακής σχέσης, έως την αναστολή της, δεν καλύπτει ολόκληρη τη χρονική περίοδο από την 1η Ιανουαρίου έως τις 30 Απριλίου του τρέχοντος έτους, το δώρο Πάσχα καταβάλλεται μειωμένο, λαμβάνοντας υπόψη για τον υπολογισμό του το χρόνο διάρκειας της εργασιακής σχέσης έως την αναστολή αυτής, ενώ το ποσό του δώρου Πάσχα που αντιστοιχεί στο χρονικό διάστημα αναστολής της εργασιακής σχέσης καταβάλλεται από το κράτος. Στις παραπάνω περιπτώσεις το δώρο Πάσχα υπολογίζεται βάσει του καταβαλλόμενου μισθού ή ημερομισθίου την προηγούμενη της ημερομηνίας αναστολής της εργασιακής σχέσης.

Covid-19: Εκτακτη οικονομική ενίσχυση προσωπικού νοσοκομείων, κέντρων υγείας και άλλων δομών του Υπουργείου Υγείας καθώς και της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας

Σύμφωνα με την ΠΝΠ 30.3.2020 (άρθρο 4), στο πάσης φύσεως προσωπικό που υπηρετεί στα νοσοκομεία, στην Ανώνυμη Εταιρεία Μονάδων Υγείας (ΑΕΜΥ), στον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), στην ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «Ινστιτούτο Φαρμακευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας» (ΙΦΕΤ ΑΕ), στο Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας (ΕΚΑΒ), στα κέντρα υγείας, στα κέντρα ψυχικής υγείας και στα αγροτικά ιατρεία, στην κεντρική υπηρεσία του Υπουργείου Υγείας, στις Υγειονομικές Περιφέρειες (Υπε) και στην κεντρική υπηρεσία των ΥΠε, καθώς επίσης στο πάσης φύσεως προσωπικό που υπηρετεί στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας καταβάλλεται για το έτος 2020 έκτακτη οικονομική ενίσχυση ίση προς το ήμισυ του καταβαλλόμενου μηνιαίου βασικού μισθού.

Η παραπάνω οικονομική ενίσχυση χορηγείται στο ακέραιο εφόσον ο δικαιούχος μισθοδοτήθηκε ολόκληρο το χρονικό διάστημα από 16 Δεκεμβρίου 2019 μέχρι και 15 Απριλίου 2020, και καταβάλλεται με τη μισθοδοσία του μηνός Απριλίου 2020, διαφορετικά καταβάλλεται τμήμα της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης ανάλογο προς αυτό που αντιστοιχεί στο χρονικό διάστημα της μισθοδοσίας του δικαιούχου.

Η οικονομική ενίσχυση δεν καταβάλλεται στις περιπτώσεις κατά τις οποίες ο υπάλληλος ή το προσωπικό που απασχολείται στους ανωτέρω φορείς απουσιάζει με οποιαδήποτε άδεια κατά το χρονικό διάστημα από την ημερομηνία έναρξης ισχύος των έκτακτων μέτρων για την αντιμετώπιση των συνεπειών του κινδύνου διασποράς του COVID-19 και μέχρι τις 15 Απριλίου 2020, με εξαίρεση την αναρρωτική άδεια και την άδεια ειδικού σκοπού.

Η παραπάνω παροχή είναι ακατάσχετη.

Πώς υπολογίζεται το δώρο Πάσχα

Για τον υπολογισμό του ποσού του δώρου Πάσχα λαμβάνεται υπόψη ο τρόπος αμοιβής των μισθωτών, δηλαδή αν αμείβονται με ημερομίσθιο ή με μισθό. Η χρονική περίοδος που υπολογίζεται το δώρο αρχίζει από την 1 Ιανουαρίου μέχρι τις 30 Απριλίου κάθε έτους. Συνεπώς, στην περίπτωση που η σχέση εργασίας διήρκεσε ολόκληρο το χρονικό διάστημα, ο εργαζόμενος δικαιούται να λάβει μισό μηνιαίο μισθό αν αμείβεται με μισθό και 15 ημερομίσθια αν αμείβεται με ημερομίσθιο.

