Για τον Τζο Μπάϊντεν, η “αποστολή στη Μαδρίτη” είχε τρεις βασικούς στόχους: α) να επιβεβαιωθεί η ενίσχυση και η στροφή του ΝΑΤΟ ως απάντηση στην ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, αλλά, κυρίως, υπό το νέο δόγμα της περιόδου “ψυχρού πολέμου” Δύσης-Ρωσίας που έχει ήδη ξεκινήσει, β) να εντάξει χωρίς αστερίσκους σε αυτό το νέο δόγμα την Σουηδία και την Φινλανδία, γ) να επαναφέρει την Τουρκία στον δυτικό συνασπισμό, αναγνωρίζοντας, όμως, τις ιδιαιτερότητές της αλλά και την τεράστια (για τις ΗΠΑ) γεωπολιτική σημασία της.

Μπορεί κανείς να υποστηρίξει άνετα πώς πέτυχε και τους τρείς αυτούς στόχους.

Έτσι, οι ΗΠΑ επιστρέφουν στην Ευρώπη, στρατιωτικά και πολιτικά, η παρουσία τους (στρατηγείο στην Πολωνία, μεραρχία στην Ρουμανία, μοίρες F-35 στην Αγγλία και πλοία στην Ισπανία) ενισχύεται, το ΝΑΤΟ διευρύνεται με δύο ως χθες ουδέτερα κράτη και η Ρωσία είναι ξανά, μετά 40 έτη σχεδόν, η μεγάλη και άμεση απειλή, ο εχθρός.

Η αντίδραση της Ρωσίας ήταν αναμενόμενη: Ο Πούτιν χαρακτήρισε «αμετάκλητη» την δημιουργία ενός «νέου πολυ-πολικού συστήματος διεθνών σχέσεων» και προειδοποίησε Σουηδία και Φινλανδία με αντίμετρα αν εγκαταστήσουν εξοπλισμό και στρατεύματα της συμμαχίας στο έδαφός τους. Και ως πρώτο δείγμα μπορεί να εντοπίσει κανείς την ευθεία απειλή, χθες, για πλήρη διακοπή των διπλωματικών σχέσεων της Μόσχας με την Βουλγαρία (σε απάντηση των απελάσεων Ρώσων διπλωματών), κάτι που έχει ιδιαίτερη σημασία εάν λάβει κανείς υπόψιν τον φιλορωσικό προσανατολισμό της χώρας αυτής και τις σημαντικές επιρροές του Κρεμλίνου σε μεγάλο τμήμα του πολιτικού της συστήματος.

Η Ελλάδα έχει συμφωνήσει πλήρως σε όλα τα παραπάνω, είτε ως επιλογή, είτε επειδή δεν μπορεί και δεν θέλει να αντισταθεί στη βούληση της Ουάσιγκτον.

Ως προς το νέο δόγμα του ΝΑΤΟ, η χώρα μας έχει περίοπτη θέση στη νοτιοανατολική του πτέρυγα, με κωρωνίδα το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης. Δεν μπορεί, όμως, πλέον να αισθάνεται την υπεροχή του ασφαλούς συμμάχου των ΗΠΑ στην περιοχή.

Ο Αμερικανός πρόεδρος έκανε ένα μεγάλο βήμα -ίσως μη αναμενόμενο ως προς τον τρόπο και τις διαστάσεις του- εναγκαλισμού με τον Ταγίπ Ερντογάν, κάτι που τροποποιεί τα γεωπολιτικά δεδομένα όπως τα ξέραμε μέχρι πρότινος. Το “ειδικό βάρος” της Τουρκίας αναγνωριζεται πιά από την Ουάσιγκτον και μάλιστα χωρίς καμία αναφορά ως προς την “επιτήδεια ουδετερότητας” της Άγκυρας, αλλά, το σημαντικότερο, ούτε ως προς την εκδήλωση του επιθετικού αναθεωρητισμού της εναντίον της Ελλάδας. Η προτροπή του Μπάϊντεν για “σταθερότητα” στο Αιγαίο και τη Συρία, δεν μπορεί να ισχυριστεί κανείς πως πρόκειται για κάποιο καθαρό μήνυμα στον Ερντογάν, εάν δε συνδυαστεί με την χαλαρή αναφορά του Σαρλ Μισέλ, δεν μπορεί να αποτελεί εγγύηση πως θα σιγήσει η τουρκική απειλή, πέραν του καλοκαιριού.

