Τα “δωράκια” του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ 2021 αποτελούν αναγνώριση της δυσαρέσκειας που υπάρχει πια για την κυβέρνηση. Αλλά όπως ξεκαθάρισε, οι πολιτικές δεν αλλάζουν.
Η ομιλία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη ΔΕΘ έκρυβε ομολογουμένως εκπλήξεις, αφού έδωσε “δωράκια”, υπό το βάρος της διαπίστωσης ότι στα δύο χρόνια η κυβέρνηση πλέον αντιμετωπίζει δυσαρέσκεια από τους νέους και ομάδες ψηφοφόρων που ήταν καθοριστικές για την εκλογική νίκη του 2019.
Τα “δωράκια” αυτά όμως δε σημαίνουν και αλλαγή πολιτικής. Το δήλωσε εξάλλου ευθέως ο ίδιος ο πρωθυπουργός: Οι πολιτικές δεν αλλάζουν. “Μεταρρυθμίσεις” στην υγεία και την παιδεία, που συνεπάγονται εκχώρηση υπηρεσιών του ΕΣΥ σε ιδιώτες και καθοδήγηση πολλών νέων στην επαγγελματική εκπαίδευση, θα συνεχιστούν. Όπως και η πολιτική της κυβέρνησης στο ασφαλιστικό, την οποία εντάσσει σε ένα ιδιότυπο “πόλεμο των γενεών” με το γνωστό επιχείρημα ότι οι νέοι δεν πρέπει να πληρώνουν τις συντάξεις των παππούδων.
Αυτά όμως δεν απαντούν σε βασικά προβλήματα, όπως η έλλειψη καλοπληρωμένων και πλήρους απασχόλησης θέσεων εργασίας. Δεν είναι αλήθεια ότι οι νέοι προτιμούν τη μαύρη εργασία γιατί δεν πιστεύουν ότι θα πάρουν σύνταξη ποτέ (που δεν το πιστεύουν, αλλά γιατί φοβούνται πως θα καταρρεύσει το ασφαλιστικό σύστημα πριν έρθει εκείνη η ώρα). Αλλά όταν δεν υπάρχουν δουλειές με μισθούς επαρκείς και ασφάλιση, δεν τίθεται θέμα επιλογής.
Με 650 βασικό μισθό και 37% ανεργία στους νέους, η επιδότηση προσλήψεων (το μέτρο του “πρώτου ενσήμου”) αν και θετική κίνηση, δυστυχώς ενδέχεται να αποδειχθεί πολύ λίγη. Η πολιτεία θα πρέπει δε να λάβει σοβαρά υπόψη της τον κίνδυνο εργοδότες να εκμεταλλευθούν το μέτρο αυτό για να προσλαμβάνουν και μετά να απολύουν νέους, ώστε να πάρουν τα 600 ευρώ του εξαμήνου. Η εμπειρία από τα περιστατικά εργοδοτών που “τσέπωσαν” την κρατική ενίσχυση με την αναστολή εργασίας λόγω κορονοϊού, πρέπει να θέσει σε επιφυλακή την κυβέρνηση.
Το πιο ουσιαστικό από τα μέτρα που εξήγγειλε ο κ. Μητσοτάκης ήταν το “φρένο” σε περαιτέρω αυξήσεις στους λογαριασμούς της ΔΕΗ, έστω και τώρα, αφότου οι ανατιμήσεις είχαν ήδη ξεκινήσει. Όμως και αυτό κινδυνεύει να αποδειχθεί ανεπαρκές, αν και ήδη προανήγγειλε ουσιαστικά την επέκταση του και το πρώτο τρίμηνο του 2022.
Φυσικά και απέναντι στο αναμενόμενο κύμα ανατιμήσεων, θα πρέπει να προστατευθούν τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά και ορθώς λαμβάνονται μέτρα. Οι τεράστιες αυξήσεις όμως στο φυσικό αέριο, θα επηρεάσουν όλα τα νοικοκυριά, καθώς πλέον σημαντικό ποσοστό έχει επιλέξει αυτό τον τρόπο θέρμανσης.
