Για ακόμα μια φορά, ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν προειδοποιεί τη Σουηδία ότι θα παγώσει την ένταξή της στο ΝΑΤΟ, εάν η σκανδιναβική χώρα δεν «συμμορφωθεί» με τις επιθυμίες της Άγκυρας. Την ίδια στιγμή, στέλνει σαφέστατο μήνυμα προς τη Συμμαχία, αναμένοντας προφανώς και τις δικές της ενέργειες.
Συγκεκριμένα, έπειτα από το υπουργικό συμβούλιο που έγινε στην Άγκυρα, ο Ερντογάν προέβη σε δηλώσεις, κυρίως «εσωτερικής κατανάλωσης» με το βλέμμα στις επικείμενες εκλογές.
Όταν αναφέρθηκε στο θέμα των δύο υπό ένταξη χωρών στο ΝΑΤΟ (Φινλανδίας και Σουηδίας), ο Ερντογάν δήλωσε ότι η Τουρκία πήγε στην Ισπανία (στη σύνοδο της Συμμαχίας) και κατέθεσε τις θέσεις της σε όλες τις χώρες-μέλη για αυτό το ζήτημα.
«Θα ήθελα να υπενθυμίσω για άλλη μία φορά ότι αν αυτές οι χώρες δεν κάνουν τα απαραίτητα βήματα για να εκπληρωθούν οι όροι μας, θα παγώσουμε τη διαδικασία. Βλέπουμε ότι ειδικά η Σουηδία δεν δείχνει μια καλή εικόνα σε αυτό το θέμα. Η στάση μας ως Τουρκία είναι πολύ σαφής», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Τούρκος πρόεδρος.
Υπενθυμίζεται ότι ο Ερντογάν, αμέσως μετά τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη, είχε δηλώσει πως το τουρκικό κοινοβούλιο δεν χρειάζεται να βιαστεί για να εγκρίνει τις υποψηφιότητες της Φινλανδίας και της Σουηδίας, τονίζοντας ότι η Άγκυρα θα πρέπει πρώτα να δει αν οι δύο χώρες θα τηρήσουν τις υποσχέσεις που έδωσαν σε αντάλλαγμα για την υποστήριξη της Τουρκίας, περιλαμβανομένης της έκδοσης των υπόπτων που ζητεί η χώρα του.
Κατάσταση έκτακτης ανάγκης κήρυξε ο υπηρεσιακός πρόεδρος της Σρι Λάνκα, Ρανίλ Βικρεμεσίνγκε, σήμερα, εν μέσω λαϊκής δυσαρέσκειας και μαζικότατων διαδηλώσεων που ζητούν την παραίτησή του. Με αυτόν τον τρόπο ο πρωθυπουργός και προσωρινά πρόεδρος μέχρι την εκλογή νέου προέδρου από το κοινοβούλιο της χώρας της Τετάρτης, χαρίζει υπερεξουσίες στον εαυτό του.
Οι διαδηλώσεις υπέρ της παραίτησής του Βικρεμεσίνγκε πραγματοποιούνται στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας από την Παρασκευή, όταν ανέλαβε υπηρεσιακός πρόεδρος, καθώς είναι στενός συνεργάτης και του διαφυγόντα τέως προέδρου Ρατζαπάξα και θεωρείται συνυπεύθυνος για τη διαφθορά και τη φτωχοποίηση της χώρας, που διανύει τη χειρότερη κρίση στην ιστορία της. Μάλιστα, ορισμένοι διαδηλωτές έκαψαν ακόμη και το ομοίωμά του.
Ο Βικρεμεσίνγκε ανέφερε σε δήλωσή του ότι οι διαπραγματεύσεις για την εξασφάλιση πακέτου διάσωσης από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί, ενώ παράλληλα προχωρούν οι συζητήσεις για με ξένες χώρες για την παροχή οικονομικής βοήθειας. Δεν υπήρξε κανένα σχόλιο από το ΔΝΤ για την εκτίμηση του Βικρεμεσίνγκε για την κατάσταση των συνομιλιών για το πακέτο διάσωσης.
