Σε έκκληση για δράση προς περιορισμό της ανόδου της παγκόσμιας θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό Κελσίου -χωρίς ρητές δεσμεύσεις, ειδικά ως προς την επίτευξη του στόχου μηδενικών εκπομπών άνθρακα έως το 2050-, περιορίζεται το τελικό ανακοινωθέν της Συνόδου της G20 σχετικά με την κλιματική αλλαγή -με τη «σκυτάλη» να περνά πλέον στη Γλασκώβη και την κρίσιμη Σύνοδο COP26.
Οι ηγέτες των 20 ισχυρότερων οικονομιών παγκοσμίως απευθύνουν έκκληση για «ουσιαστική και αποτελεσματική» δράση με στόχο τον περιορισμό της ανόδου της παγκόσμιας θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό Κελσίου, αλλά προσφέρουν ελάχιστες χειροπιαστές δεσμεύσεις.
Το αποτέλεσμα σκληρών διαπραγματεύσεων ανάμεσα σε διπλωμάτες στη Ρώμη αφήνει τεράστιο έργο να συντελεστεί στη Σύνοδο των Ηνωμένων Εθνών για το Κλίμα (COP26) στη Γλασκώβη, όπου οι περισσότεροι από τους ηγέτες της G20 μεταβαίνουν απευθείας από την Ρώμη.
Η Ομάδα των 20, που περιλαμβάνει την Βραζιλία, την Κίνα, την Ινδία, την Γερμανία και τις ΗΠΑ, ευθύνεται για το περίπου 80% των αερίων του θερμοκηπίου παγκοσμίως.
Η διακήρυξη αναφέρει ότι τα ισχύοντα εθνικά σχέδια για τους τρόπους μείωσης των εκπομπών θα πρέπει να ενισχυθούν «αν είναι απαραίτητο», ενώ περιλαμβάνει και την δέσμευση για την κατάργηση της χρηματοδότησης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με καύση άνθρακα μέχρι το τέλος του χρόνου.
Ωστόσο, δεν περιλαμβάνει καμία συγκεκριμένη αναφορά στο 2050 -την καταληκτική ημερομηνία για την επίτευξη του στόχου μηδενικών εκπομπών άνθρακα.
«Αναγνωρίζουμε ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στον 1,5 βαθμό Κελσίου είναι πολύ λιγότερες σε σχέση με τους 2 βαθμούς. Η διατήρηση του 1,5 βαθμού Κελσίου σύντομα απαιτεί ουσιαστικές και αποτελεσματικές ενέργειες και δέσμευση από όλες τις χώρες» αναφέρεται.
Το όριο του 1,5 βαθμού Κελσίου είναι αυτό το οποίο οι ειδικοί των Ηνωμένων Εθνών λένε ότι θα πρέπει να επιτευχθεί ώστε να αποφευχθεί μία δραματική επιτάχυνση ακραίων καιρικών φαινομένων όπως ξηρασίες, καταιγίδες και πλημμύρες και για την πραγματοποίηση αυτού του στόχου οι ίδιοι προτείνουν την επίτευξη των μηδενικών εκπομπών μέχρι το 2050.
Οι ηγέτες αρκέστηκαν να αναγνωρίσουν την ζωτική σημασία της επίτευξης μηδενικών εκπομπών άνθρακα μέχρι τα μέσα του αιώνα μας.
Η Κίνα, ο μεγαλύτερος ρυπαντής παγκοσμίως, έχει θέσει ως στόχο το 2060 και άλλοι μεγάλοι ρυπαντές όπως η Ινδία και η Ρωσία επίσης δεν έχουν δεσμευτεί να ικανοποιήσουν τον στόχο του 2050.
Ειδικοί των Ηνωμένων Εθνών επισημαίνουν ότι ακόμη και αν τα ισχύοντα εθνικά σχέδια εφαρμοστούν πλήρως ο κόσμος οδεύει προς μια άνοδο της παγκόσμιας θερμοκρασίας στους 2,7 βαθμούς Κελσίου, κάτι το οποίο θα συνοδευόταν από καταστροφική επιτάχυνση ακραίων καιρικών φαινομένων όπως ξηρασίες, πλημμύρες και καταιγίδες.
