Τρεις Τούρκοι υπήκοοι, οι οποίοι ζητούσαν άσυλο στην Ελλάδα τον Σεπτέμβριο, φαίνεται να βασανίστηκαν από Έλληνες αξιωματούχους, οι οποίοι φορούσαν πολιτικά, ενώ στη συνέχεια τους έβαλαν παράνομα σε μια βάρκα και τους γύρισαν πίσω στην Τουρκία.
Τρεις Τούρκοι υπήκοοι, οι οποίοι ζητούσαν άσυλο στην Ελλάδα τον Σεπτέμβριο, φαίνεται να βασανίστηκαν από Έλληνες αξιωματούχους, οι οποίοι φορούσαν πολιτικά, ενώ στη συνέχεια τους έβαλαν παράνομα σε μια βάρκα και τους γύρισαν πίσω στην Τουρκία.
Ο Φουρκάν Κουρτ, ένας από τους 3 αιτούντες άσυλο, δήλωσε στο OpenDemocracy, το οποίο αποκαλύπτει την ιστορία, πως στις 28 Σεπτεμβρίου κολύμπησαν περίπου 4 χιλιόμετρα, με τη βοήθεια ενός θαλάσσιου σκούτερ. Συγκεκριμένα, από την τουρκική παράκτια πόλη Κουσάντασι κατευθύνθηκαν στη Σάμο. Στη συνέχεια, περπάτησαν 10 χιλιόμετρα μακριά από την ακτή, κατευθυνόμενοι προς το κέντρο του νησιού, προτού συλληφθούν από το Λιμενικό, το οποίο τους ανάγκασε παράνομα να επιστρέψουν στην Τουρκία, όπου υπόκεινται σε διώξεις.
Σύμφωνα με τον ίδιο, κατά τη διάρκεια των ξυλοδαρμών που δέχθηκαν, η ελληνική ακτοφυλακή τους ρωτούσε επανειλημμένα πώς κατάφεραν να διασχίσουν το Αιγαίο, τι είχαν κάνει και από ποιο σημείο είχαν ξεκινήσει το ταξίδι τους. Οι τρεις άνδρες αρνήθηκαν να απαντήσουν. «Εκτιμώ ότι μας χτύπησαν έτσι ώστε να μας τιμωρήσουν για το γεγονός ότι μπορούμε να διασχίσουμε το Αιγαίο δίχως να το γνωρίζουν» λέει ο Κουρτ. «Ήθελαν να πάρουν περισσότερες πληροφορίες για το πώς καταφέραμε να περάσουμε και ποιες μεθόδους χρησιμοποιήσαμε. Μας έδειχναν “τα δόντια τους” για να μας εμποδίσουν να ξαναπροσπαθήσουμε».
Ο αριθμός των Τούρκων προσφύγων που στέλνονται παράνομα πίσω από Έλληνες αξιωματούχους φαινομενικά έχει αυξηθεί δραματικά, εν μέσω μιας αύξησης της μετανάστευσης, που πολλοί θεωρούν πως τροφοδοτείται από την ολοένα και αυξανόμενη καταστολή των αντιπάλων από τον Ερντογάν.
Συνεντεύξεις και έγγραφα που ελήφθησαν από δικηγόρους στην Ελλάδα και στην Τουρκία, από τα ίδια τα θύματα αλλά και από μέλη των οικογενειών τους, δείχνουν πως η Ελλάδα πραγματοποίησε τουλάχιστον 233 επαναπροωθήσεις Τούρκων υπηκόων από τον Μάιο του 2021.
Όλα αυτά τα θύματα, τα οποία ήθελαν να αποφύγουν δίωξη στην Τουρκία, έφθασαν στην Ελλάδα διασχίζοντας τα χερσαία ή τα θαλάσσια σύνορα. Μοιράστηκαν τις τοποθεσίες τους με δικηγόρους ή μέλη της οικογένειάς τους μέσω κάποιας εφαρμογής ανταλλαγής μηνυμάτων, ή έστελναν φωτογραφίες και βίντεο έτσι ώστε να αποδείξουν ότι έχουν φτάσει στην ελληνική επικράτεια.
Ωστόσο, Έλληνες συνοριοφύλακες τους έστειλαν πίσω στην Τουρκία, όπου στη συνέχεια δεκάδες συνελήφθησαν, όπως σημειώνει το OpenDemocracy, με κατασκευασμένες κατηγορίες για τρομοκρατία.
