Συναγερμός έχει σημάνει σε Αστυνομία, Τράπεζα της Ελλάδος και πιστωτικά ιδρύματα μετά την κατακόρυφη αύξηση της λείας από ηλεκτρονικές απάτες κατά 515% το 2021.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ των ΝΕΩΝ, είναι χαρακτηριστικό ότι, από τα 6,5 εκατ. ευρώ στο εννεάμηνο του 2020, την αντίστοιχη εφετινή περίοδο το ποσό που έχει κλαπεί από τραπεζικούς λογαριασμούς, διαμορφώθηκε στα 40 εκατ. ευρώ. Δηλαδή κατά μέσο όρο οι δράστες σήκωναν το διάστημα Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2021 καταθέσεις της τάξης των 150.000 ευρώ την ημέρα!

Οπως επισημαίνουν τραπεζικές πηγές, η στροφή των επιτηδείων στην εξαπάτηση καταθετών μέσω του e-banking οφείλεται σε δύο λόγους: Πρώτον, στην αύξηση των δικλίδων ασφαλείας στις πληρωμές με κάρτες μετά το ξέσπασμα της πανδημίας που ανάγκασε τους e-ληστές να στραφούν στις υπηρεσίες e-banking και, δεύτερον, στον μεγάλο αριθμό νέων χρηστών ηλεκτρονικής τραπεζικής (+20% τον τελευταίο ενάμιση χρόνο), οι οποίοι αποτελούν τα πιο εύκολα θύματα.

Ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Τάκης Θεοδωρικάκος συγκάλεσε χθες ευρεία σύσκεψη για το θέμα, στην οποία μετείχαν μεταξύ άλλων ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας, ο αρχηγός της Ελληνικής Αστυνομίας αντιστράτηγος Μιχαήλ Καραμαλάκης και ο πρόεδρος της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών (ΕΕΤ) Βασίλης Ράπανος.

Νέα στρατηγική

Ολα τα μέρη συμφώνησαν στη δημιουργία ενός κοινού συντονιστικού κέντρου, στο οποίο θα συμμετέχουν ανώτατα στελέχη κρατικών και μη φορέων (υπουργείο, πιστωτικά ιδρύματα, κεντρική τράπεζα κ.τ.λ). Το όργανο που θα συσταθεί με υπουργική απόφαση θα έχει δύο βασικούς στόχους:

Πρώτον, την προώθηση μιας ενημερωτικής εκστρατείας για την εκπαίδευση των πολιτών και την πρόληψη του φαινομένου.

Δεύτερον, την άμεση επέμβαση τη στιγμή της απάτης, μέσω της αναβάθμισης των συστημάτων ασφαλείας των τραπεζών.

Πώς τους εξαπατούν

Σε κάθε περίπτωση για να γίνει η απάτη απαιτείται η συμμετοχή του θύματος, καθώς δεν είναι δυνατή η παράκαμψη των συστημάτων ασφαλείας των τραπεζών. Συγκεκριμένα, οι επιτήδειοι για να πετύχουν τον σκοπό τους και να κάνουν μια μεταφορά χρημάτων χρειάζονται τα εξής:

-Τα στοιχεία για την είσοδο στο e-banking του θύματος.

-Τον κωδικό μιας χρήσης που αποστέλλεται με SMS στο κινητό του.

-Αν η επιβεβαίωση των συναλλαγών γίνεται μέσω ειδοποίησης στο mobile banking, πρέπει να πείσουν το θύμα να τη δώσει.

Σύμφωνα με τα ΝΕΑ, τα μισά περιστατικά απάτης αφορούν την κλασική μέθοδο του ψαρέματος (phishing) των στοιχείων. Στην προκειμένη περίπτωση οι δράστες αποστέλλουν ένα απατηλό e-mail ή ακόμα και SMS, με το οποίο ενημερώνουν τον παραλήπτη ότι πρέπει να μπει στον λογαριασμό του στο e-banking, πατώντας συγκεκριμένο link, προφασιζόμενοι ένα πρόβλημα, π.χ. ότι μπλόκαρε η κάρτα του ή πάγωσε ο λογαριασμός του.

Αν το θύμα πατήσει το link, εισέρχεται σε μια ιστοσελίδα που μοιάζει με το e-banking της τράπεζάς του. Εφόσον πληκτρολογήσει εκεί τα στοιχεία εισόδου του, αυτά περιέρχονται στην κατοχή των δραστών. Στη συνέχεια οι τελευταίοι ζητούν από τα θύματα να τους αποκαλύψουν τον κωδικό μιας χρήσης που εστάλη στο κινητό τους, ώστε να εκτελέσουν τη μεταφορά που θέλουν.