Πέρα από το πως γίνεται η ανάγνωση της Μαδρίτης με τον φακό της πολιτικής σκοπιμότητας στην Άγκυρα και την Αθήνα, υπάρχει και η ουσία. Ο Τζο Μπάϊντεν δεσμεύτηκε δημόσια πως θα κάνει τα πάντα να εξασφαλίσει την συγκατάθεση του Κογκρέσου στον εκσυγχρονισμό (σε Viper) των τουρκικών F16 και την περαιτέρω πώληση επιπλέον 40. Στηρίζεται, προφανώς, στις ενδιάμεσες εκλογές του Νοεμβρίου που θα αλλάξει, όπως προεξοφλείται, τους συσχετισμούς (το περιέγραψε, άλλωστε, κυνικά ο ίδιος ο Ερντογάν). Η έντονη αντίδραση δύο Ελληνοαμερικανών (Ρεπουμπλικανών) βουλευτών είναι ενδεικτική της μεγάλης στροφής του Μπάϊντεν υπέρ της Τουρκίας.

Αυτή η στροφή δημιουργεί σαφή κενά στην ελληνική στρατηγική. Το προηγούμενο διάστημα προβάλλαμε δύο βασικά πράγματα: α) την επιβολή εμπάργκο όπλων από την Ευρώπη στην Τουρκία: αναιρέθηκε πλήρως και επίσημα με το MOU Τουρκίας με Σουηδία και Φνλανδία,καθώς και τη δήλωση του Όλαφ Σολτς που άναψε πράσινο φως για πωλήσει οπλικών συστημάτων στην Άγκυρα, και β) την πλήρη στήριξη του Κογκρέσου, ως αμυντικό ανάχωμα στις προθέσεις του Στέϊτ Ντιπάρτμεντ, στην συνέχιση του αποκλεισμού της Τουρκίας από τα προγράμματα των F35 και F16. Και το δεύτερο μπαίνει πλέον σε διακινδύνευση, ειδικά μετά τον Νοέμβριο.

Τα παραπάνω συνιστούν, όμως, μια σοβαρή αλλαγή στην στρατηγική των ΗΠΑ προς την Τουρκία. Όχι ότι δεν αντιλαμβανόταν την γεωπολιτική χρησιμότητα της Άγκυρας, αλλά κρατούσε μία πιο προσεκτική στάση. Πλέον, για την Ουάσιγκτον η Ελλάδα και η Τουρκία λογίζονται ως αιχμές του νατοϊκού δόρατος στην ευρύτερη περιοχή μας. Δεν διαθέτουμε το “προνόμιο” (το οποίο κακώς θεωρούσαμε πως διαθέτουμε) της …φιλίας των ΗΠΑ. Η δε διεθνοποίηση της τουρκικής απειλής, η οποία ορθώς γίνεται, φαίνεται πως δεν βρίσκει ευήκοα ώτα στη Δύση-τουλάχιστον όχι όσο θα έπρεπε και θα θέλαμε. Το συμφέρον του νέου δόγματος του ΝΑΤΟ και της στρατηγικής των ΗΠΑ υπερτερούν. Και ίσως αυτό το συμφέρον μπορεί να προκαλέσει αλληλουχία κινήσεων, υπό το φάσμα της αναζήτησης σταθερότητας, όχι, όμως, χάριν του Διεθνούς Δικαίου και της διεθνούς νομιμότητας αλλά ως αναγκαία επιβολή σημείου ισορροπίας.

Αυτό ενδέχεται να οδηγήσει σε διπλωματικές κινήσεις που θα υπερβαίνουν την πάγια και αποδεκτή ελληνικά ατζέντα. Χρειάζεται προσοχή, εγρήγορση, και, κυρίως, καμία αυταρέσκεια για την μοναδικότητα της σχέσης μας με τις ΗΠΑ…

Ως κατακλείδα, αξίζει να επισημανθεί και μία ποιοτική μεταστροφή όπως προκύπτει από την δήλωση του πρωθυπουργού πως η Ελλάδα δεν έχει συμφέρον από μία Τουρκία απομονωμένη που δεν συνομιλεί με την διεθνή κοινότητα. Ορθώς. Αυτό, όμως, πρέπει να το ενστερνιστούν εκείνοι που επιχαίρουν εδώ και καιρό για την δήθεν απομόνωση της Τουρκίας.

Κι όλα αυτά, χωρίς κραυγές για θριάμβους και βατερλώ.

Τα κρούσματα σε όλη τη χώρα αυξάνονται καθημερινά εξαιτίας της άρσης των μέτρων αλλά και της τουριστικής κίνησης. Σύμφωνα ethnos.gr η ηγεσία του υπουργείου Υγείας έχει επεξεργαστεί ένα πρώτο σχέδιο με μέτρα τα οποία θα μπορούσαν να εφαρμοσθούν το Φθινόπωρο εάν η εξέλιξη της πανδημίας είναι ανοδική.

Μέχρι τότε εάν ο κοροναϊός συνεχίσει να φέρνει νέες λοιμώξεις, εξετάζεται μέσα στο καλοκαίρι να επιβληθεί ξανά η μάσκα υποχρεωτικά αλλά μόνο σε εσωτερικούς χώρους και σε πολύ συγκεκριμένες περιοχές με υψηλό ιικό φορτίο όπως σε κάποια νησιά, υπογραμμίζουν οι ίδιες υψηλόβαθμες πηγές του ethnos.gr.