Η διακήρυξη περιλαμβάνει δέσμευση για την κατάργηση της χρηματοδότησης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με καύση άνθρακα μέχρι το τέλος του χρόνου, αλλά δεν ορίζει συγκεκριμένη ημερομηνία για την κατάργηση της παραγωγής ενέργειας από άνθρακα αναφέροντας ότι αυτή θα γίνει «το συντομότερο δυνατό».
Επίσης οι ηγέτες της G20 δεν όρισαν συγκεκριμένη ημερομηνία για την κατάργηση της χρηματοδότησης ορυκτών καυσίμων, λέγοντας ότι θα προσπαθήσουν να το επιτύχουν «μεσοπρόθεσμα».
Σχετικά με το μεθάνιο, το οποίο έχει ισχυρότερες αλλά μικρότερης διάρκειας επιπτώσεις σε σχέση με το διοξείδιο του άνθρακα στην υπερθέρμανση του πλανήτη, η διατύπωσή τους είναι αποδυναμωμένη σε σχέση με προηγούνενη διακήρυξη.
Διπλωμάτες διαπραγματεύονταν έως την τελευταία στιγμή για τη γεφύρωση των διαφωνιών τους σχετικά με τους τρόπους αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής με τα βασικά σημεία τριβής να είναι η κατάργηση της επιδότησης των ορυκτών καυσίμων, η κατάργηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από άνθρακα και η συμφωνία σε ένα συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο για την επίτευξη των μηδενικών εκπομπών άνθρακα, όπως ανέφεραν νωρίτερα διπλωματικές πηγές.
Επείγουσα αντιμετώπιση, αλλά…
Σύμφωνα με πληροφορίες της ιταλικής προεδρίας, κατά τη διάρκεια των σημερινών εργασιών της συνόδου κορυφής της G20, οι οποίες επικεντρώθηκαν στο θέμα του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής, όλοι οι ηγέτες αναφέρθηκαν στις ομιλίες τους στην ανάγκη επείγουσας αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης.
«Η πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας μας διδάσκει ότι όταν ξεκινά η κατάρρευση όλα συμβαίνουν πολύ γρήγορα» δήλωσε ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον.
Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Τζο Μπάιντεν, απηύθυνε έκκληση προς όλους τους ηγέτες, λέγοντας:
«Δεν θέλω οι επόμενες γενιές να αναφέρθουν στη σύνοδο αυτή και να σκεφθούν: Έτσι αποτύχαμε. […] Οι μελλοντικές γενιές πρέπει να σκεφτούν: Γι’ αυτό τον λόγο καταφέραμε να πετύχουμε».
Ο ιταλός πρωθυπουργός, Μάριο Ντράγκι, αναφέρθηκε από πλευράς του στην πολυμέρεια ως βασική μέθοδο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Από πλευράς του, ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, κάνει γνωστό η ιταλική προεδρία, δήλωσε ότι η G20 πρέπει να είναι θεσμός κύριας σημασίας για τον καθορισμό σαφών, ενιαίων και διαφανών κανόνων. Επισημαίνεται ότι ο Πούτιν δεν μετείχε διά ζώσης στη σύνοδο της Ρώμης.
Ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν αναφέρθηκε στις διαπραγματεύσεις των διαφόρων αντιπροσωπειών και στην κατάληξή τους.
Αυτή περιλαμβάνει ένα ταμείο 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τη στήριξη της οικολογικής μετάβασης σε χώρες υπό ανάπτυξη και τη σταδιακή κατάργηση της χρηματοδότησης προς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής που χρησιμοποιούν άνθρακα.
Συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ για την άρση των τελωνειακών δασμών στον χάλυβα και το αλουμίνιο
Σφίγγουν τα χέρια Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και Τζο Μπάιντεν μετά την επισφράγιση της συμφωνίας στο περιθώριο των εργασιών της G20 στη Ρώμη
Tην ικανοποίησή της για την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ηνωμένων Πολιτειών για την άρση των τελωνειακών δασμών στον χάλυβα και το αλουμίνιο που εξάγονται από την Ευρώπη στην αμερικανική αγορά, εξέφρασε η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, υπογραμμίζοντας ότι η συμφωνία είναι θετική για τις ευρωπαϊκές θέσεις εργασίας και για το κλίμα.