«Ένα όχημα της αστυνομίας στη Σάμο σταμάτησε κα έλεγξε τις ταυτότητές μας, αλλά στη συνέχεια μας άφησε», προσθέτει ο Κουρτ στο OpenDemocracy. «Μόλις πέντε λεπτά αργότερα, εμφανίστηκε ένα πολιτικό αυτοκίνητο, με δύο άνδρες με πολιτικά αλλά οπλισμένους. Ένας από αυτούς μας είπε ότι ήταν λιμενικοί και μας έδειξε την αστυνομική του ταυτότητα. Στη συνέχεια μας πήραν με το αυτοκίνητό τους, μας πήγαν στο λιμάνι και μας ανάγκασαν με τη βία να μπούμε στο σκάφος».
Βίντεο που κατέγραψαν οι άνδρες δείχνει πως είχαν φτάσει στο χωριό «Ποσειδώνειο» της Σάμου, το πρωί πριν τους παραλάβουν οι Λιμενικοί. Ένα άλλο βίντεο, τραβηγμένο δύο ώρες αργότερα, αποκαλύπτει την πινακίδα του ελληνικού αστυνομικού αυτοκινήτου και τα πρόσωπα των αστυνομικών που αλληλεπιδρούν με τους 3 άνδρες, πριν εμφανιστούν οι άνδρες με τα πολιτικά, οι οποίοι τελικά τους οδήγησαν με βία πίσω στην Τουρκία.
Ο Κουρτ τονίζει: «Και οι δύο άνδρες μπήκαν μαζί μας στο σκάφος. Μας ανάγκασαν να ξαπλώσουμε στο κατάστρωμα και στη συνέχεια μας κλώτσησαν στα πλευρά και στα γεννητικά μας όργανα. Είχε πολύ κρύο και συνέχιζαν να μας χτυπούν. Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα για μένα να αναγνωρίσω τους άνδρες που μας έκαναν αυτά τα πράγματα. Αλλά δεν περίμενα να λάβω τέτοια απάνθρωπη μεταχείριση σε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Ο Άνθιμος Σιδέρης, όταν επικοινώνησε με την αστυνομία της Σάμου, δεν έλαβε καμία απάντηση για το γεγονός, καθώς του είπαν πως δεν γνώριζαν κάτι.
Η Ελλάδα αρνείται πως χρησιμοποιεί αυτή την πρακτική, η οποία μάλιστα απαγορεύεται από το διεθνές δίκαιο, καθώς μια χώρα δεν μπορεί να αναγκάζει τους πρόσφυγες ή τους αιτούντες άσυλο να επιστρέψουν σε μια χώρα στην οποία ενδέχεται να υποστούν διώξεις.
Ωστόσο, οπτικό υλικό, συμπεριλαμβανομένων φωτογραφιών που φαίνεται να δείχνουν τραυματισμούς που προκλήθηκαν από βασανισμούς από τις ελληνικές αρχές, όπως και μαρτυρίες, αμφισβητούν την παραπάνω άρνηση. Σύμφωνα με τον Άνθιμο Σιδέρη, Έλληνα δικηγόρο που ασχολείται με την υπόθεση της συγκεκριμένης ομάδας, «τα στοιχεία αυτά θα βοηθήσουν στην έναρξη έρευνας σχετικά με παράνομες ενέργειες που προφανώς διαπράττονται από ορισμένα μέλη της Ελληνικής Ακτοφυλακής».
Πίσω στην Τουρκία
Από τους τρεις άνδρες, ο Κουρτ, αφέθηκε ελεύθερος από την Τουρκική αστυνομία, μια μέρα μετά την επαναπροώθηση, καθώς ένα τοπικό δικαστήριο τον είχε προηγουμένως αθωώσει για το γεγονός πως είναι μέλος του κινήματος Γκιουλέν, το οποίο η Άγκυρα θεωρεί τρομοκρατική ομάδα και κατηγορεί ότι υποκίνησε το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016.
Παρά την αθώωσή του, ο 35χρονος δεν μπορεί να φύγει από την Κωνσταντινούπολη, ενώ πρέπει να εμφανίζεται στο τμήμα κάθε εβδομάδα. Εισαγγελέας έχει ασκήσει έφεση στην απόφαση, κι έτσι αν καταδικαστεί, κινδυνεύει με φυλάκιση τουλάχιστον 6 ετών.
