Σύμφωνα με ρεπορτάζ του matrix24.gr , στενός συνεργάτης του πρώην πρωθυπουργού, επιμένει οτι παρά το “απαγορευτικό” της πανδημίας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης διατηρεί στο πίσω μέρος των σχεδιασμών το χαρτί του εκλογικού αιφνιδιασμού !
Συγκεκριμένα αναφέρει στο ρεπορτάζ του – αναμεσα στα άλλα – ο γνωστός δημοσιογράφος Νίκος Φελέκης:
“Παραδέχεται ότι με την πανδημία σε πλήρη εξέλιξη είναι δύσκολο να στηθούν κάλπες και γίνεται ακόμη δυσκολότερο μετά τον εμβολιαστικό εκτροχιασμό, λόγω των προβλημάτων στην παραγωγή και τη διανομή των εμβολίων. Όμως εμφανίζεται βέβαιος ότι “ο Μητσοτάκης ψάχνει παράθυρο για να κάνει εκλογές”. Και θα τις κάνει, μάς λένε συνεργάτες του, “επειδή νομίζει ότι έτσι θα μηδενίσει το κοντέρ και εφόσον κερδίσει, όπως του λένε οι δημοσκόποι, θα έχει μια καθαρή τετραετία μπροστά του”. Ο Αλέξης Τσίπρας έχει διαφορετική γνώμη. Δεν θεωρεί σίγουρη τη νίκη Μητσοτάκη αν η οικονομική και κοινωνική καταστροφή συνεχιστεί. Ούτε ασπάζεται τις αναλύσεις των δημοσκόπων. “Ζουν σε κάποιο παράλληλο σύμπαν” λέει και προσθέτει: “Οι μικρομεσαίοι, οι αγρότες, οι άνεργοι, οι νεόπτωχοι ελεύθεροι επαγγελματίες, όσοι ζουν από τον τουρισμό και την εστίαση και κάτω από το όριο της φτώχειας μάλλον δεν περιλαμβάνονται στο δείγμα των 1200 τηλεφωνικών κλήσεων των γκαλοπατζήδων”. Από την άλλη δεν είναι λίγα τα στελέχη της Κουμουνδούρου -και όχι μόνον από την αριστερή μειοψηφία- τα οποία εκτιμούν ότι “υπό τις σημερινές συνθήκες το εκλογικό προβάδισμα της κυβερνήσεως είναι αδιαμφισβήτητο”. Μάλιστα κάποιοι, παρά τις επιμέρους επιφυλάξεις τους για την ορθότητα των ποσοστών, παραδέχονται ότι “σε γενικές γραμμές οι δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν την πραγματικότητα. Η ΝΔ έχει το προβάδισμα, αλλά οι ποιοτικοί δείκτες για την κυβερνητική διαχείριση της πανδημίας και της οικονομίας αρχίζουν να υποχωρούν”. Μπορεί, όπως παραδέχονται, να μην επωφελείται άμεσα ο ΣΥΡΙΖΑ όμως, όπως μάς επισημαίνει στενός συνεργάτες του Αλέξη Τσίπρα, “η εκλογική συμπεριφορά είναι όπως του επιβάτη του Μετρό, που αλλάζει διαδρομή. Κατεβαίνει σε μια στάση και περιμένει στην αποβάθρα μέχρι να έλθει το βαγόνι για τον τελικό του προορισμό”.
Μεγαλώνει ο “λογαριασμός” της κρίσης μέχρι τον Μάρτιο – Στο ζύγι παροχές και πρωτογενές έλλειμμα
Αναποδογυρισμένες καρέκλες έξω από κλειστό μαγαζί στο κέντρο της Αθήνας AP
Είναι φανερό πως η πανδημία δεν θα ολοκληρωθεί το πρώτο τρίμηνο του έτους και σε κάθε περίπτωση οι επιπτώσεις της θα έχουν μεγαλύτερη διάρκεια.
Ολοένα και μεγαλώνει ο «λογαριασμός» τη κρίσης καθώς η επαναφορά της αγοράς στην κανονικότητα δεν φαίνεται στον άμεσο ορίζοντα. Οι μεταλλάξεις του ιού και οι ανησυχίες που γεννούν, μαζί με το βραδύ ρυθμό των εμβολιασμών δημιουργούν αβεβαιότητα στην αγορά, που το μόνο που βλέπει ως σίγουρο είναι το «μοντέλο» ακορντεόν, με θέση και άρση απαγορευτικών, ανάλογα με την επιδημιολογική εικόνα.