«Με χαρά ανακοινώνουμε ότι ο [Τζο] Μπάιντεν και εγώ καταλήξαμε σε συμφωνία για την αναστολή των δασμών στον χάλυβα και το αλουμίνιο και για να εργαστούμε από κοινού για έναν νέο Παγκόσμιο Διακανονισμό για τον Αειφόρο Χάλυβα» επισημαίνει σε ανάρτησή της στο Twitter, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και προσθέτει:
«Αυτή η συμφωνία είναι ένα νέο ορόσημο στην ανανεωμένη εταιρική σχέση ΕΕ-ΗΠΑ».
Παράλληλα, με σημερινή ανακοίνωσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επισημαίνει τα εξής:
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η ΕΕ έλαβαν σήμερα κοινά βήματα για να αποκαταστήσουν τις ιστορικές διατλαντικές εμπορικές ροές χάλυβα και αλουμινίου και να ενισχύσουν τη συνεργασία τους και να αντιμετωπίσουν κοινές προκλήσεις στον τομέα του χάλυβα και του αλουμινίου. Ως μέρος αυτής της συνεργασίας, σκοπεύουν να διαπραγματευτούν για πρώτη φορά μια παγκόσμια συμφωνία για την αντιμετώπιση της έντασης του άνθρακα και της παγκόσμιας πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας».
Στην ανακοίνωση επισημαίνεται, επίσης, ότι ως ένδειξη της «ανανεωμένης εμπιστοσύνης» μεταξύ των δύο πλευρών, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα εφαρμόσουν δασμούς του άρθρου 232 και θα επιτρέψουν αδασμολόγητες εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου από την ΕΕ, ενώ από την πλευρά της η ΕΕ θα αναστείλει τους σχετικούς δασμούς σε προϊόντα των ΗΠΑ.
Ως πρώτο βήμα, οι ΗΠΑ και η ΕΕ θα δημιουργήσουν μια τεχνική ομάδα εργασίας επιφορτισμένη με την ανάπτυξη μιας κοινής μεθοδολογίας και θα μοιραστούν σχετικά δεδομένα για την αξιολόγηση των ενσωματωμένων εκπομπών εμπορεύσιμου χάλυβα και αλουμινίου.
«Η παγκόσμια συμφωνία θα είναι ανοιχτή σε κάθε ενδιαφερόμενη χώρα που συμμερίζεται τη δέσμευσή μας για την επίτευξη των στόχων της αποκατάστασης του προσανατολισμού προς την αγορά και της μείωσης του εμπορίου προϊόντων χάλυβα και αλουμινίου υψηλής έντασης σε άνθρακα» καταλήγει η ανακοίνωση της Επιτροπής.
Συνάντηση Μπάιντεν – Ερντογάν: Συμφωνία για μηχανισμό βελτίωσης των διμερών σχέσεων
Ολοκληρώθηκε το μεσημέρι της Κυριακής η συνάντηση του προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν με τον Τούρκο ομόλογό του Ρετζέπ Ταγιπ Ερντογάν στη Ρώμη, στο πλαίσιο της Συνόδου των G20. Στο επίκεντρο των μεταξύ τους συζητήσεων βρέθηκε το θέμα των F-35 αλλά και το αίτημα της Τουρκίας να επιστραφεί το ποσό των 1,4 δισ. ευρώ που είχε καταβάλει η Άγκυρα για το πρόγραμμα πώλησης των συγκεκριμένων αεροσκαφών.
Τουρκικές πηγές ανέφεραν πως η συνάντηση των δύο ηγετών διεξήχθη σε «πολύ θετικό κλίμα» και σύμφωνα με τα τουρκικά κρατικά μέσα ενημέρωσης οι δυό τους συμφώνησαν στη δημιουργία ενός μηχανισμού για τη βελτίωση των διμερών τους σχέσεων.
Κατά τις ίδιες πηγές, οι δύο ηγέτες συμφώνησαν να αυξηθούν οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ τους, ενώ συζήτησαν και για το πεδίο της συμμαχίας του ΝΑΤΟ.
Σύμφωνα με την τουρκική προεδρία, εκφράστηκε ικανοποίηση για τα αμοιβαία βήματα που πραγματοποιήθηκαν για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Παράλληλα, επί τάπητος ετέθη το ζήτημα της Συρίας, με φόντο τις απειλές της Τουρκίας για νέα στρατιωτική επέμβαση και η ενόχληση της Άγκυρας για την αμερικανική βοήθεια στους Κούρδους.