Είπε επίσης ότι παρέχεται βοήθεια στους ανθρώπους και λαμβάνονται μέτρα για την επίλυση των ελλείψεων σε καύσιμα και αέριο για μαγείρεμα στα νοικοκυριά.
Ωστόσο, ανέφερε ότι ορισμένα «στοιχεία μέσα στην κοινωνία» προσπαθούσαν να διαταράξουν την ειρήνη. Δεν διευκρίνισε ποια είναι αυτά, όμως διαβεβαίωσε ότι οι ταραχές δεν πρόκειται να εμποδίσουν την «πρόοδο της χώρας».
Ο Βικρεμεσίνγκε είπε επίσης ότι οι ειρηνικοί διαδηλωτές που έχουν γόνιμους προβληματισμούς θα συνομιλήσουν με την κυβέρνηση προκειμένου να βρεθούν λύσεις. Προέτρεψε επίσης τα πολιτικά κόμματα να παραμερίσουν τις διαφορές τους και να σχηματίσουν «μια κυβέρνηση όλων των κομμάτων που θα επέτρεπε στη χώρα να ανακάμψει από την οικονομική κρίση».
Δεν υπήρξε άμεση απάντηση από τα πολιτικά κόμματα στα σχόλιά του αυτά.
Οι βουλευτές του κοινοβουλίου που συναντήθηκαν το Σάββατο ξεκίνησαν τη διαδικασία εκλογής νέου προέδρου για να υπηρετήσει το υπόλοιπο της θητείας του Ρατζαπάξα. Οι υποψηφιότητες για την εκλογή του νέου προέδρου θα παρουσιασθούν την Τρίτη και εάν υπάρχουν περισσότεροι από ένας υποψήφιοι, οι βουλευτές θα ψηφίσουν την Τετάρτη.
Το έκτακτο διάταγμα που εκδόθηκε από τον Βικρεμεσίνγκε επικαλείται τμήματα του Διατάγματος Δημόσιας Ασφάλειας που του επιτρέπουν να εκδίδει κανονισμούς προς το συμφέρον της δημόσιας ασφάλειας και τάξης. Μπορεί να εξουσιοδοτήσει συλλήψεις και κρατήσεις, να προχωρήσει στην κατάσχεση ιδιωτικής περιουσίας και να διατάξει την έρευνα οποιουδήποτε χώρου από τις αρχές. Μπορεί επίσης να τροποποιήσει ή να αναστείλει οποιονδήποτε νόμο.
Τα κρατικά ταμεία της Σρι Λάνκα έχουν αδειάσει εδώ και βδομάδες με αποτέλεσμα να αδυνατεί να πληρώσει για τις εισαγωγές βασικών αγαθών όπως τρόφιμα, λιπάσματα, φάρμακα και καύσιμα για τα 22 εκατομμύρια κατοίκους της. Η ραγδαία οικονομική της κατάρρευση ήταν ακόμη πιο συγκλονιστική επειδή πριν από την κρίση, η οικονομία μεγεθυνόταν με μια αυξανόμενη, άνετη μεσαία τάξη.
Η Σρι Λάνκα ζητά βοήθεια από το ΔΝΤ και άλλους πιστωτές, αλλά κορυφαίοι αξιωματούχοι λένε ότι τα οικονομικά της είναι τόσο φτωχά που ακόμη και η εξασφάλιση ενός προγράμματος διάσωσης δεν είναι τόσο απλή υπόθεση.
Αν και πολλοί υπουργοί της κυβέρνησης Ρατζαπάξα παραιτήθηκαν τον Απρίλιο υπό το βάρος των διαμαρτυριών, ο ίδιος παρέμεινε στην εξουσία μέχρι την περασμένη εβδομάδα, οπότε το έσκασε για τις Μαλδίβες και στη συνέχεια πέταξε για τη Σιγκαπούρη προκειμένου να αποφύγει την εις βάρος του ποινική δίωξη όταν δεν θα κατείχε πλέον το αξίωμα του προέδρου που του παρείχε ασυλία.