Ήδη, η κυβέρνηση εξετάζει εναλλακτικά σενάρια στήριξης των επιχειρήσεων, ώστε να αποφύγει το «τσουνάμι» λουκέτων και έτσι αναπόφευκτα τα σενάρια αναθεώρησης του προϋπολογισμού είναι πάνω στο τραπέζι. Χαρακτηριστική ήταν χτες η αναφορά του υπουργού Οικονομικών Χρήστου ΣταΪκούρα που ουσιαστικά ανέβασε τον πήχη των δαπανών πάνω από τα 7,5 δισεκ, που είχαν καταγραφεί στον προϋπολογισμό.
Όπως είπε στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ τη Δευτέρα (2/1) οι πόροι που θα διατεθούν φέτος για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων λόγω της πανδημίας θα ξεπεράσουν τα 7,5 δισ. ευρώ που είχαν προϋπολογιστεί, τονίζοντας ότι θα υπάρξει ένα νέο πακέτο στήριξης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.
Είναι φανερό πως η πανδημία δεν θα ολοκληρωθεί το πρώτο τρίμηνο του έτους και σε κάθε περίπτωση οι επιπτώσεις της θα έχουν μεγαλύτερη διάρκεια. Η κυβέρνηση συνεπώς επανασχεδιάζει τις δράσεις της και ανεβάζει το λογαριασμό της πανδημίας που σύμφωνα με πληροφορίες θα διευρυνθεί με ένα έξτρα ποσό 2-3 δισεκ. ευρώ το επόμενο διάστημα. Και βέβαια αυτό το ποσό κανείς δεν μπορεί να προδικάσει εάν θα είναι αρκετό. Άλλωστε τα υπάρχοντα περιοριστικά μέτρα στη έχουν ένα μηνιαίο κόστος για την οικονομία ανέρχεται σε 500 εκατομμύρια € ενώ ένα ολικό lockdown επιφέρει μηνιαίο κόστος 3-3,5 δισεκ. ευρώ.
Ανεβαίνουν οι δαπάνες
Υπενθυμίζεται ότι ο πήχης των δαπανών για φέτος είχε μπει στα 67,2 δισ. ευρώ, ενώ το 2020 οι ανάγκες για μέτρα εκτίναξαν τις συνολικές δαπάνες στα 69,3 δισ. ευρώ έναντι αρχικής πρόβλεψης για 57,1 δις. ευρώ. Όπως φαίνεται όμως ο πήχης θα ανέβει καθώς θα απαιτηθούν μια σειρά από δράσεις στήριξης, κι αυτό μόνο μέχρι το Μάρτιο. Έτσι εκτιμάται ότι η νέα επιστρεπτέα, η επιδότηση επιχειρηματικών δανείων, η κάλυψη αποζημιώσεων ιδιοκτητών ακινήτων, οι αναστολές πληρωμών, η αναστολές εργαζομένων, η κάλυψη επιδομάτων ανεργίας μπορεί να αθροίσουν ένα λογαριασμό που θα υπερβαίνει τα 3 δισεκ. ευρώ. Και βέβαια θα υπάρξει και στην συνέχεια ανάγκη για στήριξη καθώς τουλάχιστον στον τουρισμό μέχρι τον Ιούνιο η «παρτίδα» θεωρείται χαμένη. Γιαυτό και 7,5 δισεκ. που είχαν προϋπολογιστεί, όπως είπε ο κ. Σταϊκούρας θα πρέπει να αυξηθούν.
Βέβαια αυτό, πέρα από την επιβάρυνση του ελλείμματος που για φέτος υπήρχε η πρόβλεψη ότι θα φτάσει το 3,9% είναι αναπόφευκτο να φέρει και μια πίεση και στο χρέος. Και μπορεί το σενάριο του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους να παραπέμπει σε ένα λελογισμένο πρόγραμμα δανεισμού 8-12 δισεκ. ευρώ το 2021, ωστόσο εάν τα πράγματα ξεφύγουν τότε δεν μπορεί να προδικάσει κανείς εάν ο πήχης θα ανέβει με έξοδο στις αγορές πάντα με την ομπρέλα της ΕΚΤ. Κι αυτή η ομπρέλα μπορεί να φέρνει μεν ασφάλεια στην άντληση των αναγκαίων ποσών, ωστόσο «φουσκώνει» το λογαριασμό του χρέους. Πάντως όσον αφορά τις πηγές χρηματοδότησης ο κ. Σταϊκούρας αναφέρθηκε μεν στην πρόσφατη επιτυχημένη έξοδο στις αγορές αλλά και στην ανάγκη ισορροπημένης διαχείρισης των διαθέσιμων πόρων.