Οι άλλοι δύο άνδρες, είχαν καταδικαστεί αμέσως σε ποινή φυλάκισης 6 ετών για συμμετοχή στο κίνημα Γκιουλέν. Οι ίδιοι αρνούνται πως είναι μέλη του. Μιλώντας στο OpenDemocracy, η σύζυγος του ενός δήλωσε πως είχαν αποφασίσει να εγκαταλείψουν την Τουρκία τον Σεπτέμβριο. «Είχε δαιμονοποιηθεί και δεχόταν διακρίσεις, δεν μπορούσε να ζήσει ελεύθερα. Δεν μπορούσε να βρει δουλειά κι έτσι αποφασίσαμε να μετακομίσουμε στη Γερμανία και να υποβάλουμε αίτηση για οικογενειακή επανένωση». Ωστόσο ο άνδρας της δεν μπορούσε να εγκαταλείψει νόμιμα την Τουρκία, καθώς του είχε επιβληθεί απαγόρευση ταξιδιού.
Η ίδια επισημαίνει πως ο σύζυγός της, από τη φυλακή που βρίσκεται τώρα, την ενημέρωσε πως η Ελληνική Ακτοφυλακή τους χτύπησε τόσο άσχημα, που «ευχόμουν να μείνω ζωντανός. Θα μπορούσα να είχα πεθάνει στο Αιγαίο».
Μιλώντας στο OpenDemocracy, η δρ. Έλενα Καραμανίδου από το Glasgow Caledonian University, η οποία έχει πραγματοποιήσει μελέτες για το φαινόμενο των pushbacks από την Ελλάδα στην Τουρκία, δήλωσε: «Η έρευνά μας δείχνει ότι λαμβάνουν χώρα στην περιοχή εδώ και δεκαετίες. Σύμφωνα με μια παλαιότερη μαρτυρία από κάποιον που έκανε τη στρατιωτική του θητεία εκεί, επαναπροωθησεις Κούρδων ξεκινούν από τη δεκαετία του 80’».
*Στη φωτογραφία που δημοσιεύει το OpenDemocracy φαίνεται ένας από τους 3 άνδρες στη Σάμο
Παρέμβαση Τσιόδρα μετά τις πιέσεις Μαξίμου
Μετά το σάλο που προκλήθηκε καθώς και την έντονη πολιτική αντιπαράθεση μεταξύ κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο Σωτήρης Τσιόδρας με μία δήλωση που φαίνεται να επιχειρεί να ρίξει τους τόνους, τοποθετήθηκε σχετικά με την μελέτη που είχε συντάξει μαζί με τον καθηγητή Θεόδωρο Λύτρα για τους θανάτους εκτός ΜΕΘ και τη σχέση της θνητότητας με τις περιορισμένες δυνατότητες του ΕΣΥ. , εκφράζοντας την θλίψη του για το γεγονός ότι η έρευνα του χρησιμοποιείται ως «μέσο πολιτικής αντιπαράθεσης».
Ωστόσο, στην παρέμβασή του δεν διαψεύδει πως για την μελέτη είχε ενημερωθεί η κυβέρνηση σε «ανώτατο επίπεδο», όπως έχει δηλώσει ο Θ. Λύτρας, και δεν σχολιάζει τα ευρήματα της έρευνας. Άλλωστε ο ίδιος ο κυβερνητικός εκπρόσωπος επιβεβαίωσε πως ο Σωτήρης Τσιόδρας είναι «στενός και βασικός συνεργάτης του πρωθυπουργού».
Υπενθυμίζεται πως η έκθεση είχε παραδοθεί στην κυβέρνηση από τον Μάιο, ωστόσο στις αρχές Δεκέμβρη ο Κυριάκος Μητσοτάκης υποστήριζε πως ο ίδιος «δεν έχει καμία ένδειξη ότι για μεγαλύτερη θνησιμότητα στους διασωληνωμένους εκτός ΜΕΘ σε σχέση με αυτούς που βρίσκονται σε ΜΕΘ». «Εγώ δεν έχω τέτοια ένδειξη! Εσείς έχετε; Φέρτε την!», είχε πει απευθυνόμενος σε υψηλούς τόνους στον ΣΥΡΙΖΑ.
Η δήλωση Τσιόδρα, σύμφωνα με πληροφορίες του Tvxs.gr, ήρθε μετά από πιέσεις του Μαξίμου, το οποίο επιχειρεί από την αρχή και με τη βοήθεια του φιλοκυβερνητικού τύπου να υποβαθμίσει το θέμα.