Το σχέδιο της κυβέρνησης πάντως για το Φθινόπωρο δεν περιλαμβάνει γενικευμένα περιοριστικά μέτρα όπως τα προηγούμενα 2 χρόνια, αλλά στοχευμένα σε συγκεκριμένες δραστηριότητες.

Το Μέγαρο Μαξίμου σε καμία περίπτωση δεν θα ήθελε εκ νέου λουκέτο οριζόντιο στη χώρα, λόγω και των νέων οικονομικών δυσκολιών που θα προκύψουν. Ιδιαίτερα μάλιστα τώρα που είναι σε εξέλιξη η ενεργειακή κρίση και η ακρίβεια στο καλάθι της νοικοκυράς χτυπά κόκκινο.

Εξάλλου και ο ίδιος ο υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης έχει δηλώσει ότι από το Φθινόπωρο θα πρέπει να μάθουμε να συνυπάρχουμε με τον κορονοϊό όπως πράττουν και όλες οι άλλες χώρες, ενώ έχει διευκρινίσει ότι τα μέτρα θα είναι τοπικού χαρακτήρα. Κάτι όμως που χρήζει πολλαπλών ερμηνειών δεδομένου ότι τοπικού χαρακτήρα μέτρα θα μπορούσαν να θεωρηθούν και αυτά στην Αττική, περιφέρεια όμως που είναι σχεδόν η μισή χώρα.

Τα μέτρα που έχει στο «συρτάρι» της η κυβέρνηση για το Φθινόπωρο εάν «ξεφύγει» η πανδημία είναι:

• Επιστροφή της μάσκας στους εσωτερικούς χώρους. Πρόκειται ουσιαστικά για το πρώτο μέτρο που θα επανέλθει εάν το επιδημιολογικό φορτίο στη χώρα ανέβει και αυξηθούν δραματικά και οι νοσηλείες. Οι μάσκες θα επανέλθουν σε όλους τους εσωτερικούς χώρους, υπηρεσίες, καταστήματα, χώρους εργασίας κλπ ενώ σε πρώτη φάση δεν θα επιβληθούν και σε εξωτερικούς χώρους.
• Το αμέσως επόμενο βήμα θα είναι να επανέλθουν οι αποστάσεις και κάποιοι περιορισμοί στην εστίαση και τη διασκέδαση. Τα τραπέζια θα αποκτήσουν και πάλι κενά ανάμεσά τους, ενώ με τον τρόπο αυτό θα υπάρξει και περιορισμός του αριθμού των πελατών. Μέσα στο σχέδιο είναι να απαγορευθεί και πάλι η παρουσία των ορθίων αλλά δεν είναι στις προτεραιότητες της κυβέρνησης καθώς το μέτρο αυτό φαίνεται ότι πλήττει μεγάλο μέρος των καταστημάτων ψυχαγωγίας.
• Από την άλλη και η τηλεργασία θα επανέλθει σε ένα σημαντικό ποσοστό καθώς σήμερα όλοι οι εργαζόμενοι μπορούν να εργάζονται από κοντά και μάλιστα χωρίς μάσκες.
• Αλλαγές σχεδιάζονται και στη διασκέδαση και στα θεάματα, αφού μελετάται εάν έχουμε κατακόρυφη αύξηση κρουσμάτων και νοσηλειών να επιβληθούν περιορισμοί στην πληρότητα σε θέατρα, κινηματογράφους κ.λ.π.

Σε ό,τι αφορά πάντως στο εμβόλιο για τον κορονοαϊό, όλα δείχνουν ότι δεν θα είναι έμμεσα υποχρεωτικό όπως στο παρελθόν, καθώς θα κοστίσει πολιτικά στην κυβέρνηση.

Ήδη άλλωστε υπάρχει περιορισμένο ενδιαφέρον για εμβολιασμό με την 4η δόση, ενώ στο αρνητικό κλίμα συνέβαλε και η σύγχυση που προκλήθηκε από τις ανακοινώσεις της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών σχετικά με τον εμβολιασμό όσων είναι άνω των 30 ετών.

Δεν είναι τυχαίο ότι μετά το μπάχαλο που δημιουργήθηκε η Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών Μαρία Θεοδωρίδου υποχρεώθηκε να κάνει έκτακτη ενημέρωση για να δώσει διευκρινίσεις σχετικά με την αναγκαιότητα εμβολιασμού όσων είναι άνω των 30 ετών. Μία διαδικασία για την οποία όπως είπε δεν υπάρχουν επαρκή επιστημονικά δεδομένα αλλά παρ’ αυτά υπήρχαν σχετικές ανακοινώσεις όταν άνοιξε η πλατφόρμα.