Στα όρια
Όπως, πάντως, είπε ο υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, κ. Θεόδωρος Πελαγίδης, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ, η νομισματική πολιτική στην Ευρωζώνη φτάνει στα όριά της και είναι αναγκαία τώρα μια καλά διαμορφωμένη δημοσιονομική πολιτική με προσεκτικά υπολογισμένες και στοχευμένες κρατικές δαπάνες.
Ο κ. Πελαγίδης υπογράμμισε ότι τα προβλήματα του ελλείμματος και του χρέους, είναι υπαρκτά, αλλά υπάρχει η δυνατότητα πλέον τα χρέη να γίνουν βιώσιμα, ακόμα κι αν αυξηθούν, καθώς η Ευρώπη έχει αντλήσει διδάγματα από το παράδειγμα της ελληνικής διάσωσης την προηγούμενη δεκαετία, με τον φθηνό δανεισμό, τις περιόδους χάριτος και τις μακροχρόνιες ωριμάνσεις, το οποίο μεταφέρεται τώρα στην Ευρώπη συνολικά.
«Η διευκολυντική νομισματική πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας έχει βοηθήσει πάρα πολύ την Ελλάδα να χρηματοδοτήσει τις ανάγκες της μέχρι να έρθουν τα χρήματα του Ταμείου, γύρω στα 32 δισ. ευρώ», ανέφερε ο κ. Πελαγίδης. Τόνισε επίσης ότι: «Η Ελλάδα δανείζεται με πολύ χαμηλά επιτόκια και διότι η αγορά βλέπει ότι θα έρθει ανάκαμψη αλλά και ότι υπάρχει σχετικά καλή αντιμετώπιση της πανδημίας. Καθώς δε όλες οι χώρες αντιμετωπίζουν τα προβλήματα που αντιμετώπισε η Ελλάδα στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας η πιθανότητα να αφεθεί μια χώρα να αντιμετωπίσει τα προβλήματα μόνη της είναι μηδενική και αυτό εμπνέει εμπιστοσύνη».
Ο κ. Πελαγίδης εξέφρασε επίσης την εκτίμηση ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να δοκιμάσει την αγορά και για χαμηλότερα επιτόκια δανεισμού, με τίτλους μεγαλύτερης ωρίμανσης.
Τα μέτρα και οι πιέσεις για «μάζεμα» από τους θεσμούς
Στο πλαίσιο αυτό εξετάζονται και τα επόμενα μέτρα όπου βέβαια το εύρος της «περιμέτρου» προστασίας είναι το μεγάλο ζήτημα. Ήδη το ποιες επιχειρήσεις θα ενταχθούν στο πρόγραμμα «Γεφυρα ΙΙ» είναι στο τραπέζι της συζήτησης με τους θεσμούς που βλέποντας τις εξελίξεις και στο μέτωπο του χρέους ζητούν από την κυβέρνηση να είναι «φειδωλή» στις παροχές.
Παράλληλα προκρίνεται ένας νέος γύρος συμψηφισμών, μελλοντικών φορολογικών υποχρεώσεων με τις εισοδηματικές απώλειες που υπέστησαν οι φορολογούμενοι ως ένα μέτρο που διευκολύνει ταμειακά το κράτος που μπορεί έτσι τμηματικά να συμψηφίζει παροχές και υποχρεώσεις.
Τέλος στο πρόγραμμα επιδότησης παγίων δαπανών μέχρι του ποσού των 10 εκατ. ευρώ ο πήχης έχει μπει στα 450 – 500 εκ. ευρώ και βέβαια όλοι διερωτώνται κατά πόσον θα φτάσει με πολλές επιχειρήσεις σε εστίαση και τουρισμό να είναι στο μηδέν.