Οι κύριες διαδηλώσεις στη Σρι Λάνκα έχουν γίνει στην πρωτεύουσα, το Κολόμπο, όπου μεγάλα πλήθη συγκεντρώνονταν έξω από την προεδρική κατοικία για περισσότερες από 100 μέρες.
Αβεβαιότητα σκορπά η Gazprom στην Ευρώπη – Τι απάντησε η γερμανική Uniper
Η μεγαλύτερη εταιρία εισαγωγής φυσικού αερίου στη Γερμανία, Uniper, απέρριψε χθες το βράδυ επισήμως τον ισχυρισμό της Gazprom περί λόγων «ανωτέρας βίας». Ο ρωσικός ενεργειακός κολοσσός Gazprom ενημέρωσε, πριν πέντε μέρες, τους πελάτες του στην Ευρώπη ότι δεν μπορεί να εγγυηθεί τις παραδόσεις φυσικού αερίου
Στην επιστολή της 14ης Ιουλίου, το ρωσικό κρατικό μονοπώλιο φυσικού αερίου επικαλείται αναδρομικά λόγους ανωτέρας βίας σε ό,τι αφορά τις παραδόσεις που χρονολογούνται από τις 14 Ιουνίου. Η είδηση βλέπει το φως της δημοσιότητας καθώς ο Nord Stream 1, ο βασικός αγωγός που μεταφέρει το ρωσικό φυσικό αέριο στη Γερμανία και πέραν αυτής, υποβάλλεται σε ετήσια συντήρηση που έχει προγραμματιστεί να ολοκληρωθεί την Πέμπτη.
Η επιστολή ενίσχυσε τους φόβους της Ευρώπης ότι η Μόσχα θα μπορούσε να κρατήσει «παγωμένο» τον αγωγό σε αντίποινα για τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν σε βάρος της Ρωσίας για τον πόλεμο στην Ουκρανία, εντείνοντας την ενεργειακή κρίση που απειλεί να βυθίσει την ευρωπαϊκή οικονομία στην ύφεση.
Όπως δήλωσε εκπρόσωπος της Uniper στο Γερμανικό Πρακτορείο dpa, η εταιρία έλαβε επιστολή από την Gazprom Export, θυγατρική του ρωσικού ενεργειακού κολοσσού, στην οποία κάνει λόγο για «ανωτέρα βία», στην οποία αποδίδονται τόσο οι τρέχουσες όσο και οι προηγούμενες, από τις 14 Ιουνίου, ελλείψεις στις παραδόσεις αερίου. «Θεωρούμε αδικαιολόγητους τους ισχυρισμούς και τους έχουμε και επισήμως απορρίψει», δήλωσε εκπρόσωπος της Uniper.
Ως «ανωτέρα βία» περιγράφεται από τη σύμβαση των δύο πλευρών ένα εξωτερικό, απρόβλεπτο γεγονός πέρα από τον έλεγχο ενός από τους αντισυμβαλλόμενους και μπορεί να είναι πόλεμος, φυσική καταστροφή ή πανδημία.
Ο γερμανορωσικός αγωγός Nord Stream 1 έχει τεθεί εκτός λειτουργίας από τις 11 Ιουλίου, σύμφωνα με το πρόγραμμα τακτικής συντήρησής του, αλλά και πριν από αυτό η ρωσική κρατική εταιρία είχε μειώσει τις παραδόσεις της στο 40% των συμφωνηθέντων.