Ενδιαφέρον έχει πάντως η επιχειρηματολογία της κυβέρνησης (όχι αβάσιμη βέβαια) ότι οι αυξήσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα και βασικά αγαθά οφείλονται σε εξωγενείς παράγοντες και σε ντόμινο διεθνών εξελίξεων. Με άλλα λόγια, φταίει ο… παγκόσμιος καπιταλισμός. Όχι δεν έγινε ο πρωθυπουργός “κόκκινος Κυριάκος”. Η λογική είναι πως αυτό είναι αναπόφευκτο, επομένως λαμβάνουμε κάποια μέτρα για να απορροφηθούν κάπως οι κραδασμοί.
Σημειωτέον ότι βασικό επιχείρημα και ελπίδα της κυβέρνησης είναι ότι οι ανατιμήσεις θα έχουν παροδικό χαρακτήρα. Η ζωή όμως διδάσκει ότι ουδέν μονιμότερον του προσωρινού δυστυχώς και η πολιτική ότι είναι καλύτερα κανείς να σχεδιάζει με βάση το worst case scenariο.
Όμως ορισμένα μέτρα ήταν εκτός συζήτησης εξαρχής για την κυβέρνηση, για ιδεολογικούς λόγους. Αντί για αυξήσεις μισθών, μείωση φορολογίας με στόχο την έμμεση αύξηση εισοδήματος. Καμία συζήτηση για πιο δραστικά μέτρα κατά των ανατιμήσεων, αφού το πλαφόν στις τιμές δεν είναι φιλελεύθερο μέτρο.
Και βέβαια η στήριξη των επιχειρήσεων παραμένει κομβική επιλογή της κυβέρνησης, η οποία επικαλείται ότι μόνο έτσι θα υπάρξει ανάπτυξη και περισσότερες θέσεις εργασίας.
Σε κάθε περίπτωση ο πρωθυπουργός συνεπής στην πολιτική του ιδεολογία εξακολουθεί να είναι. Το ερώτημα είναι εάν οι ψηφοφόροι που το 2019 επέλεξαν ΝΔ ή τουλάχιστον δεν ψήφισαν εναντίον της, θα παραμείνουν συνεπείς στη στάση τους. Ή εάν, λόγω και της απλής αναλογικής που ενισχύει τη χαλαρότητα της ψήφου, θα φλερτάρουν με την ψήφο διαμαρτυρίας. Με άλλα λόγια αν θα πειστούν από την ΤΙΝΑ του Μητσοτάκη και θα ψηφίσουν με γνώμονα ότι δεν υπάρχει εναλλακτική πολιτική και εάν τα δωράκια της ΔΕΘ θα είναι αρκετά για να κάνει η κυβέρνηση όντως μία ουσιαστική επανεκκίνηση.
Βίκυ Σαμαρά
Η αντίστροφη μέτρηση για πρόωρες εκλογές ξεκίνησε, με ορίζοντα τον Μάιο 
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την εκλογική διαδικασία
Αν και ο Κ. Μητσοτάκης διέψευσε το ενδεχόμενο εκλογών, η κυβέρνηση προχωρά σε ένα ξεκάθαρα εκλογικό σχεδιασμό με ανώτατο όριο τα τέλη της άνοιξης του 2022
Σε μία άτυπη μακρά προεκλογική περίοδο έχει μπει η χώρα μετά την ομιλία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη ΔΕΘ, καθώς παρά τη διάψευση πρόωρων εκλογών, είναι σαφές ότι ο χρόνος μετράει αντίστροφα.
Απώτατος χρονικός ορίζοντας θεωρείται ο Μάιος του 2022 για τις πρώτες κάλπες, αφού οι εκλογές θα είναι διπλές λόγω απλής αναλογικής και σε κάθε περίπτωση δεν θα ήταν ιδανικό οι δεύτερες κάλπες να στηθούν μετά τον Ιούνιο. Το καλοκαίρι άλλωστε μπορεί να επιφυλάσσει κινδύνους όπως έγινε εφέτος με τις πυρκαγιές, ενώ ο κ. Μητσοτάκης θα θέλει να προλάβει το ενδεχόμενο επιστροφής σε πιο σφιχτές δημοσιονομικές πολιτικές στην Ευρωζώνη.
