Τη χρήση της πιστωτικής γραμμής ενισχυμένων όρων (Enhanced Conditions Credit Line -ECCL) του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), αλλά και των κορωνο-ομολόγων, ως προληπτική γραμμή άμυνας για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας του κορωνοϊούθα εξετάσει σήμερα το Συμβούλιο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο θα διεξαχθεί μέσω τηλεδιάσκεψης.
Οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου και κυρίως η Ιταλία και η Ισπανία επιμένουν στην χωρίς όρους επιστράτευση του ESM και των κορωνο-ομολόγων, προκειμένου να ξεπερασθούν αδυναμίες σε επίπεδο χρηματοδότησης και πιθανά προβλήματα ρευστότητας. Οι χώρες του Βορρά και ειδικά οι Γερμανία και Ολλανδία δεν θέλουν να υπάρξουν τέτοιες δραστικές λύσεις άμεσα, χωρίς να υπάρχει σαφήνεια για το πόσο θα διαρκέσει η κρίση και ποιες είναι οι οικονομικές της επιπτώσεις.
Αυτός ο διαχωρισμός φάνηκε και προχθές στο Eurogroup και χθες, οπότε εννέα ηγέτες κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μεταξύ των οποίων και ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, έστειλαν επιστολή στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ ζητώντας τη δημιουργία κορωνο-ομολόγων, ώστε να περιοριστούν οι συνέπειες της πανδημίας στις ευρωπαϊκές οικονομίες.
Με την επιστολή τους οι ηγέτες ζήτησαν την ενεργοποίηση όλων των κοινών δημοσιονομικών εργαλείων για να υποστηριχθούν οι εθνικές προσπάθειες και να διασφαλιστεί η οικονομική αλληλεγγύη, ειδικά μέσα στην ευρωζώνη. Επεσήμαναν δε την ανάγκη, «να εργαστούμε για ένα εργαλείο κοινού χρέους το οποίο θα εκδοθεί από ευρωπαϊκό θεσμό για να βρεθεί χρηματοδότηση στις αγορές, στην ίδια βάση και προς όφελος όλων των χωρών μελών διασφαλίζοντας έτσι τη σταθερή μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση για τις πολιτικές που απαιτούνται προκειμένου να αντιμετωπιστεί η ζημιά που έχει προκαλέσει η πανδημία».
Τη σχετική επιστολή συνυπέγραψαν ο Έλληνας πρωθυπουργός, ο Ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ, ο Πορτογάλος πρωθυπουργός Αντόνιο Κόστα, η Βελγίδα πρωθυπουργός Σόφι Βίλμες, ο Ιρλανδός πρωθυπουργός Λίο Βαράντκαρ, ο Λουξεμβούργιος πρωθυπουργός, Ξαβιέ Μπέτελ και ο Σλοβένος πρωθυπουργός, Γιάνεζ Γιάνσα.
Εκτός από το «εργαλείο κοινού χρέους», δηλαδή το ευρωομόλογο ή κορωνο-ομόλογο (coronabond) όπως το αποκαλούν κάποιοι, η Σύνοδος Κορυφής θα εξετάσει και την εμπλοκή του ESM στην αντιμετώπιση της πανδημίας.
Η συζήτηση θα περιστραφεί γύρω από την πιστωτική γραμμή ενισχυμένων όρων (Enhanced Conditions Credit Line -ECCL) του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, η οποία μπορεί να επιστρατευθεί για τη στήριξη κρατών στη μάχη κατά της οικονομικής κρίσης που προκαλεί η πανδημία του κορωνοϊού. Στην προχθεσινή τηλεδιάσκεψη του Eurogroup καταδείχθηκε πως όλοι αναγνωρίζουν τη σημαντικότητα της ύπαρξης της επιλογής της πιστωτικής γραμμής ενισχυμένων όρων, την οποία ο επικεφαλής της Ευρωομάδας Μάριο Σεντένο, χαρακτήρισε ως «τοίχο προστασίας». Και πράγματι είναι μια γραμμή άμυνας, καθώς έκαστο κράτος της Ευρωζώνης θα μπορούσε να αντλήσει χρηματοδότηση έως και 2% του ΑΕΠ του από την ECCL.
Ωστόσο, το μεγάλο ζητούμενο είναι το με ποιους όρους θα μπορεί κάποιο κράτος να κάνει χρήση της ECCL, δεδομένου ότι η Συνθήκη του ESM συνοδεύει τη σχετική πιστωτική γραμμή με Μνημόνιο και προαπαιτούμενα. Οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου θέλουν η χρήση της ECCL να γίνει χωρίς προαπαιτούμενα, καθώς υποστηρίζουν πως κάτι τέτοιο θα συνεπαγόταν στίγμα για τις οικονομίες τους. Οι χώρες του Βορρά, ωστόσο, θέλουν η χρήση της πιστωτικής γραμμής να γίνει με κάποιος όρους, έστω και ευέλικτους.
Βρούτσης: Θα μειωθούν τα εισοδήματα των Ελλήνων και η ανεργία θα ανέβει
Αναλυτικά, ο κ. Βρούτσης τόνισε:
“Η κρίση που βιώνει η ελληνική οικονομία και η Ευρώπη είναι πρωτοφανής και δεν έχει καμία σχέση με κρίσεις που έχουμε αντιμετωπίσει στο παρελθόν. Τι σημαίνει αυτό; Ο, τι η ελληνική οικονομία περνάει σε ύφεση, σημαίνει ότι θα μειωθούν τα εισοδήματα των Ελλήνων , λυπάμαι που το λέω αλλά πρέπει να πω την πραγματικότητα , και τρίτον η ανεργία θ ανέβει. Μας διαπερνά μια κρίση , η αντιμετώπιση της οποίας δεν γίνεται με συμβατό τρόπο.