Ανησυχίες της Γερμανικής κυβέρνησης
Η γερμανική κυβέρνηση έχει τις τελευταίες εβδομάδες εκφράσει κατ’ επανάληψη τις ανησυχίες της για το ενδεχόμενο η ρωσική πλευρά, ακόμη και μετά την ολοκλήρωση των εργασιών, να μην επαναλάβει την προμήθεια φυσικού αερίου μέσω του αγωγού. «Δεν είμαι σε θέση να προβλέψω οτιδήποτε. Όλα είναι πιθανά, όλα μπορούν να συμβούν. Από το να ρέει και πάλι περισσότερο αέριο έως και το να σταματήσει εντελώς η ροή (…) Ειλικρινά, πρέπει να προετοιμαζόμαστε για το χειρότερο και να εργαζόμαστε για το καλύτερο», δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ο υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ στη Γερμανική Ραδιοφωνία. Ο επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Δικτύων Κλάους Μιούλερ έκανε από την πλευρά του λόγο για «ρευστή κατάσταση» και «αντιφατικά μηνύματα» από τη ρωσική πλευρά.
Σε αυτό το κλίμα αβεβαιότητας η γερμανική πλευρά κατέβαλε κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να επιστραφεί εν μέσω κυρώσεων η επισκευασμένη τουρμπίνα από τον Καναδά. Δέχθηκε δε την έντονη διαμαρτυρία του προέδρου της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος έκανε λόγο για παραβίαση των κυρώσεων.
Η πληρότητα των γερμανικών εγκαταστάσεων αποθήκευσης κυμαίνεται τις τελευταίες ημέρες μεταξύ 61-65%. Σύμφωνα ωστόσο με το υπουργείο Οικονομίας, ακόμη και εάν επιτευχθεί 100% πληρότητα, υπό τις σημερινές συνθήκες το φυσικό αέριο θα επαρκεί μόνο για δυόμιση μήνες ενός «κανονικού» χειμώνα.
Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες του περιοδικού Der Spiegel, εάν η Ρωσία μηδενίσει τη ροή φυσικού αερίου, οι τοπικές δεξαμενές αποθήκευσης της Γερμανίας θα άδειαζαν σταδιακά εντελώς πριν από την έναρξη της περιόδου θέρμανσης. Την ίδια ώρα ωστόσο, επισημαίνει το περιοδικό, σοβαρό επιχείρημα κατά του σεναρίου πλήρους διακοπής της παροχής αποτελεί η τεράστια ζημιά που θα προκαλείτο στην ίδια τη Ρωσία, εάν σταματούσε να προμηθεύει με αέριο την ΕΕ.
Καθυστέρηση στην παράδοση τουρμπίνας
Στις 14 Ιουνίου η ρωσική Gazprom μείωσε τη ροή του αγωγού στο 40%, επικαλούμενη την καθυστέρηση παράδοσης μιας τουρμπίνας που επισκευάζεται στον Καναδά από τον προμηθευτή εξοπλισμού Siemens Energy.
Ο Καναδάς έστειλε αεροπορικώς στις 17 Ιουλίου την τουρμπίνα για τον αγωγό στη Γερμανία, μετά την ολοκλήρωση των εργασιών επισκευής, σύμφωνα με την εφημερίδα Kommersant που επικαλείται αξιωματούχους με γνώση της υπόθεσης.
Θα χρειαστούν άλλες 5-7 ημέρες προκειμένου να φτάσει η τουρμπίνα στη Ρωσία, σύμφωνα με την ίδια πηγή, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα παρουσιαστούν προβλήματα με την επιμελητεία και τα τελωνεία.
Το υπουργείο Οικονομίας της Γερμανίας ανέφερε χθες Δευτέρα ότι δεν μπορούσε να δώσει λεπτομέρειες για το πού βρίσκεται η τουρμπίνα. Ωστόσο, εκπρόσωπος του υπουργείου είπε ότι ήταν ένα ανταλλακτικό που προοριζόταν να χρησιμοποιηθεί από τον Σεπτέμβριο, κάτι που σημαίνει ότι η απουσία του δεν θα μπορούσε να είναι ο πραγματικός λόγος για τη μείωση των ροών φυσικού αερίου πριν από τη συντήρηση.