Σημειωτέον ότι πολλά από τα μέτρα που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός έχουν ορίζοντα εξαμήνου, όπως η επιδότηση προσλήψεων νέων εργαζόμενων, αλλά και τα μέτρα συγκράτησης των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος, που αφορούν σε πρώτη φάση το τελευταίο τρίμηνο του 2019 αλλά είναι ανοιχτό να επεκταθούν και το πρώτο τρίμηνο του 2022.
Όμως και ο προϋπολογισμός του 2022 αναμένεται να περιλαμβάνει νέα θετικά μέτρα, όπως πχ για τον ΕΝΦΙΑ, ώστε η κυβέρνηση να οδηγηθεί σε ένα εκλογικό έτος με αφήγημα συνέχισης των φοροελαφρύνσεων για να μη χάσει τη μεσαία τάξη. Και βέβαια, θα αναζητήσει χώρο, όσο ακόμη η ΕΕ θα διανύει περίοδο χαλαρότητας λόγω κορονοϊού, ώστε να τάξει περισσότερα πριν τις εκλογές.
Τα εκλογικά σημάδια είναι λοιπόν πολλά. Ενδεικτικό είναι δε ότι μαζί με τον κ. Μητσοτάκη ταξίδεψε στη Θεσσαλονίκη ο Αμερικανός γκουρού της επικοινωνίας Σταν Γκρίνμπεργκ, ο άνθρωπος που είχε αναλάβει την πολιτική στρατηγική των εκλογών του 2019.
Ο πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Greenberg Quinlan Rosner Research, είναι ο άνθρωπος που είχε αναλάβει τις προεκλογικές καμπάνιες πολιτικών όπως ο Μπιλ Κλίντον, ο Τονι Μπλερ και ο Γκέρχαρντ Σρέντερ. Και η παρουσία του αποτέλεσε μία ακόμη ένδειξη του εκλογικού σχεδιασμού του Μαξίμου.
Η κυβέρνηση εν τω μεταξύ θέλει να εξαντλήσει τα όποια πολιτικά κέρδη από την προβολή των μέτρων που ανακοίνωσε ο κ. Μητσοτάκης στην ομιλία του το βράδυ του Σαββάτου.
Το οικονομικό επιτελείο εξειδίκευσε το πακέτο μέτρων της ΔΕΘ, ενώ το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας την επιδότηση και τις εκπτώσεις προκειμένου να καλυφθούν οι ενδεχόμενες περαιτέρω αυξήσεις στο ρεύμα, τόσο από τη ΔΕΗ όσο και από τους ιδιώτες παρόχους.
Μένει ωστόσο να φανεί η απήχηση του πακέτου της ΔΕΘ, δεδομένου ότι οι πολίτες ανησυχούν ιδιαίτερα για την έκταση των ανατιμήσεων και η κατάσταση στην αγορά εργασίας παραμένει κάθε άλλο παρά ρόδινη, ενώ ούτως ή άλλως η κυβέρνηση “βουλιάζει” στα κοινά μέχρι 34 ετών.
Η κυβέρνηση άλλωστε ετοιμάζεται για νέο γύρο παροχών, καθώς όπως προαναφέρθηκε τα πιο σημαντικά μέτρα έχουν ορίζοντα εξαμήνου και αυτό γίνεται προφανώς αντιληπτό και από τους πολίτες.
Ποντάρει ταυτόχρονα βέβαια στην εκτίμηση ότι το φαινόμενο των αυξήσεων των τιμών θα είναι παροδικό και θα υποχωρήσει από τις αρχές του νέου έτους, γεγονός που θα αφήσει χώρο για περισσότερες κινήσεις.
Βίκυ Σαμαρά