Τα μηνύματα από τις αγορές, ενεργειακές και χρηματιστηριακές, δεν είναι ευοίωνα, καθώς οι βαριές απώλειες συνδέονται πλέον ευθέως με τα αλλεπάλληλα «χαστούκια» που τρώνε οι εταιρείες της πραγματικής οικονομίας, καθώς βρίσκονται μπροστά σε εκτίναξη του ενεργειακού, δηλαδή του λειτουργικού τους κόστους.

Στις ενεργειακές αγορές, το φυσικό αέριο, το πετρέλαιο και οι ρύποι, αναρριχώνται από το ένα υψηλό στο άλλο, που με τη σειρά τους αποτυπώνονται στα ταμπλό και όχι μόνο.

Τιμές πρώτων υλών που επηρεάζουν αρνητικά τη βιομηχανία αλλά και την καταναλωτική δαπάνη μεταφέρονται στα οικονομικά αποτελέσματα των επιχειρήσεων, αλλά και στην ίδια την ανάπτυξη, αναγκάζοντας τις πρώτες σε αναθεώρηση των στόχων τους και την δεύτερη σε βραδύτερους ρυθμούς.

Στην Ελλάδα, ο τριπλός συνδυασμός υψηλών τιμών πρώτων και δεύτερων υλών, και υψηλών μεταφορικών σε μια χώρα που βρίσκεται στην άκρη της Ευρώπης και υψηλών τιμών ενέργειας, απειλεί να παραλύσει τη βιομηχανία, με τις ενεργοβόρες επιχειρήσεις να ζητούν να αναθεωρηθεί ο κώδικας προμήθειας, μαζί με μέτρα για την αντιμετώπιση της καταιγίδας.

Στην λιανική του ρεύματος, οι υψηλές τιμές υποχρεώνουν τις εταιρείες σε αναπροσαρμογή τιμολογίων, προκειμένου να διατηρήσουν τα πελατολόγια που έχουν κτίσει, κίνηση που σημαίνει ότι περιορίζουν περιθώρια και ότι παίζουν με τις αντοχές τους. Ταυτόχρονα καταγράφονται και οι πρώτες μετακινήσεις πελατών.

Καθόλου τυχαία, στο ταμπλό της Λεωφόρου Αθηνών, οι μετοχές με τη μεγαλύτερη πτώση είναι αυτές των βιομηχανικών εταιρειών καθώς η αγορά αντιλαμβάνεται πως οι υψηλές τιμές στην ενέργεια, τα μέταλλα, το τσιμέντο, έχουν έρθει για να μείνουν.

Και όσο περνούν οι ημέρες, η κατάσταση βαραίνει επικίνδυνα. Στην Βρετανία μικροί προμηθευτές «σκάνε», στην Γαλλία δυσκολεύονται, το ίδιο φυσικά και στην Ελλάδα, για αυτό και η επιδότηση μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης θα αυξηθεί από τα 150 στα 200 εκατ. ευρώ, με αμφίβολο ωστόσο το αν τα κονδύλια αυτά θα είναι επαρκή.

Το χειρότερο είναι ότι αναφύεται ζήτημα ενεργειακής επάρκειας, που έρχεται και κουμπώνει με το πρόβλημα των εφοδιαστικών αλυσίδων, σημαντικοί κρίκοι των οποίων έχουν σπάσει, δημιουργώντας ανησυχίες όσον αφορά την απρόσκοπτη λειτουργία της βιομηχανίας.

Την αύξηση των τιμών της ενέργειας θα συζητήσουν οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι ηγέτες στη Σύνοδο Κορυφής της 21ης-22ας Οκτωβρίου. Στο μεσοδιάστημα, οι προτάσεις από κυβερνήσεις θα συνεχίσουν να πέφτουν βροχή στο τραπέζι. Τέτοια είναι και η ελληνική πρωτοβουλία για συγκράτηση του ενεργειακού κόστους.

Το θέμα θα συζητηθεί την επόμενη Τετάρτη 6 Οκτωβρίου στο Συμβούλιο Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Η πρόταση προβλέπει τη δημιουργία ενός μηχανισμού αντιστάθμισης (temporary hedging mechanism) που θα συνδέεται με το ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής CO2 και θα χρηματοδοτεί τις ακραίες διακυμάνσεις τιμών όπως συμβαίνει την περίοδο που διανύουμε, αντλώντας έσοδα 5-8 δισ ευρώ από το σύστημα εμπορίας ρύπων.

Θοδωρής Παναγούλης