Για απόκτηση των στοιχείων εισόδου στο e-banking χρησιμοποιείται και η ακόλουθη μέθοδος: Οι δράστες τηλεφωνούν στο θύμα, υποτίθεται εκ μέρους της Microsoft, για την επίλυση ενός ζητήματος στον υπολογιστή του. Αν τους δοθεί η απαραίτητη εξ αποστάσεως πρόσβαση, εγκαθιστούν προγράμματα παρακολούθησης και με τον τρόπο αυτόν μαθαίνουν τους κωδικούς e-banking.

Με τα κινητά

Από την άλλη, η απάτη SIM Swap συνδυάζει το phishing και την απόκτηση ελέγχου στο κινητό του θύματος. Συγκεκριμένα, δηλώνουν στον τηλεπικοινωνιακό πάροχο, προσποιούμενοι το θύμα, ότι έχασαν το κινητό και εκδίδεται νέα κάρτα SIM με τον ίδιο αριθμό. Ετσι, λαμβάνουν άμεσα και τα SMS που αποστέλλει η τράπεζα στον πελάτη της.

Τελευταία έχουν αυξηθεί και οι απάτες με τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες επενδύσεων. Οι επιτήδειοι πείθουν τα θύματα να ανοίξουν λογαριασμό στην εταιρεία τους για επενδύσεις σε χρηματοοικονομικά προϊόντα. Μετά την επένδυση όμως, όταν το θύμα ζητά τη ρευστοποίηση του χαρτοφυλακίου του, απλώς η πλατφόρμα εξαφανίζεται.

Εξάλλου, σε αρκετές περιπτώσεις χάνονται χρήματα μέσω αγγελιών. Οι δράστες τηλεφωνούν σε ανυποψίαστους πολίτες με πρόφαση ότι ενδιαφέρονται να αγοράσουν άμεσα το προς πώληση προϊόν. Στην επικοινωνία αυτή ζητούν από τα θύματα να τους δώσουν είτε τα στοιχεία της κάρτας τους είτε τους κωδικούς e-banking τους και επιπλέον τους κωδικούς μιας χρήσης (OTP). Με τον τρόπο αυτόν υποτίθεται ότι θα καταθέσουν τα χρήματα σε λογαριασμό τους για την αγορά του προϊόντος. Ωστόσο τελικά συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο.

«Το τελευταίο διάστημα παρακολουθούμε την διοίκηση της Ελλάκτωρ να πορεύεται σε λανθασμένη κατεύθυνση, επιχειρώντας να αποδώσει τις ευθύνες για την αρνητική επίδοσή της, σε όλους τους άλλους εκτός από τις δικές της αποφάσεις ή παραλείψεις. Παρακολουθήσαμε με υπομονή το τελευταίο διάστημα απόψεις, δημοσιεύματα και επιχειρήματα που δεν ευσταθούν αλλά είμαστε υποχρεωμένοι να ενημερώσουμε το επενδυτικό κοινό και την κοινή γνώμη για ψεύδη και ανακρίβειες όταν διατυπώνονται επίσημα από την διοίκηση του Ομίλου Ελλάκτωρ στον οποίο είμαστε βασικοί μέτοχοι.

Πιστεύουμε ότι η εταιρεία στην οποία έχουμε επενδύσει όπως κι άλλοι μέτοχοι, πρέπει να διοικηθεί με αλήθειες, με θάρρος, με γνώση και κυρίως με την αποκατάσταση αισθήματος εμπιστοσύνης. Γιαυτό έχουμε το θλιβερό καθήκον να απορρίψουμε δημοσίως και ξεκάθαρα μερικά από τα ψέματα που ακούστηκαν πρόσφατα.

Ψέμα πρώτο: «Αναλάβαμε έργα ύψους 262 εκατομμυρίων και μόνο το 15% αυτών των έργων προέρχονται από την προηγούμενη διοίκηση»

Η αλήθεια είναι ότι: Από τα έργα ύψους 262 εκατ. τα 246,76 εκατ. ευρώ είναι εκείνα για τα οποία υπέβαλε προσφορές η προηγούμενη διοίκηση. Αυτό δεν αποτελεί δικός μας ισχυρισμό αλλά προκύπτει από τα αποτελέσματα εξαμήνου που ανακοίνωσε η εταιρεία το 2021. Συνημμένος ο σχετικός πίνακας.

Ψέμα δεύτερο: «Επαναδιαπραγματευτήκαμε όλα τα έργα»

Η αλήθεια είναι ότι τα δημόσια έργα τόσο στην Ελλάδα όσο και στη Ρουμανία δεν επιδέχονται νέα διαπραγμάτευση, ούτε ανατρέπονται αυθαίρετα και μονομερώς συμβάσεις που έχουν υπογραφεί. Ενδεχομένως εννοούν ότι επαναδιαπραγματεύονται με κάποιους υπεργολάβους αλλά ούτε αυτό αποτελεί πρόσχημα για την καθυστέρηση έργων και αν συμβαίνει πρέπει να γίνει γνωστό το αποτέλεσμα αυτής της επαναδιαπραγμάτευσης.