Σύμφωνα με τα διεθνή πρακτορεία ειδήσεων, λίγο πριν από την κατ’ ιδίαν συνάντηση που είχαν οι δύο ηγέτες και διήρκεσε συνολικά 65 λεπτά, ο κ. Μπάιντεν απηύθυνε σαφή προειδοποίηση στον κ. Ερντογάν, λέγοντάς του χαρακτηριστικά:
«Οι σπασμωδικές κινήσεις δεν ωφελούν τη διμερή σχέση. Οι κρίσεις πρέπει να αποφεύγονται».
Υπενθυμίζεται ότι ο Τούρκος πρόεδρος ακύρωσε in extremis τη Δευτέρα την απέλαση δέκα δυτικών πρεσβευτών που είχε διατάξει — των ΗΠΑ, του Καναδά, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Φινλανδίας, της Δανίας, της Ολλανδίας, της Νορβηγίας, της Σουηδίας και της Νέας Ζηλανδίας.
Οι δέκα διπλωμάτες παρενέβησαν δημόσια τη 18η Οκτωβρίου υπέρ του μαικήνα και επιχειρηματία Οσμάν Καβάλα, που παραμένει φυλακισμένος εδώ και τέσσερα χρόνια χωρίς να έχει καταδικαστεί, ζητώντας «δίκαιη και ταχεία διευθέτηση» της υπόθεσης, κάτι που ο αρχηγός του τουρκικού κράτους χαρακτήρισε «απρεπές» και «βαριά προσβολή».
«Ασφαλώς ο (σ.σ. αμερικανός) πρόεδρος θα επισημάνει πως πρέπει να βρούμε τρόπο να αποφεύγουμε κρίσεις όπως αυτή στο μέλλον, καθώς κι ότι οι σπασμωδικές ενέργειες δεν πρόκειται να ωφελήσουν την εταιρική σχέση και τη συμμαχία ΗΠΑ-Τουρκίας», είπε αμερικανός αξιωματούχος σε δημοσιογράφους.
Πρόσθεσε ότι η συνάντηση δεν θα γινόταν αν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε προχωρήσει στην απέλαση του αμερικανού πρεσβευτή. Όμως, πρόσθεσε, το θέμα αυτό επιλύθηκε, προς το παρόν τουλάχιστον.
Ο Τζο Μπάιντεν, που αντάλλαξε σύντομο χαιρετισμό με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν χθες, κατά την έναρξη των εργασιών της G20, σκοπεύει επίσης να συζητήσει μαζί του το αίτημα για την αγορά 40 μαχητικών F-16 και πακέτα εκσυγχρονισμού άλλων 80 που έχει ήδη στον στόλο της η τουρκική Πολεμική Αεροπορία, τη διμερή σχέση στο πεδίο της άμυνας, καθώς και περιφερειακά ζητήματα, ιδίως τις κρίσεις στη Συρία και τη Λιβύη, όπου οι θέσεις των δύο χωρών έχουν μεγάλες αποκλίσεις.
Αμερικανοί κοινοβουλευτικοί αντιδρούν στην ενδεχόμενη πώληση των F-16 και των κιτ εκσυγχρονισμού και απειλούν να την εμποδίσουν, επικαλούμενοι την αγορά από την Άγκυρα του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S-400 και το ότι η Τουρκία «συμπεριφέρεται σαν αντίπαλος» των ΗΠΑ. Η αγορά αυτή οδήγησε στην ακύρωση της σύμβασης για την αγορά των αμερικανικών μαχητικών stealth F-35 τεχνολογίας αιχμής από την Άγκυρα και την αποπομπή της από το πρόγραμμα συμπαραγωγής τους.
Οι δύο ηγέτες είχαν συναντηθεί για τελευταία φορά κατ’ ιδίαν τον Ιούνιο, στο περιθώριο της ετήσιας συνόδου του NATO. Αντίθετα, ο κ. Μπάιντεν δεν υποδέχθηκε τον κ. Ερντογάν, όπως ήλπιζε ο τελευταίος, τον Σεπτέμβριο, όταν πήρε μέρος στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.