Όμως πίσω από το δημόσιο damage control ωστόσο, το κλίμα στο Μαξίμου είναι βαρύ και στις κυβερνητικές συσκέψεις της χθεσινής ημέρας ακούστηκαν βαριές κουβέντες για τον Σωτήρη Τσιόδρα. Σύμφωνα με πληροφορίες, η δυσαρέσκεια διαμηνύθηκε και στον ίδιο τον καθηγητή και υπήρξαν εισηγήσεις να του ζητηθεί να βγει ο ίδιος να μιλήσει για «κανιβαλισμό» της έρευνας, όπως ήδη έκανε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
Αναλυτικά η δήλωση του Σ. Τσιόδρα:
«Προξενεί μεγάλη θλίψη σε έναν επιστήμονα αλλά και σε ένα απλό πολίτη, η χρήση παλαιότερης επιστημονικής ανάλυσης, ως μέσου πολιτικής αντιπαράθεσης. Η συγκεκριμένη δημοσίευση επιβεβαιώνει παρόμοιες παρατηρήσεις σε προηγούμενες επιδημίες, αλλά και στην παρούσα πανδημία σε παγκόσμιο επίπεδο. Εστιάζει στην πίεση στις κλίνες ΜΕΘ, και την εξ αυτής προκαλούμενη αυξημένη θνητότητα, η οποία επηρεάζεται από πολλαπλούς παράγοντες κινδύνου (π.χ. αυξημένη ηλικία, υποκείμενα νοσήματα, βαρύτητα νόσου), συνεχίζεται και σήμερα, και αφορά στην πλειονότητά της ανεμβολίαστους συμπολίτες μας.
Πρόσφατες αναλύσεις της επιστημονικής ομάδας του ΕΟΔΥ έχουν αναδείξει περαιτέρω όφελος του εμβολιασμού έναντι του νέου κορωνοϊού. Έως τις αρχές Δεκεμβρίου, οι ανθρώπινες ζωές που σώθηκαν χάρη στον εμβολιασμό, είναι περισσότερες από 15 000. Για αυτόν το λόγο, επιθυμώ για μια ακόμη φορά, να τονίσω την σημασία του εμβολιασμού για την αντιμετώπιση της πανδημίας και την επακόλουθη μείωση στην πίεση στο σύστημα υγείας. Ιδιαίτερη σημασία στην παρούσα φάση έχει η τρίτη δόση του εμβολίου, καθώς και ή τήρηση των υπόλοιπων μέτρων ατομικής προστασίας εν όψει και της ανάδυσης της όμικρον παραλλαγής του ιού»
Λύτρας: Αυτοί που έπαιρναν τις αποφάσεις είχαν ενημερωθεί
Με διαφορετικό πνεύμα και τρόπο τοποθετήθηκε ο συνεργάτης του Σ. Τσιόδρα, Θεόδωρος Λύτρας, ο οποίος δήλωσε κατηγορηματικά και γραπτά ότι για τα ευρήματα της έρευνας είχε ενημερωθεί η πολιτική ηγεσία «σε ανώτατο επίπεδο». «Θα ήμασταν υπόλογοι αν δεν είχαμε ενημερώσει αυτούς που ήταν αρμόδιοι για να πάρουν τις αποφάσεις. Τα κοινοποιήσαμε εκεί που έπρεπε» δήλωσε μιλώντας στον Real Fm. Μιλώντας στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ υπογράμμισε δε ότι το ΕΣΥ χρειάζεται ενίσχυση. «Οι αντοχές του ΕΣΥ στην περίοδο που εξετάσαμε είναι χαμηλές και θα πρέπει να ενισχυθούν. Όλα τα ευρήματα συγκλίνουν στο ότι χρειάζεται ενίσχυση το ΕΣΥ».
«Αναλύσαμε τα δεδομένα, τα δείξαμε εγκαίρως σε αυτούς που έπρεπε να τα ξέρουν. Το διά ταύτα δεν είναι δική μας δουλειά. Τώρα έφτασε η ώρα να τα μάθει και ο κόσμος», τόνισε ο κ. Λύτρας και στην Εφημερίδα των Συντακτών, προσθέτοντας: «αναλύουμε τις πληροφορίες προκειμένου να τις δώσουμε σε αυτούς που είναι αρμόδιοι για να λάβουν αποφάσεις, για να λάβουν τα όποια μέτρα».