Ψέμα τρίτο: «Συμμετέχουμε σε όλα τα έργα που προκηρύσσονται»

Η αλήθεια είναι ότι η Άκτωρ συμμετείχε μόνο σε επτά από τα 101 έργα που περιλαμβάνονται στο πίνακα του ΕΣΗΔΗΣ (www.promitheus.gov.gr) με τα δημόσια έργα που προκηρύχθηκαν στην Ελλάδα. Στη Ρουμανία τα πράγματα είναι χειρότερα καθώς η εταιρεία δεν συμμετείχε σε κανένα νέο διαγωνισμό τους δέκα τελευταίους μήνες. Συνημμένος και αυτός o πίνακας.

Ψέμα τέταρτο: Οι ζημιές που γράφτηκαν την τριετία 2018 – 2020 ανήλθαν στα 470 εκατ. ευρώ και ευθύνονται για τα σημερινά δεινά

Η αλήθεια είναι ότι η προηγούμενη διοίκηση της εταιρείας που συχνά ελεεινολογείται από την σημερινή, ανέλαβε τον Σεπτέμβριο του 2018 και δύσκολα μπορεί να είναι υπεύθυνη για τα αποτελέσματα του έτους. Το 2019, η εταιρεία εμφάνισε ζημιές 114 εκατ. ευρώ που προέρχονταν από την αποτυχία των φωτοβολταϊκών στην Αυστραλία ο υπεύθυνος για τα οποία Ε. Σαραντόπουλος, συμμετέχει στη σημερινή διοίκηση!

Το τρίτο τρίμηνο του 2020 εμφανίζονταν ζημιές 25 εκατ. ευρώ και στο τέλος του έτους η νέα διοίκηση έκανε πρόβλεψη ζημίας επιπρόσθετα 122 εκατ. ευρώ. Το πρώτο εξάμηνο του 2021, πέραν των προβλέψεων αυτών αναλήφθηκαν από την σημερνή διοίκηση ζημιές επιπλέον 65 εκατ. ευρώ. Οι υπεύθυνοι των ζημιών βρίσκονται ανάμεσά τους και απολαμβάνουν τα καλά της διοίκησης.

Ψέμα πέμπτο: «Ευθύνη για αποζημίωση της Άτκινς στο έργο του Κατάρ»

Η αλήθεια είναι ότι: η διαιτησία της βρετανικής εταιρίας Άτκινς εναντίον της κοινοπραξίας που συμμετείχε η Ακτωρ ξεκίνησε το 2017, και προφανώς αφορά παλιότερα γεγονότα. Είναι προφανές ότι βαρύνει έργα και ημέρες διοικήσεων πριν από το 2017 με σαφέστατες ευθύνες των τότε ιθυνόντων.

Ψέμα έκτο: «Ο πρόεδρος της Ακτωρ δεν ελέγχει την εταιρεία P&C Development»

Η αλήθεια είναι ότι πρόκειται για την οικογενειακή επιχείρηση του επικεφαλής της Ακτωρ και δεν είναι δόκιμο να συνεργάζεται αδιαφανώς με την εισηγμένη εταιρεία ακόμα κι αν είναι τόσο «εξειδικευμένη» και αναντικατάστατη. Και μόνον ο ισχυρισμός που διατυπώθηκε σε συνέντευξη τύπου ότι ο επικεφαλής της Άκτωρ έδωσε εντολή στην P&C Development να μην ανταγωνίζεται την εισηγμένη, αποδεικνύει ότι την ελέγχει.

Αλήθεια μία: «Η διαμάχη με τους μετόχους βλάπτει την εταιρεία»

Εκτός όμως από αυτά, μερικές ανακρίβειες και πολλά μισά ψέματα ακούστηκε και μια αλήθεια. «Η διαμάχη με τους μετόχους βλάπτει την εταιρεία.» Η αυτονόητη αυτή παραδοχή σωστά διαπιστώθηκε δημόσια, αλλά θα ήταν χρήσιμο να απευθύνεται εσωτερικά προς τον μέτοχο που έχει ορίσει την σημερινή διοίκηση.

Οφείλουμε όμως να παραδεχθούμε για λόγους ουσιαστικούς και τυπικούς ότι διαφωνούμε με οποιανδήποτε απόπειρα δημιουργίας εξιλαστήριου θύματος. Ο κ. Χ. Παναγιωτόπουλος έχει βεβαίως ευθύνες ως πρόεδρος της Άκτωρ και της Reds αλλά κλήθηκε να δικαιολογήσει τα πεπραγμένα της Διοίκησης του Ομίλου, απολογούμενος για επιλογές και ευθύνες που ανήκουν σε άλλους».