Βαρύ το τίμημα για τη Ρωσία και την εταιρεία
Ο αυστριακός όμιλος πετρελαίου και φυσικού αερίου OMV, πάντως, δήλωσε χθες Δευτέρα ότι αναμένει πως οι παραδόσεις φυσικού αερίου από τη Ρωσία μέσω του αγωγού Nord Stream 1 θα επαναληφθούν, όπως είχε προγραμματιστεί μετά τη διακοπή.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία έχει επιβάλει κυρώσεις σε βάρος της Μόσχας, σκοπεύει να βάλει τέλος στη χρήση ρωσικών ορυκτών καυσίμων έως το 2027, αλλά θέλει να συνεχιστούν οι παραδόσεις επί του παρόντος καθώς αναπτύσσει εναλλακτικές πηγές.
Για τη Μόσχα και την Gazprom, οι ενεργειακές ροές αποτελούν ζωτικής σημασίας έσοδα καθώς οι κυρώσεις της Δύσης για την εισβολή στην Ουκρανία — την οποία το Κρεμλίνο χαρακτηρίζει «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» — έχουν βαρύτατες συνέπειες για τη ρωσική οικονομία.
Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών της Ρωσίας, ο ομοσπονδιακός προϋπολογισμός ενισχύθηκε με 6,4 τρισεκατομμύρια ρούβλια (114,29 δισεκατομμύρια δολάρια) από τις πωλήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου το πρώτο εξάμηνο του έτους. Αξίζει να σημειωθεί πως οι προβλέψεις για το 2022 έκαναν λόγο για συνολικά έσοδα ύψους 9,5 τρισεκατομμυρίων ρουβλίων.
Υπενθυμίζεται ότι η περίοδος χάριτος για τις πληρωμές δύο διεθνών ομολόγων της Gazprom λήγει σήμερα.
Ποιο είναι το σχέδιο αντιμετώπισης ελλείψεων σε φυσικό αέριο
Στη Γερμανία, εάν η Ρωσία σταματήσει εντελώς την προμήθεια φυσικού αερίου, ο περιορισμός της κατανάλωσης θα πρέπει να φτάσει το 29%, ενώ, αν στο μεταξύ έχουν τεθεί σε λειτουργία οι τερματικοί σταθμοί LNG που προετοιμάζονται, θα αρκεί ο περιορισμός να φτάσει το 20%, εκτιμά το Ινστιτούτο Bruegel.
Ενόψει του κινδύνου σοβαρής έλλειψης φυσικού αερίου, ανοίγει και η συζήτηση σχετικά με την ιεράρχηση των προτεραιοτήτων σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Σύμφωνα με το υπάρχον σχέδιο, προηγούνται οι θεμελιώδεις κρατικές δομές, ασφάλειας και υγείας και ακολουθούν τα νοικοκυριά, ενώ τελευταία έρχεται η βιομηχανία. «Οι ισχύοντες κανόνες δημιουργήθηκαν για μια μικρής διάρκειας διακοπή μεμονωμένων γραμμών. Οι πολιτικοί στο Βερολίνο και στις Βρυξέλλες πρέπει να φτιάξουν νέους κανονισμούς για τη σκληρή νέα ενεργειακή πραγματικότητα», δήλωσε ο Πρόεδρος της Ένωσης Γερμανικών Βιομηχανιών (BDI) Ζίγκφριντ Ρούσβουρμ και ζήτησε «όλα τα τμήματα της κοινωνίας να αναλάβουν ευθύνες ανάλογες με τις δυνατότητές τους – εκτός από επιχειρήσεις, δήμους και κρατίδια, οι ιδιώτες καταναλωτές πρέπει να γίνουν κομμάτι της μαζικής εκστρατείας εξοικονόμησης ενέργειας». Η Γερμανία θα αντιμετωπίσει «μια μακροπρόθεσμη έλλειψη φυσικού αερίου», προειδοποίησε ο κ. Ρούσβουρμ.