Σε περίπτωση όμως που η σχέση εργασίας κάποιου μισθωτού με τον εργοδότη του δεν είχε διάρκεια ολόκληρο το προαναφερόμενο χρονικό διάστημα, δικαιούται να λάβει αναλογία δώρου, η οποία υπολογίζεται ως εξής: προκειμένου για αμειβόμενο με μισθό, ποσό ίσο με 1/15 του μισού μηνιαίου μισθού ή ένα ημερομίσθιο, ενώ για τους αμειβόμενους με ημερομίσθιο για κάθε 8 (οκτώ) ημερολογιακές ημέρες διάρκειας της εργασιακής σχέσης. Εάν η σχέση εργασίας διαρκέσει λιγότερο από οκτώ ημέρες, δικαιούται ανάλογο κλάσμα για δώρο Πάσχα.

Εκτός από την περίπτωση που η εργασία παρασχέθηκε χωρίς διακοπή όλο το διάστημα από την 1η Ιανουαρίου έως την 30ή Απριλίου, στο διάστημα αυτό συνυπολογίζονται και όλες οι ημέρες που οι εργαζόμενοι-ες απουσιάζουν νόμιμα από την εργασία τους (π.χ. με ετήσια άδεια, με άδεια μητρότητας, με σπουδαστική άδεια). Ειδικά ως προς την απουσία των εργαζομένων λόγω ασθένειας, στο διάστημα υπολογισμού του δώρου Πάσχα συνυπολογίζονται τα «τριήμερα ασθενείας», δηλαδή ο χρόνος απουσίας κατά τον οποίο δεν καταβάλλεται επίδομα ασθενείας, ενώ αφαιρούνται τα διαστήματα που καταβάλλεται από τον ασφαλιστικό φορέα επίδομα ασθενείας. Παράδειγμα:Αν ένας μισθωτός απουσίασε από την εργασία του λόγω ασθένειας 60 μέρες και πήρε επίδομα ασθενείας από το ασφαλιστικό του ταμείο για 40 ημέρες, θα αφαιρεθούν από το χρονικό διάστημα της εργασιακής σχέσης μόνο οι 40 ημέρες για τις οποίες επιδοτήθηκε και όχι οι 60.

Το δώρο Πάσχα υπολογίζεται βάσει των πράγματι καταβαλλόμενων τακτικών αποδοχών την 15η ημέρα πριν από το Πάσχα, εφόσον αυτές είναι ίσες ή ανώτερες των νομίμων. Σε περίπτωση που η εργασιακή σχέση έχει λυθεί πριν από την παραπάνω ημερομηνία, το δώρο Πάσχα υπολογίζεται με βάση τις αποδοχές που καταβάλλονταν την ημέρα που λύθηκε η εργασιακή σχέση. Τακτικές αποδοχές θεωρούνται ο μισθός ή το ημερομίσθιο καθώς και κάθε άλλη παροχή (είτε σε χρήμα είτε σε είδος) που καταβάλλεται από τον εργοδότη ως συμβατικό ή νόμιμο αντάλλαγμα της παρεχόμενης εργασίας τακτικά κάθε μήνα ή επαναλαμβάνεται περιοδικά κατά ορισμένα διαστήματα του χρόνου.

Τακτικές αποδοχές αποτελούν, μεταξύ άλλων, η αμοιβή για τακτική νόμιμη υπερωριακή εργασία, υπερεργασία, εργασία την Κυριακή, σε αργίες, σε νυχτερινές ώρες, τα πριμ παραγωγικότητας, το επίδομα κατοικίας κ.λπ. όταν χορηγούνται κατ’ επανάληψη σε τακτά χρονικά διαστήματα κ.λπ. Στις τακτικές αποδοχές συνυπολογίζεται και το επίδομα αδείας. Συνεπώς ο μισθωτός θα λάβει το δώρο Πάσχα προσαυξημένο με τον συντελεστή αδείας, ο οποίος ανέρχεται σε 0,04166. Παράδειγμα: εργαζόμενος με δώρο Πάσχα 900 ευρώ, με την προσαύξηση του συντελεστή αδείας θα πρέπει να πάρει 938 ευρώ.