Για τη διεύρυνση των μέτρων στήριξης:
“Είναι μια πρώτη περίμετρος μέτρων για κάλυψη επιχειρήσεων και εργαζομένων. Όσο βαθαίνει σε έκταση η κρίση η περίμετρος, η ομπρέλα αυτή θα διευρύνεται συνεχώς. Επί πλέον, και οι χρονικοί προσδιορισμοί που έχουμε βάλει μέσα από τις ΠΝΠ θα επεκτείνονται. Προς διαβεβαίωση του μεγάλου προβλήματος που διαπερνά την ελληνική οικονομία, θα σας πω ότι λίγο πριν κλείσει το πρώτο 24ωρο της έναρξης της πλατφόρμας ΕΡΓΑΝΗ , έχουν κάνει αίτηση πάνω από 50.000 επιχειρήσεις για να ενταχθούν στα μέτρα ανακούφισης.
Στις επιχειρήσεις δώσαμε ισχυρά κίνητρα για να επιβιώσουν, να κρατηθούν σε μια αδράνεια μέχρι να βγούμε από την κρίση. Καμία επιχείρηση δεν θα ευνοηθεί από αυτά τα μέτρα αν δεν υπάρξει ρήτρα διατήρησης θέσεων εργασίας”
Για τις εργασιακές σχέσεις και τον βαθμό ετοιμότητας την “επόμενη μέρα”:
“Το μέτρο της ευελιξίας της εκ περιτροπής εργασίας μπορεί να είναι για ένα μήνα, για δύο μήνες , μέχρι να βγούμε από την κρίση. Είναι απόλυτα διασφαλισμένες οι εργασιακές σχέσεις την επόμενη μέρα , αρκεί να βγούμε από την κρίση το συντομότερο δυνατόν.
Οι κίνδυνοι είναι τεράστιοι . Την ώρα όμως που θα βγούμε από την κρίση, πιστεύω ότι από την επόμενη μέρα αυτή η ανακοπή της αναπτυξιακής δυναμικής της ελληνικής οικονομίας πορείας και η ανακοπή της μείωσης της αποκλιμάκωσης της ανεργίας θα είναι ένα ελατήριο που θα έρθει προς τα πάνω. Οι δυνατότητες δεν είναι απεριόριστες, ούτε ο χρόνος είναι απεριόριστος. Δεν έχει να κάνει μόνο με το πόσο θ αντέξει η ελληνική οικονομία σε βάθος χρόνου, έχει να κάνει και με τη στήριξη της Ευρώπης”
Για το “ευρωομόλογο κοροναϊού” , το μέγεθος του προβλήματος στην Ισπανία και την προετοιμασία της Κυβέρνησης:
“Η πρωτοβουλία των εννέα ηγετών ανάμεσα στις οποίες και του Κυριάκου Μητσοτάκη ήταν πολύ σημαντική. Χτύπησαν το κουδούνι στην Ευρώπη του Βορρά. Και τους είπαν πολύ απλά, ελάτε να συνεργαστούμε, κάνετε τις απαραίτητες κινήσεις διότι κανείς δεν θα βγει νικητής απ αυτή τη διαδικασία. ‘Η όλοι ή κανένας . Όλοι θα ζημιωθούμε και θα χτυπηθούμε πολύ από αυτή την κρίση.
“Θα δούμε συνολικά ως Κυβέρνηση και το θέμα με τις συμβάσεις ορισμένου χρόνου. Θα δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις για να στηρίξουμε τον κόσμο και το θέμα της εργασίας. Δεν είναι όμως εύκολη άσκηση. Δεν είναι κάτι που αντιμετωπίζεται εύκολα με συγκεκριμένες προδιαγραφές και συγκεκριμένες πολιτικές.
“Δεν υπάρχουν ούτε λεφτόδενδρα, ούτε μαγικοί τρόποι. Η Ισπανία , μέσα σε μια εβδομάδα, έχασε 500.000 θέσεις εργασίας και προσπαθούν να τους καλύψουν με επίδομα ανεργίας. Εμείς είμαστε πιο γαλαντόμοι, πιο γενναίοι σε αυτό. Το κύμα των απολύσεων έχει ανακοπεί.
“Η Κυβέρνηση είναι προετοιμασμένη και κάνει κινήσεις προγραμματισμένες και μεθοδικές. Δεν κάνουμε αποσπασματικές κινήσεις εντυπώσεων.
“Προετοιμαζόμαστε για όλα τα δυσμενή σενάρια, ετοιμαζόμαστε για τα χειρότερα, άρα δεν εξαντλούμε τα καύσιμα μας σήμερα. Η Κυβέρνηση πρέπει ν αγκαλιάσει όλο τον κόσμο, τους αδύναμους, τους άνεργους , αυτούς που αύριο θα χάσουν τις δουλειές τους. Τα μετράμε όλα μέχρι το τελευταίο σεντ.
“Τα περισσότερα καύσιμα πρέπει να τα ρίξεις την επόμενη μέρα . Όταν θα τελειώσει η κρίση, να στηρίξεις δημοσιονομικά τη χώρα σου, τους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις έτσι ώστε το ελατήριο να εκτιναχθεί ακόμα πιο γρήγορα”